Giải thích các bước giải:
Khối lượng cơ thể tỉ lệ nghịch vs nhịp tim. Vì động vật càng lớn trao đổi chất chậm, tim co bóp ít, tim đập chậm. Nguyên nhân thứ 2 là động vật càng lớn hoạt động càng ít, tim ko cần đập nhanh, nhịp tim thấp và ngược lại
Trái tim con người đập khoảng 45 triệu lần mỗi năm. Tuy nhiên điều này có thể thay đổi dựa trên các yếu tố như tuổi tác, giới tính và cường độ hoạt động thể chất. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, một nhịp tim bình thường có thể giao động từ 50 – 100 nhịp mỗi phút. Tuy nhiên khi đang ở trong trạng thái nghỉ ngơi, dưới 80 nhịp mỗi phút được coi là lý tưởng. Nhịp tim của mỗi người đều thay đổi và có thể thay đổi thường xuyên trong suốt cả ngày. Dưới đây là 6 yếu tố chính ảnh hưởng đến nhịp tim.
Nhịp tim của mỗi người đều thay đổi và có thể thay đổi thường xuyên trong suốt cả ngày
Nhiệt độ cơ thể
Khi nhiệt độ cơ thể thay đổi, nhịp tim cũng thay đổi. Đây là một trong những thay đổi điều nhiệt xảy ra để ngăn chặn nhiệt độ cốt lõi của cơ thể tăng hoặc giảm. Nhịp tim tăng lên khi nhiệt được cơ thể hấp thu, chẳng hạn như khi trời nắng nóng và khi tập thể dục – nhiều được nhiệt lượng của cơ thể được chuyển ra khỏi cơ thể. Khi cơ thể mất nhiệt như trong điều kiện thời tiết lạnh hoặc tắm nước lạnh, nhịp tim giảm để bảo toàn nhiệt độ cơ thể.
Ăn uống
Sau khi chúng ta ăn xong, nhịp tim thường tăng lên để hỗ trợ tiêu hóa. Máu sẽ được bơm nhiều hơn hướng về đường tiêu hóa để xử lý thức ăn. Khi tiêu thụ một lượng lớn thực phẩm, nhịp tim có thể tăng lên trong thời gian dài hơn so với khi chỉ ăn vặt, ăn nhẹ. Trong nhiều trường hợp, nhịp tim có thể tăng lên 100 nhịp mỗi phút, đạt đến mức mạch nhanh do ảnh hưởng của việc ăn uống.
Sau khi chúng ta ăn xong, nhịp tim thường tăng lên để hỗ trợ tiêu hóa
Tập thể dụcTrong thời gian vận động, nhịp tim sẽ tăng lên để thuận lợi cho việc gia tăng nhu cầu oxy và loại bỏ carbon dioxe (CO2) khỏi cơ bắp. Nhịp tim lúc này có thể tăng cao gấp 2, 3 lần so với nhịp tim lúc nghỉ ngơi, tùy thuộc và cường độ và thời gian tập. Tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm nhịp tim lúc nghỉ ngơi và được coi là một sự thích nghi lành mạnh và có lợi.
Uống nước trước, trong và sau khi tập thể dục để ngăn ngừa tình trạng mất nước. Bị mất nước có thể làm tăng nhịp tim và tạo thêm áp lực lên tim.
Tuổi tácKhi cơ thê già đi, nghỉ ngơi và sinh hoạt hàng ngày không làm thay đổi đáng kể nhịp tim. Tuy nhiên nhịp tim tối đa sẽ giảm khi già đi do tác dụng sinh lý của sự lão hóa.
