Đáp án: C Giải thích: Mục…1 (Phần II)….Trang…154...SGK Lịch sử 10 cơ bản CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Giải Bài Tập Lịch Sử 10 Bài 31: Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII giúp HS giải bài tập, cung cấp cho HS những kiến thức cơ bản, chính xác, khoa học để các em có những hiểu biết cần thiết về lịch sử thế giới, nắm được những nét lớn của tiến trình lịch sử Việt Nam: Trả lời: Kinh tế – Cuối thế kỉ XVIII, Pháp vẫn là nước nông nghiệp + Công cụ, phương thức canh tác thô sơ, năng suất thấp. + Nạn mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra – Công thương nghiệp + Kinh tế TBCN phát triển nhưng bị chế độ phong kiến cản trở. + Chưa có sự thống nhất đơn vị đo lường và tiền tệ. Xã hội: – Xã hội chia thành 3 đẳng cấp: + Tăng lữ: không phải đóng thuế. + Quý tộc: có quyền lợi kinh tế, chính trị, xã hội. + Đẳng cấp thứ ba: Gồm TS, nông dân, bình dân. Họ làm ra của cải, phải đóng mọi thứ thuế, không được hưởng quyền lợi chính trị. ⇒ Mâu thuẫn xã hội gay gắt. Trả lời: Vai trò của những nhà tư tưởng tiến bộ Pháp trong việc chuẩn bị cách mạng: Trào lưu tư tưởng mới này được gọi là trào lưu “Triết học áng sáng”: – Tấn công vào hệ tư tưởng của chế độ phong kiến báo thủ lạc hậu. – Dọn đường cho cách mạng bùng nổ, định hướng cho một xã hội mới tương lai. Trả lời: Hoàn cảnh bùng nổ cuộc cách mạng tư sản Pháp: Nguyên nhân sâu xa: – Những mâu thuẫn về kinh tế, chính trị, xã hội trong lòng chế độ phong kiến Pháp ngay càng gay gắt nổi bật lên là mâu thuẫn giữa đẳng cấp thứ ba (muốn xóa bỏ chế độ phong kiến) với hai đẳng cấp Tăng lữ và Quý tộc (muốn duy trì chế độ phong kiến). – Những tiền đề tư tưởng cho cuộc cách mạng đã được chuẩn bị sẵn sàng. Nguyên nhân trực tiếp: – Vua Lui-i XVI triệu tập Hội nghị ba đẳng cấp ngày 5/5/1789 tại cung điện Vec-sai để đề xuất vấn đề vay tiền và tăng thuế. – Bất bình trước hành động của nhà vua, 14/7/1789, nhân dân Pa-ri tấn công ngục Ba-xti – biểu tượng của chế độ phong kiến. ⇒ Cách mạng Pháp bùng nổ. Trả lời: Những việc làm của phái Lập hiến sau khi lên cầm quyền: – 8/1789, Thông qua bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền với khẩu hiệu “Tự do – Bình đẳng – Bác ái” cùng những điều tiến bộ: Thừa nhận quyền tự do, bình đẳng của con người và khẳng định chủ quyền của nhân dân đồng thời tuyên bố quyền sở hữu là quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm. – Ban hành nhiều chính sách khuyến khích công thương nghiệp phát triển: Bãi bỏ quy chế phường hội, cho phép tự do buôn bán, tổ chức hành chính theo quy chế mới. – Hạn chế: Chia ruộng đất theo từng lô lớn đem bán cho nông dân với giá cao, ban hành đạo luật cấm công nhân hội họp, bãi công… ⇒ Tháng 9/1791, thông qua Hiến pháp 1791, xác lập quyền thống trị của giai cấp tư sản dưới hình thức quân chủ lập hiến. Trả lời: Quần chúng cách mạng Pháp tiếp tục nổi dậy vì: – Mặc dù phái Lập hiến ban hành nhiều chính sách tiến bộ nhưng chủ yếu phục vụ cho lợi ích của giai cấp tư sản cầm quyền mà cuộc sống của nhân dân