Vì sao rễ cây làm đá nứt ra

(Có trắc nghiệm - đáp án)

I. Ngoại lực

- Khái niệm: ngoại lực là lực có nguồn gốc bên ngoài Trái Đất

- Nguyên nhân chủ yếu: Do  nguồn năng lượng của bức xạ Mặt Trời.

- Ngoại lực gồm: tác động của các yếu tố khí hậu (nhiệt độ,  lượng mưa,gió.. ), các dạng nước, sinh vật và con người.

II. Tác động của ngoại lực

1. Quá trình phong hoá

Khái niệm quá trình phong hoá:

- Là sự  phá hủy đá, khoáng vật về kích thước, thành phần hoá học.

- Tác nhân nhân: sựu thay đổi nhiệt độ, của nước, oxi, các loại axit có trong tự nhiên

- Cường độ phong hóa xảy ra mạnh nhất ở bề mặt trái Đất.

a. Phong hoá lí học

- Khái niệm: là sự phá hủy đá  thành các khối vụn có kích thước to nhỏ khác nhau

- Nguyên nhân chủ yếu : 

+ Do sự thay đổi  của nhiệt độ.

+ sự đóng băng của nước

- Kết quả: Đá nứt vỡ, Đá bị rạn nứt, vỡ thành tảng và mảnh vụn.

- Phong hóa lí học xảy ra mạnh nhất ở các vùng khí hậu nóng( hoang mạc )và khí hậu lạnh

b. Phong hoá hoá học

- Khái niệm: Là sự phá hủy đá nhưng chủ yếu thay đổi thành phần, tính chất  hoá học.

- Nguyên nhân : Nước và các hợp chất hoà tan trong nước, khí cacbonic, ôxi, axit hữu cơ của sinh vật thông qua các phản ứng hoá học.

- Kết quả : Đá và khoáng vật bị thay đổi thành phần, tính chất hoá học.

- Phong hóa hóa học xảy ra mạnh nhất ở vùng khí hậu nóng ẩm nhiệt độ cao  mưa nhiều( nhiệt đới, xichxs đạo)

* Quá trình cacxtơ:là quá trình hòa tan và tạo thành những dạng địa hình khác nhau ở trên mặt đất và ở dưới sâu.

c. Phong hoá sinh học

- Khái niệm: là sự phá hủy đá và khoáng vật

- Nguyên nhân: Do sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết của sinh vật.

- Kết quả: Đá bị phá hủy về mặt cơ giới và hóa học

2. Quá trình bóc mòn 

- Khái niệm: là quá trình các tác nhân ngoại lực làm chuyển dời các sản phẩm phong hoá rời khỏi vị trí ban đầu.

- Gồm các quá trình : 

     + Địa hình xâm thực do nước chảy tạo thành: rãnh nông, khe rãnh, thung  lũng sông.

    + Địa hình thổi mòn do gió  tạo thành: nấm đá, bề mặt đá rỗ tổ ong.

    + Địa hình mài mòn do  sóng biểntạo thành: hàm ếch, bậc thềm sóng vỗ, vách biển.

    + Địa hình xâm thực do băng hà tạo thành: phi o, cao nguyên băng hà

3. Quá trình vận chuyển

- Vận chuyển là quá trình  di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác.

- Khoảng cách chuyển dịch xa hay gần phụ thuộc vào  động năng,

kích thước và trọng lượng của vật liệu, điều kiện địa lí tự nhiên khác nhau của  mặt đệm.

- Vận chuyển có 2 hình thức: vật liệu nhỏ nhẹ được động năng của các ngoại lực cuốn theo; vật liệu lớn, nặng còn chịu thêm tác động của trọng lực  làm vật liệu lăn trên mặt đất dốc.

4. Quá trình bồi tụ 

 - Bồi tụ là quá trình  tích tụ các vật liệu bị phá hủy. Quá trình bồi tụ phụ thuộc vào động năng  của các nhân tố ngoại lực.

