Văn hóa tôn trọng giới tính ở Myanmar là điều mà bạn sẽ gặp khá nhiều. Tại các chùa linh thiêng, có những quy định cụ thể về việc phụ nữ không được thực hiện những hành động nhất định. Có những nguyên tắc nghiêm ngặt, như việc cấm phụ nữ tiếp cận các ngần tượng Phật, cấm đứng trong khu vực dành cho nam giới, và không được dát vàng lên vật phẩm linh thiêng bên trong chùa. Đặc biệt, phụ nữ không nên gối đầu lên cánh tay của đàn ông, vì điều này được coi là làm mất đi sức mạnh và tinh thần minh mẫn của đàn ông. Trong văn hóa Myanmar, việc tôn trọng đầu là biểu hiện của sự tôn trọng và sự quý phái, và người ta không nên chạm vào đầu của người khác, thậm chí cả đối với trẻ nhỏ. Việc sử dụng tay trái để đưa đồ là không tôn trọng, và việc chỉ vào chân người khác, đặc biệt là chân của đức Phật, được coi là thiếu lịch sự và không tôn trọng.
Những Quy Tắc Đặc Biệt Trong Cuộc Sống
Các Quy Tắc Đặc Biệt Cần Tuân Thủ
2. Ngôn Ngữ và Văn Hóa Myanmar
Tiếng Miến Điện hay tiếng của khu vực này là ngôn ngữ chính thức. Đây là ngôn ngữ mẹ đẻ của người Miến, được sử dụng bởi 32 triệu người trên thế giới và là ngôn ngữ thứ hai của các dân tộc thiểu số ở đây. Tiếng Myanmar có thể chia thành hai loại: loại 'chính thống' xuất hiện trong văn bản, báo chí và truyền thanh, loại thứ hai là văn ngôn thường xuất hiện trong cuộc trò chuyện hàng ngày. Chữ viết trong tiếng này có nguồn gốc từ chữ viết của tiếng Môn.
Tiếng Myanmar là ngôn ngữ chính thức tại đất nước này, là ngôn ngữ mẹ đẻ của người Myanmar và người Rakhine. Tiếng Myanmar cũng được chia thành hai loại, loại chính thống thường xuất hiện trong văn bản và sự kiện chính thức như phát thanh và phát biểu, còn loại thứ hai thường gặp trong cuộc trò chuyện hàng ngày. Chữ viết trong tiếng Myanmar có nguồn gốc từ chữ viết của tiếng Mon.
Ngôn ngữ của Myanmar
Quốc gia Myanmar
3. Trang phục truyền thống Myanmar
Mỗi quốc gia trên thế giới sở hữu bộ trang phục truyền thống độc đáo để thể hiện lối sống và sinh hoạt. Người dân Myanmar mang trang phục truyền thống phản ánh nét văn hóa và tính cách đặc trưng. Trang phục của nam giới là Longchy hoặc áo Taipon kết hợp với áo sơ mi. Trang phục dành cho phụ nữ là Thummy, gần giống váy Lào hoặc Thái. Longchy và Thummy đơn giản, chỉ cần quấn miếng vải 2m cho nam và vải màu sắc cho nữ. Thú vị là Longchy chỉ cần động tác đơn giản để túm buộc, tạo nên hình ảnh độc đáo khi di chuyển. Trang phục cũng có thể biến thành áo che mưa, che nắng và đế mũ vững chắc. Cả nam và nữ khi mặc trang phục truyền thống thường đi dép Lào.
Chính phủ Myanmar khuyến khích giữ gìn bản sắc dân tộc, khiến đất nước này nổi tiếng với sự độc đáo và riêng biệt về trang phục và phong tục. Người dân Myanmar thường mặc trang phục truyền thống hàng ngày, phản ánh sự thích hợp với thời tiết nắng nóng. Họ không cầu kỳ trong ăn mặc và trang điểm ít, thường chỉ dùng bột chống nắng thanakha làm từ thân cây Thanakha.
Trang phục truyền thống Myanmar
Chùa Kyaikhtiyo, hay còn được biết đến với cái tên quen thuộc là Chùa Đá Vàng
Đền thờ nằm tại Myanmar
5. Phong tục ẩm thực đặc sắc của cộng đồng người Myanmar
Myanmar nằm ở trung điểm của hai nền văn hóa độc đáo không chỉ trong tôn giáo và văn hóa, mà còn trong ẩm thực đặc trưng. Từ thời kỳ thuộc địa, sự tương tác mạnh mẽ giữa văn hóa Trung Quốc và Ấn Độ đã tạo nên sự độc đáo và sáng tạo trong ẩm thực truyền thống của Myanmar. Dù bị ảnh hưởng bởi các món ăn nổi tiếng thế giới do toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại, nhưng người dân Myanmar vẫn giữ gìn và tự hào với ẩm thực truyền thống độc đáo của họ. Đến ngày nay, họ vẫn duy trì sự đặc biệt trong những bữa ăn truyền thống.
