Thụ tinh kép là một cơ chế thụ tinh phức hợp của thực vật có hoa. Quá trình này bao hàm sự tham gia của một thể giao tử cái (thể đại giao tử, còn được gọi là bao noãn) với hai giao tử đực (tinh trùng). Nó bắt đầu khi một hạt phấn dính vào đầu nhụy của lá noãn, cấu trúc sinh sản cái của một bông hoa. Hạt phấn sau đó hút ẩm và bắt đầu nảy mầm, hình thành một ống phấn kéo dài xuống về phía bầu nhụy thông qua vòi nhụy. Đầu của ống phấn sau đó đi vào trong bầu nhụy và đâm xuyên qua lỗ noãn mở ra trong bầu nhụy. Ống phấn bắt đầu giải phóng hai tinh trùng trong thể đại giao tử.
 Số noãn là 8 và sắp xếp theo dạng 3+2+3 (từ trên xuống dưới) ví dụ 2 tế bào kèm và 1 tế bào trứng, 2 tế bào trung tâm cực, 3 tế bào đối cực. Một tinh trùng thụ tinh tế bào trứng và các tinh trùng khác kết hợp với hai nhân cực của tế bào trung tâm của thể đại bào tử. Tinh trùng đơn bội và trứng đơn bội kết hợp lại để tạo nên một hợp tử lưỡng bội, một quá trình gọi là hợp giao, trong khi đó các tinh trùng khác và hai nhân cực đơn bội của tế bào trung tâm lớn của thể đại bào tử hình thành một nhân tam bội. Một số thực vật có thể hình thành nhân đa bội. Tế bào lớn của thể giao tử sau đó sẽ phát triển thành nội nhũ, một loại mô giàu dinh dưỡng cung cấp sự nuôi dưỡng cho phôi đang phát triển. Bầu nhụy, bao bọc xung quanh noãn, phát triển thành quả, thứ bảo vệ hạt và có thể có chức năng phân tán hạt.[1]
1. Mô tả quá trình hình thành hạt phấn? (1,0 điểm) 2. Vì sao thụ tinh ở thực vật gọi là thụ tinh kép? (1,0 điểm)
Thụ tinh kép là hiện tượng cả 2 nhân tham gia thụ tinh, trong đó nhân thứ nhất hợp với trứng tạo thành hợp tử, nhân thứ 2 hợp nhất với nhân lưỡng bội [2n] tạo nên tế bào tam bội [3n]. Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín [thực vật có hoa]. Vậy quá trình thụ tinh kép diễn ra như thế nào, bạn đã biết chưa? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây, mời các bạn tham khảo nhé.
Chắc hẳn các bạn đã từng nghe qua đến thụ tinh kép và ý nghĩa của thụ tinh kép ở thực vật. Đây là một trong những bài học trong môn sinh học. Đây là một trong những kiến thức mà các bạn cần nắm vững để có thể nhanh chóng vượt qua các kì thi quan trọng. Hãy cùng nhau theo dõi ngay bây giờ nhé!
Thụ tinh là sự hợp nhất của nhân giao tử đực với nhân của tế bào trứng trong túi phôi để hình thành nên hợp tử [2n], khởi đầu của cá thể mới. 2. Thụ tinh kép là gì?Là hiện tượng cả 2 nhân tham gia thụ tinh, trong đó nhân thứ nhất hợp với trứng tạo thành hợp tử, nhân thứ 2 hợp nhất với nhân lưỡng bội [2n] tạo nên tế bào tam bội [3n]. Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín [thực vật có hoa]. 3. Quá trình thụ tinh képTế bào ống phấn trong hạt phấn nảy mầm tạo ra ống phân. Ống phấn sinh trưởng xuyên qua vòi nhụy, qua lỗ túi phôi vào túi phôi→giải phóng 2 giao tử, một giao tử [n] hợp nhất với tế bào trứng tạo thành hợp tử [2n], một nhân còn lại [n] hợp nhất với nhân cực [2n] ở trung tâm túi phôi tạo thành nhân tam bội [3n], phát triển thành nội nhũ cung cấp dinh dưỡng cho phôi. + Giao tử đực 1 [n] + trứng [noãn cầu] [n]→hợp tử [2n] + Giao tử đực 2 [n] + nhân cực [2n]→nhân nội nhũ [3n] 4. Thụ tinh kép ở thực vật có hoa [thực vật hạt kín]Thực vật hạt kín là nhóm