I. TÌM HIỂU ĐỀ VÀ LẬP DÀN Ý Đề bài: Hãy bày tỏ ý kiến của mình về hiện tượng được nêu trong bài viết sau: Chia chiếc bảnh của mình cho ai? Nếu coi thời gian một ngày của bạn là chiếc bánh tròn trịa, bạn sẽ chia chiếc bánh cho bố mẹ, cho công việc, cho gia đình bao nhiêu và dành cho mình bao nhiêu phần? Trong khi không ít các bạn trẻ hiện nay đang lãng phí chiếc bánh của mình vào những trò chơi vô bổ thì chàng "Thanh niên trẻ tiêu biểu Thành phố Hồ Chí Minh 2007" Nguyễn Hữu Ân lại dành hểt chiếc bánh thời gian của mình cho những người bệnh ung thư giai đoạn cuối. Một câu chuyện lạ lùng... (Tạ Minh Phương) a) Tìm hiểu đề
+ Nguyễn Hữu Ân, một tấm gương sáng về lòng hiếu thảo, lòng vị tha đức hi sinh cho thanh niên hôm nay học tập. + Thế hệ trẻ hiện tại có không ít tấm gương như Nguyễn Hữu Ân. + Tuy nhiên cũng còn một số thanh niên sống vị kỉ, vô tâm một cách đáng phê phán, chê trách. + Tuổi thanh niên còn dành thời gian tu dưỡng rèn chí, lập nghiệp gìn lòng hiếu thảo, luyện đức vị tha, hi sinh để cuộc đời đẹp ngày một đẹp và có ý nghĩa hơn.
b) Lập dàn ý Mở bài: Giới thiệu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân dẫn tới đề bài, đặt vấn đề: Chia "chiếc bánh" của mình cho ai? Thân bài:
Kết bài: Bày tỏ suy nghĩ riêng của người viết. c. Sau khi thảo luận học sinh hiểu được:
II. LUYỆN TẬP a. Trong văn bản trên, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bàn về hiện tượng nhiều thanh niên, sinh viên Việt Nam du học nước ngoài dành quá nhiều thời gian cho việc chơi bời giải trí vô bổ mà chưa chăm chỉ học tập, rèn luyện để một mai khi trở về góp phần xây dựng đất nước. Hiện tượng đó diễn ra vào những năm đầu thế kỉ XX. Trong xã hội ngày nay, hiện tượng đó chưa phải đã chấm dứt, không còn nữa. Thật vậy, nhiều thanh niên học sinh, sinh viên ngày nay được ra nước ngoài du học cũng còn mê mải tìm mọi cách kiếm tiền hay chơi bời lãng phí thời gian cho những trò vui vô bổ mà không chịu dốc sức hết lòng tập trung vào việc học tập, tiếp thu khoa học kĩ thuật tiên tiến rèn luyện chuyên môn nghiệp vụ để có một năng lực tốt nhất trở về góp phần xây dựng đất nước, phục vụ quê nhà. Từ đó ta có thể bàn thêm vài ý.
Rút ra bài học cho bản thân, phải xác định cho mình lí tưởng, mục đích học tập đúng đắn. Dù học trong nước, cũng hết sức cố gắng tu dưỡng học tập rèn luyện. Nếu được ra nước ngoài du học, nhất định sẽ dành thời gian để học tập, rèn luyện ra sức tiếp thu kiến thức khoa học kĩ thuật tiên tiến để trở về góp phần phục vụ Tổ quốc xây dựng đất nước quê hương. b. Trong văn bản trên, Nguyễn Ái Quốc dùng các thao tác lập luận:
Nói ra thì buồn, buồn lắm: Họ không làm gì cả. c. Cách dùng từ, viết câu, nghệ thuật diễn đạt trong văn bản có tính thuyết phục cao; dẫn chứng cụ thể, xác đáng dùng kết hợp nhuần nhuyễn các kiểu câu trần thuật, câu hỏi câu cảm thán: "Thể thì thanh niên của ta đang làm gì? Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất nếu đám thánh niên già cỗi của người không sớm hồi sinh". Quá ham chơi, "nghiện ka-ra-ô-kê và in-tơ-net là một hiện tượng tiêu cực đang diễn ra khá phổ biến trong giới trẻ của nước ta hiện nay. Để làm bài tập này, học sinh có thể đọc lại tham khảo văn bản trích của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và vận dụng tri thức đã học trong nhà trường.