Người dân Myanmar thường chỉ ăn hai bữa trong ngày, vào lúc 9g sáng và 17g chiều, trong đó bữa trưa thường nhẹ nhàng. Trên bàn ăn truyền thống, rau củ, tôm, cá thường xuất hiện. Họ tin rằng một bữa ăn không thể ngon miệng nếu thiếu vắng hải sản. Cách ăn của họ đặc biệt, khi ăn cơm, họ không sử dụng đũa mà thay vào đó là việc sử dụng tay. Trước khi bắt đầu bữa ăn, việc rửa tay sạch sẽ là bước quan trọng, và họ thường ưa chuộng sử dụng tay phải để ăn, vì họ coi tay trái là dành cho việc vệ sinh cá nhân. Điều quan trọng, khi tặng quà cho người Myanmar, việc đưa quà bằng tay phải là điều quan trọng. Lưu ý rằng những người theo đạo Phật không ăn thịt bò, và người Hồi giáo không tiêu thụ thịt lợn.
Phong tục ẩm thực đặc sắc của người dân Myanmar
Phong cách ẩm thực đặc trưng của cộng đồng người Myanmar
6. Bí quyết làm đẹp của phụ nữ Myanmar
Ở các điểm du lịch tại Myanmar, phụ nữ tin tưởng vào sức mạnh của thanaka - một loại mỹ phẩm truyền thống giúp chống nắng, làm mờ nếp nhăn, kiểm soát dầu nhờn và mang lại làn da mềm mại. Thanaka không phụ thuộc vào độ tuổi hay giới tính, mà là điều mà bất kỳ ai cũng có thể bắt gặp trên khuôn mặt với nhiều kiểu dáng độc đáo. Đây là một dạng kem chiết xuất từ cây thanaka, cây táo voi - một loại cây phổ biến tại miền Trung Myanmar và Đông Nam Á. Cây này có thể phát triển trên đất khô đá, môi trường thiếu nước, tạo ra một loại kem đặc biệt. Cây thanaka không chỉ được sử dụng làm mỹ phẩm, mà còn làm nguyên liệu cho nhiều sản phẩm thủ công như lược và hộp đựng kem thanaka.
Quy trình làm phấn thanaka bắt đầu với việc cắt gọn thân cây thanaka. Người dân Myanmar sẽ mài những khúc gỗ này với nước để tạo ra bột. Phấn thanaka không chỉ mang lại cảm giác mát lạnh cho da, mà còn có khả năng chống nắng. Phụ nữ Myanmar thường bôi phấn này lên khuôn mặt và những vùng tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, giúp da trở nên mềm mại và duy trì độ đàn hồi. Với lịch sử lâu dài hơn 2000 năm, phấn thanaka không chỉ là một mỹ phẩm tự nhiên, mà còn có tác dụng chống viêm, làm sáng da, kích thích sản xuất collagen và elastin dưới da. Bạn có thể tin tưởng vào tính năng tẩy tế bào chết của phấn thanaka, đồng thời giúp kiểm soát mụn trứng cá, mụn đầu đen và se lỗ chân lông hiệu quả.
Thanaka - Bí quyết làm đẹp từ thiên nhiên
Bí quyết làm đẹp của phụ nữ Myanmar
7. Những Lễ Hội Truyền Thống Đặc Sắc
Khi nhắc đến Myanmar, chúng ta không chỉ nghĩ đến những ngôi đền lấp lánh, những vị sư áo đỏ đi chân trần, hay những di tích lịch sử cổ kính, mà còn liên tưởng đến những lễ hội sôi động tại đất nước này. Du lịch Myanmar, đừng bỏ lỡ tham gia Lễ Hội Thingyan, Lễ Hội Âm Nhạc Truyền Thống, Lễ Hội Chùa Shwedagon, và Lễ Hội Phaung Daw U. Myanmar nổi tiếng với đa dạng lễ hội, các sự kiện diễn ra suốt năm, tập trung chủ yếu vào tháng 3 và tháng 4, những thời điểm chính là mùa lễ hội và nghỉ lễ của người dân địa phương.
Khác biệt với Việt Nam và nhiều quốc gia khác, Myanmar có lễ hội ún nước vào ngày chào đón năm mới, nơi mọi người dùng nước để tươi mới cảm xúc và tâm hồn, xua đi những năng lượng tiêu cực của năm cũ, chào đón một năm mới tràn đầy may mắn và hạnh phúc. Ngoài ra, có lễ hội xuất gia, một sự kiện thể hiện sự tôn trọng đối với tinh thần đạo đức, diễn ra suốt năm tại các tu viện, nơi trẻ em được trang điểm lộng lẫy như hoàng tử, công chúa trước khi bước vào cuộc sống xuất gia. Myanmar còn tổ chức vô số lễ hội độc đáo khác như lễ hội nghệ thuật múa rối, Lễ Hội Phaung Daw U, Lễ Hội Nấu Cơm Nếp, Lễ Hội Thần Ko Gyi Kyaw...
Lễ hội rước nước
Những lễ hội truyền thống đặc sắc
8. Nghệ Thuật Đặt Tên
Trong văn hóa Myanmar, việc đặt tên không phải theo dòng họ mà dựa trên ngày sinh trong tuần, mỗi ngày tượng trưng cho một con vật: Phượng, Hồ, Nghê, Voi, Thỏ, Chuột, Rắn. Cách gọi cũng liên quan chặt chẽ với tên, bao gồm một mạo từ đặt trước tên để thể hiện giới tính, tuổi tác, thân phận và địa vị.