thực vật có hoa, có cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng. Thực vật hạt kín có hoa, quả hạt và hạt nằm trong quả. Thụ tinh kép là một đặc trưng của thực vật hạt kín, là cơ sở để nhận biết sự khác biệt trong quá trình sinh sản giữa thực vật hạt trần và thực vật hạt kín + Ở thực vật hạt kín, hạt được bao bọc bởi quả, được quả bảo vệ và cung cấp dinh dưỡng; do đó, thực vật hạt kín phải trải qua quá trình thụ tinh kép. + Đối với thực vật hạt trần hạt không ở trong quả cho nên không có quá trình thụ tinh kép tạo phôi mà chỉ có thụ tinh tạo hợp tử Câu hỏi: Thụ tinh kép ở thực vật có hoa là: A.Sự kết hợp của hai bộ nhiễm sắc thể đơn bội của giao tử đực và cái (trứng) trong túi phôi tạo thành hợp tử có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội. B.Sự kết hợp của hai nhân giao tử đực với nhân của trứng và nhân cực trong túi phôi tạo thành hợp tử và nhân nội nhũ. C.Sự kết hợp của nhân hai giao tử đực và cái (trứng) trong túi phôi tạo thành hợp tử. D.Sự kết hợp của hai tinh tử với trứng ở trong túi phôi. Lời giải: Đáp án đúng:B.Sự kết hợp của hai nhân giao tử đực với nhân của trứng và nhân cực trong túi phôi tạo thành hợp tử và nhân nội nhũ. Giải thích: Thụ tinh kép ở thực vật có hoa là sự kết hợp của hai nhân giao tử đực với nhân của trứng và nhân cực trong túi phôi tạo thành hợp tử và nhân nội nhũ. Kiến thức mở rộng: 1. Thụ tinh là gì?Thụ tinh là sự hợp nhất của nhân giao tử đực với nhân của tế bào trứng trong túi phôi để hình thành nên hợp tử (2n), khởi đầu của cá thể mới. 2. Thụ tinh kép là gì?Là hiện tượng cả 2 nhân tham gia thụ tinh, trong đó nhân thứ nhất hợp với trứng tạo thành hợp tử, nhân thứ 2 hợp nhất với nhân lưỡng bội (2n) tạo nên tế bào tam bội (3n). Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín (thực vật có hoa). 3. Quá trình thụ tinh képTế bào ống phấn trong hạt phấn nảy mầm tạo ra ống phân. Ống phấn sinh trưởng xuyên qua vòi nhụy, qua lỗ túi phôi vào túi phôi→giải phóng 2 giao tử, một giao tử (n) hợp nhất với tế bào trứng tạo thành hợp tử (2n), một nhân còn lại (n) hợp nhất với nhân cực (2n) ở trung tâm túi phôi tạo thành nhân tam bội (3n), phát triển thành nội nhũ cung cấp dinh dưỡng cho phôi. + Giao tử đực 1 (n) + trứng (noãn cầu) (n)→hợp tử (2n) + Giao tử đực 2 (n) + nhân cực (2n)→nhân nội nhũ (3n) 4. Thụ tinh kép ở thực vật có hoa (thực vật hạt kín)Thực vật hạt kín là nhóm thực vật có hoa, có cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng. Thực vật hạt kín có hoa, quả hạt và hạt nằm trong quả. Thụ tinh kép là một đặc trưng của thực vật hạt kín, là cơ sở để nhận biết sự khác biệt trong quá trình sinh sản giữa thực vật hạt trần và thực vật hạt kín + Ở thực vật hạt kín, hạt được bao bọc bởi quả, được quả bảo vệ và cung cấp dinh dưỡng; do đó, thực vật hạt kín phải trải qua quá trình thụ tinh kép. + Đối với thực vật hạt trần hạt không ở trong quả cho nên không có quá trình thụ tinh kép tạo phôi mà chỉ có thụ tinh tạo hợp tử 5. Ý nghĩa của thụ tinh képHình thành bộ phận dữ trữ chất dinh dưỡng để nuôi phôi phát triển cho đến khi hình thành cây non có khả năng tự dưỡng bảo đảm cho thế hệ con khả năng thích nghi cao với sự biến đổi của điều kiện môi trường để duy trì nòi giống. |