lao động vẫn chưa được cải thiện: ruộng đất được bán cho nông dân với giá cao nên họ không có khả năng mua,… – Phái Lập hiến còn ban hành những đạo luật cấm công nhân hội họp, bãi công,… làm tăng sự bất mãn trong quân chúng nhân dân. – Lực lượng phong kiến tìm mọi các chống phá cách mạng. ⇒ Vì vậy quần chúng nhân dân tiếp tục nổi dậy. Trả lời: Hoàn cảnh lên nắm quyền của phái Gia-cô-banh: – Ngày 10 – 8 – 1792 không khí cách mạng bao chùm khắp Pa-ri, các công xã cách mạng được thành lập. Chính quyền chuyển sang tay tư sản công thương gọi là phái Girôngđanh. – Năm 1792 nền cộng hòa thống thứ nhất được thành lập. – Đầu năm 1793, nước Pháp đứng trước những thử thách nặng nề: Trong nước, bọn phản cách mạng nổi loạn, đời sống nhân dân khó khăn; Bên ngoài, liên minh phong kiến châu Âu chống lại nền cộng hòa non trẻ. – Phái Gi-rông-đanh giành được chính quyền nhưng không muốn đưa cách mạng tiến xa hơn, làm thiệt hại đến quyền lợi của tư sản. – 31/5/1793, quần chúng cách mạng ở Pari đã kéo đến vây trụ ở Quốc hội. Ngày 2/6 nhiều đại biểu của Gi-rông-đanh bị bắt. ⇒ Chính quyền chuyển sang tay phái Gia-cô-banh. Trả lời: Chính quyền Giacôbanh đã đưa ra những biện pháp kịp thời, hiệu quả. – Giải quyết ruộng đất và tiền lương, động viên mọi người tham gia cách mạng chống thù trong, giặc ngoài. – Thông qua hiến pháp mới, tuyên bố chế độ cộng hòa, ban bố quyền dân chủ rộng rãi và xóa bỏ mọi sự bất bình đẳng về đẳng cấp – Ban hành lệnh tổng động viên toàn quốc, xoá bỏ các nghĩa vụ phong kiến… – Ban hành luật giá tối đa chống nạn đầu cơ tích trữ, ban hành luật về mức lương tối đa của công nhân. ⇒ Cách mạng đạt đến đỉnh cao. Trả lời: Tình hình nước Pháp sau cuộc đảo chính ngày 27/7/1794: – Chính quyền thuộc về phái tư sản mới, Ủy ban Đốc chính được thành lập, nhiều thành quả cách mạng bị thủ tiêu: Luật đối giá bị bãi bỏ, hạn chế quyền tự do dân chủ, khủng bố người cách mạng… – 11/1799, đảo chính lật đổ chế độ Đốc chính, đưa Na-pô-lê-ông Bô-na-pác lên nắm quyền, thiết tập nền độc tài quân sự. – Sau nhiều năm chiến tranh, Đế chế I của Na-pô-lê-ông bị suy yếu, thất bại (1815). Chế độ quân chủ của Pháp được phục hồi. Trả lời: Hoàn cảnh bùng nổ cuộc cách mạng tư sản Pháp: Nguyên nhân sâu xa: – Những mâu thuẫn về kinh tế, chính trị, xã hội trong lòng chế độ phong kiến Pháp ngay càng gay gắt nổi bật lên là mâu thuẫn giữa đẳng cấp thứ ba (muốn xóa bỏ chế độ phong kiến) với hai đẳng cấp Tăng lữ và Quý tộc (muốn duy trì chế độ phong kiến). – Những tiền đề tư tưởng cho cuộc cách mạng đã được chuẩn bị sẵn sàng. Nguyên nhân trực tiếp: – Vua Lui-i XVI triệu tập Hội nghị ba đẳng cấp ngày 5/5/1789 tại cung điện Vec-sai để đề xuất vấn đề vay tiền và tăng thuế. – Bất bình trước hành động của nhà vua, 14/7/1789, nhân dân Pa-ri tấn công ngục Ba-xti – biểu tượng của chế độ phong kiến. ⇒ Cách mạng Pháp bùng nổ. Trả lời: * Diễn biến của cách mạng Pháp