Trang web này phụ thuộc vào doanh thu từ số lần hiển thị quảng cáo để tồn tại. Vui lòng tắt trình chặn quảng cáo của bạn hoặc tạm dừng tính năng chặn quảng cáo cho trang web này.  a. Mở bài: - Giới thiệu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân - Trích dẫn đề văn, nêu vấn đề “chia chiếc bánh mì của mình cho ai?” Phần mở bài cần nêu lên những gì? Giới thiệu về hiện tượng như thế nào? b. Thân bài: - Tóm tắt hiện tượng: Nguyễn Hữu Ân đã dành hết thời gian của mình cho những người ung thư giai đoạn cuối. - Phân tích hiện tượng: Hiện tượng Nguyễn Hữu Ân có ý nghĩa giáo dục rất lớn đối với thanh niên, học sinh ngày nay: + Hiện tượng này chứng tỏ thanh niên Việt Nam đã và đang phát huy truyền thống lá lành đùm lá rách, tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau của cha ông xưa. + Hiện tượng Nguyễn Hữu Ân tiêu biểu cho lối sống đẹp, tình yêu thương con người của thanh niên ngày nay. + Một số tấm gương tương tự. - Bình luận: Việc làm của Nguyễn Hữu Ân: đã nêu một tấm gương về lòng hiếu thảo, vị tha, đức hi sinh của thanh niên. + Hiện tượng Nguyễn Hữu Ân là một hiện tượng sống đẹp, thế hệ ngày nay cần có nhiều tấm gương như Nguyễn Hữu Ân. + Bên cạnh đó, còn một số người có lối sống ích kỉ, vô tâm, đáng phê phán, “lãng phí chiếc bánh thời gian vào những việc vô bổ”. + Bài học: Tuổi trẻ cần dành thời gian tu dưỡng, lập nghiệp, sống vị tha để cuộc đời ngày một đẹp hơn. Dẫn chứng: + Một số việc làm có ý nghĩa của thanh niên ngày nay tương tự như Nguyễn Hữu Ân: dạy học ở các lớp tình thương, giúp đỡ người tàn tật có hoàn cảnh neo đơn, tham gia phong trào tình nguyện… + Một số việc làm đáng phê phán của thanh niên học sinh: bỏ học ra ngoài chơi điện tử, đánh bi a, tham gia đua xe… Thao tác lập luận: phân tích, chứng minh, bình luận, bác bỏ. - Đánh giá chung về hiện tượng: Đa số thanh niên Việt Nam có ý thức tốt với việc làm của mình, có hành vi ứng xử đúng đắn, có tấm lòng nhân đạo, bao dung. Không chỉ vì một số ít thanh niên có thái độ và việc làm không hợp lí mà đánh giá sai toàn bộ thanh niên. - Phê phán: Một vài hiện tượng tiêu cực “lãng phí chiếc bánh thời gian” vào những việc vô bổ, không làm được gì cho bản thân, gia đình, bạn bè, những người cần được quan tâm, chia sẻ. - Kêu gọi: Thanh niên, học sinh ngày nay hãy noi gương Nguyễn Hữu Ân để thời gian của mình không trôi đi vô ích. c. Kết bài: - Bày tỏ suy nghĩ riêng của người viết đối với hiện tượng. . Mục tiêu. Nắm được cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống. Có ý thức và thái độ đúng đắn trước các hiện tượng đời sống - Rèn luyện kĩ năng làm văn nghị luận Hãy bày tỏ ý kiến của mình về hiện tượng được nêu trong bài viết sau: Chia chiếc bánh mì của mình cho ai? Nếu coi thời gian một ngày của bạn là chiếc bánh tròn trịa, bạn sẽ chia chiếc bánh cho bố mẹ, cho công việc, cho gia đình bao nhiêu và dành cho mình bao nhiêu phần? Trong khi không ít các bạn trẻ hiện nay đang lãng phí chiếc bánh của mình vào những trò chơi vô bổ thì chàng “thanh niên trẻ tiêu biểu Thành phố Hồ Chí Minh 2007” Nguyễn Hữu Ân lại dành hết chiếc bánh thời gian của mình cho những người bệnh ung thư giai đoạn cuối. Một câu chuyện lạ lùng.... (theo Tạ Minh Phương, Báo điện tử nguoiduongthoi.com.vn,ngày 4-1-2007) 1.Tìm hiểu đề và lập dàn ý. *Đề bài. Câu 1: Đề bài yêu cầu bàn về hiện tượng gì? Câu 2: Bài viết cần có những ý nào? Sắp xếp các ý đó ra sao? Câu 3: Nên chọn những dẫn chứng nào? Câu 4: Cần vận dụng những thao tác nghị luận nào? a. Tìm hiểu đề. - Vấn đề nghị luận: cách sử dụng thời gian của thanh niên hiện nay. - Tìm ý: + Sử dụng thời gian hợp lí và tích cực( hiện tượng Nguyễn Hữu Ân) + Phê phán một vài hiện tượng tiêu cực trong lối sống lãng phí thời gian của thanh niên, học sinh. - Thao tác lập luận: phân tích, bình luận, so sánh. b. Lập dàn ý. * Mở bài. - Giới thiệu vấn đề nghị luận: cách sử dụng thời gian của thanh niên hiện nay. *Thân bài. - Nêu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân đã dành hết thời gian của mình cho những người bệnh ung thư giai đoạn cuối. - Ý nghĩa: thể hiện hành động có ý nghĩa tích cực đối với đời sống xã hội, ca ngợi nghị lực vượt khó vươn lên, tấm lòng tương thân tương ái của thanh niên( phong trào “hiến máu nhân đạo”, “ Tiếp sức mùa thi” của học sinh, sinh viên) - Phê phán hiện tượng tiêu cực trong lối sống lãng phí thời gian của thanh niên, học sinh. *Kết bài. - Cần có lối sống tích cực, nghị lực vượt khó vươn lên, tinh thần tương thân tương ái. 2. Cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống. - Bài nghị luận về một hiện tượng đời sống cần có các nội dung: nêu rõ hiện tượng, phân tích các mặt đúng-sai, lợi-hại, chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến của người viết về hiện tượng xã hội đó. - Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm, nhất là phần nêu cảm nghĩ riêng. Trình bày hiểu biết của em về cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống. 3. Luyện tập. - Phê phán hiện tượng lối sống ỉ lại, thụ động, lãng phí thời gian. - Hiện tượng diễn ra trong những năm đầu thế kỉ XX. Trong văn bản trên, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bàn về hiện tượng gì trong đời sống? Hiện tượng ấy diễn ra tròn thời gian nào? Tác giả đã sử dụng những thao tác lập luận nào để bàn về hiện tượng nói trên? Nêu dẫn chứng và phân tích tác dụng của chúng. - Thao tác lập luận: So sánh, phân tích, bình luận, bác bỏ. - Nêu dẫn chứng cụ thể: + Từ đầu đến ‘ vừa học hỏi vừa lao động”: kết hợp thao tác phân tích và so sánh, làm rõ lối sống ỉ lại của thanh niên Việt Nam trong mối tương quan với thanh niên Trung Quốc. + Từ “Kiên trì.....thương nghiệp thế giới”: sử dụng thao tác phân tích và bình luận nhằm đánh giá cao mục đích, hành động và sư nỗ lực phấn đấu của thanh niên Trung Quốc. + Từ “Ở Đông Dương ...tuổi trẻ mà thôi”: thao tác phân tích và bác bỏ, nhằm phê phán lối sống ỉ lại, thụ động của thanh niên Việt Nam. + Từ “Hỡi Đông Dương... hồi sinh”: thao tác bình luận, thể hiện suy nghĩ, thái độ phê phán của tác giả đối với lối sống thụ động, ỉ lại của thanh niên Việt Nam những năm đầu thế kỉ XX. Bạn dựa theo dàn bài trên để làm bài nhé. Chúc bạn thành công![:x] |