- Kết quả của quá trình bồi tụ đã tạo nên các dạng địa hình bồi tụ 

(ví dụ:. Đồng bằng châu thổ, cồn cát, bãi bồi)

*** Nội lực và ngoại lực là 2 lực đối nghịch nhau: các quá trình nội lực có xu hướng làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề hơn, còn quá trình ngoại lực có xu hướng san bằng những chỗ gồ ghề đó. Tuy nhiên chúng luôn tác động đồng thời và tạo ra các dạng địa hình trên mặt đất.

Câu 1: Ngoại lực là

A. Lực phát sinh từ lớp vỏ trái đất.

B. Lực phát sinh từ bên trong trái đất.

C. Lực phát sinh từ các thiên thể trong hệ mặt trời.

D. Lực phát sinh từ bên ngoài trên bề mặt trái đất.

Câu 2: Nguồn năng lượng sinh ra ngoài lực chủ yếu là

A. nguồn năng lượng từ đại dương ( sóng , thủy triều , dòng biển .. ).

B. nguồn năng lượng từ các vụ thử hạt nhân.

C. nguồn năng lượng từ bức xạ mặt trời.

D. nguồn năng lượng từ lòng đất.

Câu 3: Tác nhân của ngoại lực là

A. sự nâng lên và hệ số của vỏ trái đất theo chiều thẳng đứng.

B. yếu tố khí hậu các dạng nước , sinh vật và con người.

C. sự uốn nếp các lớp đá.

D. sự đứt gãy các lớp đất đá.

Câu 4: Quá trình phong hóa là

A. quá trình phá hủy, làm biến đổi các loại đá và khoáng vật.

B. quá trình làm các sản phẩm đã bị phá hủy, biến đổi rời khỏi vị trí ban đầu.

C. quá trình di chuyển các sản phẩm đã bị phá hủy biến đổi từ nơi này đến nơi khác.

D. quá trình tích tụ ( tích lũy ) các sản phẩm đã bị phá hủy , biến đổi.

Câu 5: Cường độ phong hóa diễn ra mạnh nhất ở bề mặt trái đất, vì đó là nơi.