Giới tính
Phụ nữ có nhịp tim cao hơn nam giới cả trong giấc ngủ và khi tỉnh giấc. Nguyên nhân dẫn tới sự khác biệt này là về mặt thể chất phụ nữ thường nhỏ hơn nam giới, đòi hỏi nhịp tim nhanh hơn để thuận lợi cho quá trình trao đổi chất. Phụ nữ có tổng khối lượng cơ ít hơn. Trong khi đó cơ bắp lại có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể, nhịp tim của phụ nữ cao hơn có thể là một cơ chế bù trừ tự nhiên.Caffeine và các loại đồ uống khác
Được tìm thấy nhiều trong cà phê, trà và soda, caffeine là một chất kích thích có ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm tăng nhịp tim.
Được tìm thấy nhiều trong cà phê, trà và soda, caffeine là một chất kích thích có ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm tăng nhịp tim. Nó bắt chước tác dụng của adrenaline, một loại hormone tự nhiên trong cơ thể chịu trách nhiệm làm tim đập nhanh hơn. Các chất kích thích khác như cocaine và ephedrine cũng có tác động tương tự.
Mặt khác có những loại thuốc cụ thể được sử dụng để làm giảm nhịp tim như thuốc chẹn beta và chẹn kênh canxi. Thuốc chẹn beta hoạt động bằng cách can thiệp với các thụ thể mà adrenaline gắn vào, sau đó giảm ảnh hưởng của nội tiết tố trên nhịp tim. Thuốc chẹn kênh canxi làm giảm lượng canxi vào cơ tim. Bởi vì canxi cần thiết cho cơ bắp co lại, tim đập với tốc độ chậm hơn khi chúng ta uống thuốc này.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Tung Hoành - Bác sĩ Tim mạch Can thiệp - Khoa Hồi sức - Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Cung lượng tim thay đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Sự thay đổi cung lượng tim có thể là dấu hiệu đáp ứng với sự tăng nhu cầu oxy cho cơ thể hoặc là những bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng tới cung lượng tim.
Cung lượng tim là lượng máu mà tim bơm đi trong một đơn vị thời gian nhất định, thường được tính là phút. Bình thường cung lượng tim có thể thay đổi sẽ phụ thuộc vào mức độ hoạt động của cơ thể. Đối với nam giới khỏe mạnh, cung lượng tim khi nghỉ ngơi trung bình khoảng 5,6 l/phút. Còn đối với nữ giới khỏe mạnh là khoảng 4,9 l/phút. Ngoài ra, cung lượng tim còn thay đổi dựa vào yếu tố tuổi tác.
Cung lượng tim sẽ chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố tác động khác nhau và tình trạng sức khỏe riêng ở mỗi người. Tuy nhiên nó chủ yếu bị chi phối bởi 4 yếu tố.
Công thức tính cung lượng tim là bằng thể tích nhát bóp nhân với tần số tim. Trong đó thể tích nhát bóp ảnh hưởng bởi tiền tải, hậu tải và sức co bóp của cơ tim. Ở người lớn khỏe mạnh, thể tích nhát bóp là khoảng 60-90 ml/nhát bóp. Như vậy cung lượng tim ảnh hưởng bởi 4 yếu tố gồm: Tần số tim, tiền gánh, hậu gánh và sức co bóp.
Cung lượng tim ảnh hưởng bởi 4 yếu tố gồm: Tần số tim, tiền gánh, hậu gánh và sức co bóp
Tần số tim hay gọi là nhịp tim là số lần tim co bóp tống máu vào động mạch trong một đơn vị thời gian, bình thường tần số tim lúc nghỉ ngơi khoảng 70-80l/ phút. Khi hoạt động, nhu cầu oxy tăng lên thì tần số tim cũng tăng lên để tăng cung lượng tim cung cấp cho mô cơ quan.
Tuy nhiên nếu tần số này quá chậm có thể do một rối loạn nhịp tim gây ra hoặc những người chơi thể thao cường độ lớn kéo dài thì làm giảm tần số tim. Như vậy một số thay đổi thất thường về tần số tim rất dễ gây nên nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng, thậm chí tình trạng sốc tim.