Thanh niên và trẻ em thường tự gọi mình là “mao” (em trai) để thể hiện sự khiêm tốn. Người có đứng đẳng hơn có thể sử dụng “gua” thay cho “mao” (em trai), và với bề trên, họ có thể sử dụng “u” thay thế cho “mao”, tức là chú, bác. Phụ nữ thường thêm “daw” vào cuối tên, nghĩa là chị, cô, hoặc bà. Truyền thống này giới hạn việc đặt tên dưới 100 chữ, kết hợp chúng một cách linh hoạt để dễ gọi. Do đó, tại Myanmar, việc trùng tên là phổ biến, và để phân biệt, người ta thường thêm thông tin về nghề nghiệp, chức vụ...
Trong văn hóa Myanmar, tên không được xếp theo dòng họ mà dựa trên ngày sinh trong tuần, mỗi ngày tượng trưng cho một linh vật
Trong văn hóa Myanmar, việc đặt tên không theo dòng họ mà dựa vào ngày sinh trong tuần, mỗi ngày biểu tượng cho một loài động vật
9. Thú Vị của Nghệ Thuật Nhai Trầu
Giống như người Việt Nam, người Myanmar cũng có thói quen ăn trầu. Nghệ thuật nhai trầu là một đặc điểm văn hóa độc đáo. Xuất phát từ nông nghiệp, nó không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi sự hiện đại, khiến cho miếng trầu dân dã xuất hiện khắp mọi nơi, từ nông thôn đến đô thị, từ tầng lớp trẻ đến người già... mọi người đều tham gia nhai trầu như một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Ở mọi lứa tuổi, cả nam và nữ, từ trẻ em đến người già... họ đều thưởng thức việc nhai trầu. Do đó, khi đến Myanmar, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh của mọi người thưởng thức trầu. Họ có thể nhai trầu bất cứ lúc nào, một cách tự nhiên trong cuộc sống hàng ngày. Điều này có thể xảy ra khi họ làm đồng, chơi cờ, hoặc thậm chí đứng đèn đỏ.
Trong du lịch Myanmar, nếu bạn thấy những bãi nước trầu đỏ rực ở đường phố hoặc thậm chí trong những khách sạn sang trọng, hãy hiểu rằng đó là điều bình thường. Việc nhai trầu và thậm chí là nhổ nước trầu giữa đường là điều phổ biến và chấp nhận được. Thói quen ăn trầu ở đây giống như việc hút thuốc lá ở một số nơi khác, nhưng người Myanmar thích nhai trầu hơn là hút thuốc lá. Do thói quen này, kinh doanh trầu cũng trở thành một phần quan trọng trong đời sống hàng ngày của họ. Bạn sẽ thấy nhiều tiệm bán trầu, từ trầu chưa têm đến trầu đã được chế biến, phổ biến ở khắp mọi nơi. Người dân thường tập trung tại những quán bán trầu ngoài đường để uống nước, nhai trầu, thậm chí là đàn hát và trò chuyện với nhau.
Nét Đặc Trưng của Tục Ăn Trầu ở Myanmar
Văn Hóa Nhạc Truyền Thống Ở Myanmar
10. Âm Nhạc Truyền Thống Độc Đáo của Myanmar
Cũng giống như nhiều quốc gia khác trên thế giới, văn hóa nghệ thuật truyền thống của Myanmar đặc sắc và đầy ấn tượng. Dàn nhạc truyền thống ở Myanmar không chỉ ấn tượng với số lượng đồ sộ các nhạc cụ mà còn thu hút du khách bởi âm thanh độc đáo. Dàn nhạc truyền thống của Myanmar, còn được gọi là Saing Waing, bao gồm nhiều loại nhạc cụ khác nhau như trống, cồng chiêng (Kyi Waing), chuông tre (Pattala), chũm chọe, nhạc cụ bộ hơi và nhạc cụ bộ dây... Bộ trống, hay Pat Waing, là một bộ trống lớn với đến hai mươi mốt chiếc, còn có bộ trống nhỏ với chín chiếc.
Nhạc cụ bộ hơi bao gồm hnè và sáo, trong đó, hnè có âm thanh cao. Bộ cồng trong dàn nhạc truyền thống Myanmar cũng có đến chín chiếc. Thỉnh thoảng, thay vì bộ cồng, người Myanmar cũng sử dụng bộ chiêng tứ giác, với chiêng treo trên khung chữ nhật và vài chiếc chiêng tròn. Ngoài ra, Myanmar còn sở hữu một số nhạc cụ dân tộc độc đáo như Sidaw (trống đại) sử dụng trong các dịp quan trọng, ozi (trống có hình chiếc vò) và dobat (trống cơm) trong các lễ hội làng, bonshay (chiếc trống dài) và bongyi (trống cái) thường xuất hiện trong các sự kiện mùa và lễ hội xuống đồng.