A. trực tiếp nhận được năng lượng của bức xạ mặt trời.

B. tiếp xúc trực tiếp với khí quyển , thủy quyền và sinh quyển.

C. chịu tác động mạnh mẽ từ các hoạt động của con người.

D. tất cả các nguyên nhân trên.

Câu 6: Kết quả của phong hóa lí học là

A. chủ yếu làm biến đổi thành phần tính chất hóa học của đá và khoáng vật.

B. phá hủy đá và khoáng vật nhưng không làm biến đổi chúng về màu sắc thành phần và tính chất hóa học.

C. chủ yếu làm cho đá và khoáng vật nứt vỡ nhưng đồng thời làm thay đổi thành phần tính chất hóa học của chúng.

D. phá hủy đá và khoáng vật đồng thời di chuyển chứng từ nơi khác.

Câu 7: Quá trình phong hóa lí học xảy ra mạnh nhất ở

A. miền khí hậu cực đới và miền khí hậu ôn đới hải dương ấm , ẩm.

B. miền khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm và miền khí hậu ôn đới.

C. miền khí hậu khô nóng ( hoang mạc và bán hoang mạc ) và miền khí hậu lạnh.

D. miền khí hậu xích đạo nóng , ẩm quanh năm.

Câu 8: Phong hóa lí học xáy ra chủ yếu bởi tác động của

A. trọng lực.

B. nước và các hợp chất hòa tan trong nước , khí cacbonic, ooxxi , axit hữu cơ.

C. vi khuẩn , nấm , dễ , cây, ...

D. sự thay đổi nhiệt độ , sự đóng băng của nước , sự kết tinh của muối , ...

Câu 9: Phong hóa hóa học là quá trình

A. phá hủy đá và khoáng vật nhưng không làm biến đổi chúng về thành phần và tính chất hóa học.

B. phá hủy đá và khoáng vật nhưng chủ yếu làm biến đổi chúng về thành phần và tính chất hóa học.

C. chủ thiếu làm nứt vỡ đá và khoáng vật nhưng đồng thời làm thay đổi thành phần và tính chất hóa học của chúng.

D. phá hủy đá và khoáng vật đồng thời di chuyển chúng tới nơi khác.

Câu 10: Những tác nhân chủ yếu của phong hóa hóa học là

A. sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước, sự kết tinh của các chất muối

B. vi khuẩn, nấm, rễ cây

C. nước và các hợp chất hòa tan trong nước, khí cácbonic, oxi ,axit hữu cơ

D. sự va đập của gió, sóng, nước chảy, tác động của con người,..

Câu 11: Tác động của nước trên bề mặt, nước ngầm, khí cacbonic tới các loại đá dễ thấm mước và dễ hòa tan đã hình thanh nên dạng địa hình các – x tơ ( hang động ,.. ) . ở nước ta , địa hình các – x tơ rất phát triển ở vùng

A. tập trung đá vôi.

B. tập trung đá granit.

C. tập trung đá badan.

D. tập trung đá thạch anh

Câu 12: Phong hóa sinh học là sự phá hủy đa và các khoang vật dưới tác động của sự

A. sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước, sự kết tinh của muối.

B. vi khuẩn, nấm, rễ cây.

C. nước và các hợp chất hòa tan trong nước, khí cacbonic.

D. hoạt đọng sản xuất của con người.

Câu 13: Ở vùng khô, nóng (hoang mạc và bán hoang mạc), phong hóa lí học xảy ra mạnh do

A. gió thổi mạnh.

B. nhiều bão cát.

C. nắng gay gắt, khí hậu khô hạn.

D. sự chênh lệch giữa nhiệt độ ban ngày và đêm lớn.

Câu 14: Ở miền khí hậu lạnh , phong hóa lí học xảy ra mạnh do

A. nước trong các vết nứt của đá khi đóng băng sẽ tăng thể tích làm vỡ khối đá.

B. nước đóng băng sẽ nặng hơn đè lên các khối đá làm vỡ khối đá.

C. khối đá bị lạnh sẽ giòn hơn và dễ vỡ hơn.

D. khí hậu lạnh giúp cho nước dễ xâm nhập vào đá và phá hủy đá.

Câu 15: Phong hóa hóa học diễn ra mạnh ở các vùng có khí hậu

A. nóng , ẩm.     B. nóng ,khô.

C. lạnh ,ấm.     D. lạnh , khô.

Câu 1: Quá trình bóc mòn là

A. quá trình phá hủy, làm biến đổi các loại đá và khoáng vật.

B. quá trình tích tụ (tích lũy) các sản phẩm đã bị phá hủy, biến đổi.

C. quá trình làm các sản phẩm đã bị phá hủy, biến đổi dời khỏi vị trí bạn đầu.

D. quá trình di chuyển các sản phẩm đã bị phá hủy, biến đổi từ nơi này đến nơi khác

Câu 2: Địa hình khối khoét mòn ở các hoang mạc là do

A. băng hà.     B. nước chảy trên mặt.

C. gió.         D. nấm đá.

Câu 3: Quá trình bóc mòn do băng hà tác động tạo nên dạng địa hình

A. phi – o.     B. hàm ếch.

C. hang động các–xtơ.     D. nấm đá.

Câu 4: Địa hình do nước chảy trên bề mặt tạo thành các rãnh nông, các khe ranh xói mòn , các thung lũng sông suối ,.. được gọi là

A. địa hình thổi mòn.

B. địa hình khoét mòn.

C. địa hình mài mòn.

D. địa hình xâm thực.

Câu 5: Những cách đồng giữa núi của nước ta ở Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình được hình thành do quá trình

A. xâm thực bởi băng hà.

B. xâm thực bởi nước chảy trên mặt.

C. sự vận động nâng lên của địa hình hai bên.

D. thổi mòn do gió.

Câu 6: Tác động của ngoại lực, một chu trình hoàn chỉnh nhìn chung diễn ra tuần tự theo các quá trình như sau

A. phong hóa – vận chuyển – bóc mòn – bồi tụ.

B. phong hóa – bồi tụ - bóc mòn – vận chuyển.

C. phong hóa – bóc mòn – vận chuyển – bồi tụ.

D. phong hóa – bóc mòn – bồi tụ - vận chuyển.

Câu 7: Nội lực và ngoại lực là hai lực

A. cùng chiều nhau, có vai trò như nhau trong việc tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt trái đất.

B. ngược chiều nhau, ít có vai trò trong việc hình thành các dạng địa hình trên bề mặt trái đất.

C. cùng chiều nhau, làm cho địa hình trái đất ngày càng cao hơn.

D. đối nghịch nhau, có tác động đồng thời và tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt trái đất.

Câu 1: Ý nào dưới đây không phải nguyên nhân chủ yếu xảy ra phong hóa lí học?

A. Tác động của sinh vật như vi khuẩn, nấm.

B. Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ.

C. Sự đóng băng của nước.

D. Tác động con người.

Câu 2: Phong hóa lí học xảy ra chủ yếu do

A. Tác dụng của gió, nước mưa

B. Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, sự đóng băng của nước, tác động con người.

C. Nguốn nhiệt độ cao từ dung nhan trong lòng đất

D. Tác động của sinh vật như vi khuẩn, nấm, rễ cây.

Câu 3: Quá trình làm các sản phẩm phong hóa rời khỏi vị trí ban đầu của nó được gọi là

A. quá trình phá hủy.

B. quá trình tích tụ.

C. qua trình bóc mòn.

D. quá trình vận chuyển.

Câu 4: Sự tích tụ các vật liệu phá huỷ cón được gọi là

A. bồi tụ.

B. nén ép.

C. vận chuyển.

D. bóc mòn.

Câu 5: Bồi tụ được hiểu là quá trình

A. Tích tụ các vật liệu phá huỷ.

B. Nén ép các vật liệu dưới tác dụng của hiện tượng uốn nếp.

C. Tích tụ các vật liệu trong lòng đất.

D. Tạo ra các mỏ khoáng sản.

Câu 6: Hiện tượng mài mòn do sóng biển không tạo nên các dạng địa hình nào dưới đây?

A. Hàm ếch sóng vỗ.

B. Vách biển.

C. Bậc thềm sóng vỗ.

D. Các cột đá, nấm đá.

Câu 7: Hiện tượng mài mòn do sóng biển thường tạo nên các dạng địa hình như:

A. Hố trũng thổi mòn, bề mặt đá rỗ tổ ong.

B. Vách biển, hàm ếch sóng vỗ, bậc thềm sóng vỗ.

C. Các cửa sông và các đồng bằng châu thổ.

D. Các cột đá, nấm đá.

Câu 8: Các vật liệu do dòng chảy (sông) vận chuyển đã bồi tụ nên

A. các đồng bằng châu thổ rộng lớn.

B. các bãi triều rộng lớn.

C. các bán bình nguyên thoải, bằng phẳng.

D. các bãi bồi ven biển phẳng, rộng.

Câu 9: Các đồng bằng châu thổ được hình thành chủ yếu do tác dụng bồi tụ vật liệu của

A. Sóng biển.

B. Sông.

C. Thuỷ Triều.

D. Rừng ngập mặn.

Câu 10: Các yếu tố chủ yếu tác động đến quá trình phong hoá là

A. Nhiệt độ, nước, sinh vật.

B. Gió, bão, con người.

C. Núi lửa, sóng thần, xói mòn.

D. Thổ nhưỡng, sinh vật, sông ngoài.

Câu 11: Biểu hiện nào dưới đây phụ thuộc vào các quá trình của ngoại lực?

A. Hai mảng xô vào nhau tạo nên các dãy núi cao.

B. Dòng sông vận chuyển phù sa và bồi tụ.

C. Dung nham phun ra từ miệng núi lửa.

D. Hiện tượng đứt gãy tạo nên các hẻm vực.

Câu 12: Ở các vùng hoang mạc do tác động khoét mòn của gió nên thường xuất hiện các dạng địa hình nào dưới đây?

A. Băng hà, cột đá.

B. Hở hàm ếch.

C. Bậc thềm sóng vỗ.

D. Nấm đá, cột đá.

Câu 13: Tại sao lại có dạng địa hình xâm thực nấm đá độc đáo trên thế giới?

A. Gió.

B. Nhiệt độ.

C. Sóng biển.

D. Nước.

Câu 14: Biểu hiện nào dưới đây không phụ thuộc quá trình vận chuyển do ngoại lực:

A. Gió cuốn các hạt cát đi xa.

B. Dòng sông vận chuyển phù sa.

C. Dung nham phun ra từ miệng núi lửa khi núi lửa hoạt động.

D. Hiện tượng trượt đất xãy ra ở miền núi sau những trận mưa lớn.

Câu 15: Quá trình bóc mòn do băng hà tác động tạo nên dạng địa hình nào dưới đây?

A. Hang động các – xtơ.

B. Nấm đá.

C. Phi – o.

D. Hàm ếch.

Câu 16: Tại sao lại có dạng địa hình mũi tên đất, bán đảo?

A. Dòng chảy.

B. Sóng biển.

C. Dòng biển.

D. Con người.

Câu 17: Phong hoá lí học xảy ra chủ yếu do

A. Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, sự đóng băng của nước.

B. Tác dụng của gió, mưa.

C. Nguốn nhiệt độ cao tư dung nhan trong lòng đất.

D. Và đập của các khối đá.

Câu 18: Nhận định nào dưới đây chưa chính xác?

A. Các khe rãnh là dạng địa hình chủ yếu do dòng nước tạm thời tạo thành.

B. Dạng địa hình tiêu biểu cho quá trình thổi mòn là các nấm đá, hang đá.

C. Địa hình hàm ếch ở bờ biển được hình thành chủ yếu do tác dụng của sóng biển.

D. Ở những vùng giá lạnh quá trình mài mòn diễn ra chủ yếu dưới tác động của băng hà.

Câu 19: Địa hình khối khoét mòn ở các hoang mạc là do

A. băng hà.

B. nước chảy trên mặt.

C. gió.

D. nấm đá.

Câu 20: Tác động của ngoại lực, một chu trình hoàn chỉnh nhìn chung diễn ra tuần tự theo các quá trình phong hóa – bóc mòn, tiếp đến là

A. vận chuyển và bồi tụ.

B. lắng đọng và vận chuyển.

C. vận chuyển và tích tụ.

D. bồi tụ và vận chuyển.

Câu 21: Đụn cát, cồn cát là kết quả của quá trình bồi tụ do

A. Gió.

B. Dòng chảy.

C. Sóng biển.

D. Con người.

Câu 22: Nhận định nào dưới đây là chưa chính xác?

A. Xu hướng tác động của ngoại lực là làm cho các dạng địa hình bị biến đổi theo chiều hướng tăng độ cao.

B. Ngoại lực có tác dụng phá vỡ, san bằng địa hình do nội lực tạo nên.

C. Ngoại lực cùng với nội lực thường xuyên tác động đến địa hình bề Mặt Trái Đất nhưng mức độ biểu hiện của mỗi loại khác nhau ở những nơi khác nhau.

D. Ngoại lực cũng có tác dụng tạo ra những dạng địa hình mới.

Câu 23: Ở vùng khô, nóng (hoang mạc và bán hoang mạc,…) do sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn nên loại phong hóa nào dưới đây diễn ra mạnh nhất?

A. Phong hóa lí học.

B. Phong hóa hóa học.

C. Phong hóa sinh học.

D. Phong hóa do gió.

Câu 24: Khe rành, thung lũng sông là địa hình xâm thực do

A. Gió.

B. Nhiệt độ.

C. Nước.

D. Con người.

Câu 25: Ở miền khí hậu lạnh do nước trong các vết nứt của đá khi đóng băng sẽ tăng thể tích làm vỡ khối đá nên loại phong hóa nào dưới đây diễn ra mạnh nhất?

A. Phong hóa sinh học.

B. Phong hóa do nhiệt.

C. Phong hóa lí học.

D. Phong hóa hóa học.

Câu 26: Tác động của ngoại lực xảy ra trên bề mặt Trái Đất được thể hiện qua các quá trình nào dưới đây?

A. Phong hóa, bóc mòn, xâm thực, bồi tụ.

B. Vận chuyển, bồi tụ, phong hóa, xâm thực.

C. Vận chuyển, tạo núi, bóc mòn, bồi tụ.

D. Phong hóa, bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ.

Câu 27: Tác động của nước trên bề mặt, nước ngầm, khí cacbonic tới các loại đá dễ thấm nước và dễ hòa tan đã hình thành nên dạng địa hình các – xtơ (hang động,…). Ở nước ta, địa hình các – xtơ rất phát triển ở loại đá nào dưới đây?

A. Tập trung đá vôi.

B. Tập trung đá thạch anh.

C. Tập trung đá granit.

D. Tập trung đá badan.

Câu 28: Vì sao ở vùng khô, nóng (hoang mạc và bán hoang mạc), phong hóa lí học xảy ra mạnh?

A. Nhiều bão cát.

B. Nắng gay gắt, khí hậu khô hạn.

C. Gió thổi mạnh.

D. Sự chênh lệch giữa nhiệt độ ban ngày và đêm lớn.

Câu 29: Phong hóa lý học xảy ra chủ yếu do

A. nước và các hợp chất trong nước.

B. sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước.

C. sự phá hủy đá và các khoảng vật dưới tác động của sinh vật.

D. Phong hoá, đứt gãy, xâm thực, bồi tụ.

Câu 30: Tại sao ở miền khí hậu lạnh, phong hóa lí học xảy ra mạnh?

A. Nước trong các vết nứt của đá khi đóng băng sẽ tăng thể tích làm vỡ khối đá.

B. Nước đóng băng sẽ nặng hơn đè lên các khối đá làm vỡ khối đá.

C. Khối đá bị lạnh sẽ giòn hơn và dễ vỡ hơn.

D. Khí hậu lạnh giúp cho nước dễ xâm nhập vào đá và phá hủy đá.

Câu 31: Các hang động đẹp ở nước ta như Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình), động Nhị Khê, động Tam Thanh (Lạng Sơn), Tam Cốc – Bích Động (Ninh Bình) được tạo thành do kết quả của quá trình

A. phong hóa hóa học.

B. phong hóa lí học.

C. thổi mòn do gió.

D. xâm thực do dòng chảy nước.

Câu 32: Vì sao ở nước ta lại hình thành những cách đồng giữa núi như ở các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình?

A. Xâm thực bởi băng hà.

B. Xâm thực bởi nước chảy trên mặt.

C. Sự vận động nâng nên của địa hình hai bên.

D. Thổi mòn do gió.

Câu 33: Khả năng di chuyển xa hay gần của vật liệu phụ thuộc vào:

1. Động năng của các quá trình tác động lên nó.

2. Kích thước và trọng lượng của vật liệu.

3. Điều kiện bề mặt đệm.

4. Kích thước vật ngăn cản.

5. Tùy thuộc vào hướng di chuyển của vật liệu.

Những bao nhiêu ý đúng trong các câu trên?

A. 2.

B. 5.

C. 3.

D. 4.

Câu 34: Vì sao sự đóng băng của nước có tác dụng làm phá huỷ đá?

A. Nước đóng băng làm ăn mòn các khối đá tiếp xúc với nó.

B. Nước đóng băng sẽ tăng thể tích và tạo áp lực lớn lên thành khe nứt của khối đá.

C. Đá dễ bị phá huỷ ở nhiệt độ 00C.

D. Đá dễ phá hủy ở vùng nhiệt độ thấp và vùng có nhiều khe nứt.

Câu 35: Tại sao cường độ phong hóa diễn ra mạnh nhất ở bề mặt Trái Đất?

1. Trực tiếp nhận được năng lượng của bức xạ mặt trời.

2. Tiếp xúc trực tiếp với khí quyển, thủy quyền và sinh quyển.

3. Chịu tác động mạnh mẽ từ các hoạt động của con người.

4. Chịu nhiều sức ép từ tất cả các quyển khác

Những bao nhiêu ý đúng trong các câu trên?

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.