* Thời kì chuyên chính Gia-cô-banh là đỉnh cao của cách mạng vì: Chính quyền Giacôbanh đã đưa ra những biện pháp tiến bộ, hiệu quả: – Giải quyết ruộng đất và tiền lương, động viên mọi người tham gia cách mạng chống thù trong, giặc ngoài. – Thông qua hiến pháp mới, tuyên bố chế độ cộng hòa, ban bố quyền dân chủ rộng rãi và xóa bỏ mọi sự bất bình đẳng về đẳng cấp – Ban hành lệnh tổng động viên toàn quốc, xoá bỏ các nghĩa vụ phong kiến… – Ban hành luật giá tối đa chống nạn đầu cơ tích trữ, ban hành luật về mức lương tối đa của công nhân. Nhờ các chính sách của mình, phái Giacobanh đã: Dập tắt được các cuộc nổi loạn; Đuổi quân xâm lược ra khỏi biên giới; Hoàn thành các nhiệm vụ dân tộc và dân chủ. ⇒ Cách mạng đạt đến đỉnh cao. Trả lời: Ý nghĩa của cách mạng tư sản Pháp: – Hoàn thành nhiệm vụ của một cuộc cách mạng tư sản: lật đổ chế độ phong kiến, thủ tiêu mọi tàn dư của chế độ phong kiến, giải quyết ruộng đất cho nông dân, xóa bỏ những cản trở sự phát triển của công thương nghiệp,tạo điều kiện cho CNTB phát triển. – Giai cấp tư sản lãnh đạo, nhưng quần chúng quyết định tiến trình của cách mạng. – Mở ra thời đại mới – thời đại thắng lợi và củng cố quyền thống trị của giai cấp tư sản trên phạm vi thế giới.
I. Nước Pháp trước cách mạng 1. Tình hình kinh tế xã hội. - Cuối thế kỷ XVIII, Pháp vẫn là nước nông nghiệp: + Công cụ, kĩ thuật canh tác lạc hậu, năng suất thấp. + Lãnh chúa, Giáo hội bóc lột nông dân nặng nề. - Công thương nghiệp phát triển: + Máy móc sử dụng ngày càng nhiều (dệt, khai mỏ, luyện kim). + Công nhân đông, sống tập trung. + Buôn bán mở rộng với nhiều nước. - Đến cuối thế kỉ XVIII, Pháp là một nước quân chủ chuyên chế, vua nắm mọi quyền. - Xã hội chia thành 3 đẳng cấp: + Đẳng cấp quý tộc có mọi quyền, không đóng thuế. + Đẳng cấp tăng lữ có mọi quyền, không đóng thuế + Đẳng cấp thứ ba gồm tư sản, nông dân, bình dân thành thị; họ làm ra của cải nhưng không có quyền về chính trị, phải đóng thuế, và làm nghĩa vụ phong kiến. - Đến cuối thế kỉ XVII, do mâu thuẫn giữa đẳng cấp thứ ba và Tăng lữ, Quý tộc, nước Pháp lâm vào khủng hoảng xã hội gay gắt. 2. Cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng. - Những tư tưởng tiến bộ phê phán những quan điểm lỗi thời, giáo lý lạc hậu, mở đường cho xã hội phát triển. Triết học Ánh sáng dọn đường cho cách mạng bùng nổ, định hướng cho một xã hội mới tương lai. - Những nhà tư tưởng nổi tiếng gồm Mông-te-xki-ơ, Vôn-te, Rút-xô… phê phán sự thối nát của chế độ phong kiến và nhà thờ Ki-tô giáo, đồng thời đưa ra những lí thuyết về việc xây dựng nhà nước mới. - Những quan điểm tiến bộ của Triết học Ánh sáng đã dọn đường cho cuộc cách mạng xã hội bùng nổ. II. Tiến trình của cách mạng 1. Cách mạng bùng nổ. Nền quân chủ lập hiến. - Ngày 5/5/1789, Hội nghị ba đẳng cấp do nhà vua triệu tập bị đẳng cấp thứ 3 phản đối. - Ngày 17/6, đại biểu Đẳng cấp thứ ba tự tuyên bố là Quốc hội, sau đó lập chế độ mới và soạn thảo Hiến pháp. - Ngày 14/7/1789, quần chúng phá ngục Ba-xti, mở đầu cho cách mạng Pháp. - Quần chúng nhân dân nổi dậy khắp nơi (cả thành thị và nông thôn), chính quyền của tư sản tài chính được thiết lập (Quốc hội lập hiến). + Tháng 8/1789, thông qua Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền. + Ban hành chính sách khuyến khích công thương nghiệp phát triển như bãi bỏ quy chế phường hội, cho phép tự do buôn bán, xóa bỏ thuế quan nội địa… + Tháng 9/1791, thông qua Hiến pháp, xác lập nền chuyên chính tư sản (quân chủ lập hiến). - Vua Pháp tìm cách chống phá cách mạng, khôi phục lại chế độ phong kiến (xúi giục phản động trong nước, liên kết với phong kiến bên ngoài). - Tháng 4/1792, bùng nổ chiến tranh giữa Pháp với liên minh phong kiến Áo - Phổ. - Ngày 11/7/1792, Quốc hội tuyên bố Tổ quốc lâm nguy, quần chúng đã nhất loạt tự vũ trang bảo vệ đất nước. 2. Tư sản công thương cầm quyền. Nền cộng hòa được thành lập. - Ngày 10/8/1792, quần chúng Pa-ri nổi dậy, bắt vua và hoàng hậu, lập chính quyền công xã cách mạng (phái Girôngđanh). - Ngày 21/9, Quốc hội tuyên bố phế truất nhà vua, thiết lập nền Cộng hòa thứ nhất. - Ngày 21/1/1793, vua Lu-i XVI bị xử tử. - Đầu năm 1793, nước Pháp đứng trước khó khăn mới. + Trong nước, bọn phản động nổi dậy; đời sống nhân dân khó khăn do chiến tranh kéo dài, sản xuất bị đình trệ. + Bên ngoài, liên minh phong kiến châu Âu chống lại nền cộng hòa non trẻ. - Phái Girôngđanh sau khi đạt mục đích không muốn đưa cách mạng tiến xa hơn vì sợ gây thiệt hại quyền lợi của tư sản, chỉ những người thuộc phái Giacôbanh là tiếp tục cuộc cách mạng. - Ngày 31/5/1793, quần chúng Pa-ri nổi dậy, lật đổ phái Girôngđanh, giành chính quyền về tay phái Giacôbanh (ngày 2/6). 3. Nền chuyên chính Giacôbanh. - Điều đầu tiên phái Giacôbanh quan tâm là giải quyết vấn đề ruộng đất. Đạo luật ngày 3/6 quy định tịch thu ruộng đất của quý tộc phong kiến bán trả dần cho nông dân. - Tháng 6/1793, thông qua Hiến pháp mới, xóa bỏ bất bình đẳng về đẳng cấp trong xã hội. - Ngày 23/8/1793, Quốc hội thông qua sắc lệnh Tổng động viên toàn quốc, hưởng ứng lệnh tổng động viên, có 42 vạn người tham gia, vì vậy phái Giacôbanh đã đập tắt các cuộc nội loạn và đuổi quân xâm lược ra khỏi biên giới. - Do mâu thuẫn nội bộ khiến phái Giacôbanh suy yếu, ngày 27/7/1794, lực lượng tư sản phản cách mạng đảo chính, chấm dứt giai đoạn phát triển của cách mạng. 4. Thời kì thoái trào. - Sau cuộc đảo chính, Ủy ban đốc chính được thành lập, tập trung quyền lực vào 5 ủy viên, nhiều thành quả cách mạng bị thủ tiêu, quyền dân chủ bị hạn chế, những người cách mạng bị khủng bố… - Tháng 11/1799, Na-pô-lê-ông Bô-na-pác đảo chính thành công, chấm dứt chế độc Đốc chính, thiết lập nền quân sự độc tài. - Năm 1804, Na-pô-lê-ông lên ngôi hoàng đế, thành lập Đế chế thứ nhất và tiến hành chinh phạt châu Âu. Năm 1815, sau trận Oa-téc-lô, chế độ quân chủ ở Pháp được phục hồi. III. Ý nghĩa của cách mạng tư sản Pháp - Lật đổ chế độ phong kiến, hoàn thành nhiệm vụ của cách mạng tư sản. - Thủ tiêu tàn dư phong kiến, giải quyết vần đề ruộng đất cho nông dân. - Quần chúng nhân dân đóng vai trò quyết định, đưa cách mạng đến thành công. - Cách mạng tư sản Pháp mở ra thời đại thắng lợi của CNTB ở các nước tiên tiến. Page 2 SureLRN
|