Tần số tim được điều hòa bởi hệ thống thần kinh thực vật; hormon; các ion K+, Ca2 + và Na+ và một số thuốc.
Tim co bóp đẩy máu vào động mạch, như vậy nếu sức co bóp của cơ tim nhanh và mạnh thì cung lượng tim tăng, khi tim giảm khả năng co bóp thì cũng làm giảm cung lượng xuống một mức đáng kể. Tuy nhiên trong trường hợp tim co bóp quá sức có thể gây thiếu máu cơ tim, gây đau ngực, rối loạn nhịp tim, có thể dẫn đến tỷ lệ tử vong.
Tác nhân làm tăng sức co bóp cơ tim bao gồm: Kích thích thần kinh giao cảm, các chất làm tăng Ca2+ nội bào và thuốc như Digitalis.
Tác nhân làm giảm sức co bóp cơ tim gồm: Ức chế hoạt động của thần kinh giao cảm, tình trạng thiếu khí, nhiễm toan chuyển hóa và tăng K+ trong dịch ngoại bào.
Tiền gánh là thể tích máu được đổ đầy vào thất cuối tâm trương, khi tiền gánh càng lớn trong giới hạn nào đó thì sức co rút cơ càng tăng. Như vậy khi tiền tải tăng tức là lượng máu về tim lớn, thì lượng máu được tim đẩy vào động mạch càng lớn tức là tăng cung lượng tim tăng. Ngược lại khi lượng máu về tim giảm tức là tiền tải giảm có thể gây ra giảm cung lượng tim
Hậu gánh là lực cản mà tâm thất phải tác động để tống máu ra ngoài. Nó phụ thuộc chủ yếu vào yếu tố gồm huyết áp động mạch và trương lực mạch máu.
Khi giảm hậu tải có thể làm tăng cung lượng tim. Đặc biệt trong trường nhưng hợp suy tim, tim đang bị giảm khả năng co bóp. Ngược lại tăng hậu gánh sẽ làm giảm cung lượng tim.
Cung lượng tim có thể thay đổi tăng giảm do ảnh hưởng bởi các yếu tố.
Cung lượng tim tăng khi tần số tim tăng ở một mức nhất định, tăng sự co bóp cơ tim, tăng tiền gánh và giảm hậu gánh. Một số trường hợp có thể thấy tăng cung lượng tim như:
Cung lượng tim có thể thay đổi tăng giảm do ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố
Như vậy, cung lượng tim thay đổi khi có sự thay đổi của các yếu tố ảnh hưởng tới cung lượng tim. Tuy nhiên trong những bệnh lý tim mạch giai đoạn đầu thường không có sự thay đổi cung lượng tim nhiều vì các cơ chế bù trừ. Nhưng ở những giai đoạn sau thì sự bù trừ này không còn đủ để đáp ứng nên gây ra thay đổi cung lượng tim.
Trung tâm tim mạch - Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec là địa chỉ uy tín hàng đầu cả nước về thăm khám, chẩn đoán, tầm soát và điều trị các bệnh lý tim mạch. Với sự hội tụ của đội ngũ chuyên gia đầu ngành giàu kinh nghiệm, có uy tín lớn trong lĩnh vực điều trị ngoại khoa, nội khoa, thông tim can thiệp và ứng dụng các kỹ thuật cao cấp trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh lý tim mạch, cùng với hệ thống các trang thiết bị hiện đại, ngang tầm với các bệnh viện uy tín nhất trên thế giới như: Máy cộng hưởng từ MRI 3 Tesla (Siemens), máy CT 640 (Toshiba), các thiết bị nội soi cao cấp EVIS EXERA III (Olympus Nhật Bản), hệ thống gây mê cao cấp Avace, phòng mổ Hybrid theo tiêu chuẩn quốc tế... Trung tâm tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec đã gặt hái được nhiều thành công và có được niềm tin của đông đảo người bệnh.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
XEM THÊM: