Có những phương pháp tính thuế giá trị gia tăng nào? Doanh nghiệp cần áp dụng phương pháp nào theo quy định của pháp luật? Trình tự, thủ tục đăng ký áp dụng phương pháp tính thuế giá trị gia tăng như thế nào?I. Các phương pháp tính thuế giá trị gia tăngCó 02 phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (GTGT), đó là: Show
1. Phương pháp khấu trừ thuế GTGTĐứng từ vị trí của doanh nghiệp, họ cũng có nhu cầu mua sắm nguyên vật liệu hoặc sử dụng các dịch vụ trong quá trình sản xuất nên phát sinh thuế GTGT đầu vào, là khoản thuế GTGT mà doanh nghiệp trả cho nhà cung cấp nguyên vật liệu. Khi doanh nghiệp sử dụng nguyên vật liệu này để sản xuất ra hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ cho người tiêu dùng thì khoản thuế GTGT nằm trong giá bán mà người tiêu dùng chi trả là thuế GTGT đầu ra. Số thuế GTGT phải nộp = Số thuế GTGT đầu ra – Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ Trong đó: - Số thuế GTGT đầu ra = Tổng số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ bán ra ghi trên hóa đơn GTGT; - Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ = Tổng số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ, chứng từ nộp thuế GTGT của hàng hóa nhập khẩu. 2. Phương pháp tính trực tiếp trên GTGTSố thuế GTGT phải nộp bằng giá trị gia tăng nhân với thuế suất thuế GTGT: Áp dụng với hoạt động mua bán, chế tác vàng, bạc, đá quý. Số thuế GTGT phải nộp bằng tỷ lệ % nhân với doanh thu: Áp dụng với doanh nghiệp có doanh thu dưới 1 tỷ đồng (nếu không tự nguyện đăng ký sử dụng phương pháp khấu trừ thuế) hoặc không thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. II. Đối tượng áp dụngCác doanh nghiệp mới thành lập thì thuộc đối tượng áp dụng phương pháp trực tiếp tính bằng tỷ lệ % nhân với doanh thu. Tuy nhiên, nếu thuộc các trường hợp sau đây thì doanh nghiệp có thể tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế: 1. Doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh đang hoạt động nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ; 2. Doanh nghiệp mới thành lập có thực hiện đầu tư, mua sắm, nhận góp vốn bằng tài sản cố định, máy móc, thiết bị, công cụ, dụng cụ hoặc có hợp đồng thuê địa điểm kinh doanh. Ngoài ra, đối với các doanh nghiệp đã hoạt động được một thời gian là đối tượng phải áp dụng phương pháp trực tiếp thì cũng có thể đăng ký áp dụng phương pháp khấu trừ thuế nếu thuộc các đối tượng sau: - Doanh nghiệp đang hoạt động có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ chịu thuế GTGT dưới một tỷ đồng đã thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, sổ sách, hóa đơn, chứng từ theo quy định; - Doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam theo hợp đồng nhà thầu, hợp đồng nhà thầu phụ. III. Đăng ký phương pháp tính thuế GTGTCơ quan thuế quản lý trực tiếp sẽ căn cứ vào loại tờ khai thuế GTGT mà doanh nghiệp nộp ở kỳ khai thuế GTGT quý đầu tiên để xác định doanh nghiệp áp dụng phương pháp tính thuế nào; cụ thể: - Áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, thì doanh nghiệp sử dụng Tờ khai thuế GTGT số 01/GTGT ; hoặc, Tờ khai thuế GTGT số 02/GTGT nếu có dự án đầu tư; - Áp dụng phương pháp tính trực tiếp, thì doanh nghiệp sử dụng Tờ khai thuế GTGT số 04/GTGT; hoặc, Tờ khai thuế GTGT số 03/GTGT nếu có hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý; - Ngoài ra, doanh nghiệp cần chuẩn bị thêm Giấy ủy quyền thực hiện thủ tục nếu người đại diện theo pháp luật ủy quyền cho người khác nộp tờ khai thuế GTGT. Theo quy định của pháp luật hiện hành, doanh nghiệp không phải nộp kèm các hồ sơ, giấy tờ chứng minh bên mình thuộc các đối tượng được đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế; mà thay vào đó, phải lưu giữ và xuất trình cho cơ quan thuế khi có yêu cầu. Doanh nghiệp nếu có hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý; thì, phải hạch toán riêng hoạt động này để nộp thuế theo phương pháp trực tiếp tính bằng GTGT nhân với thuế suất thuế GTGT. Căn cứ tại tiểu mục 2 Mục II Thủ tục hành chính ban hành kèm theo Quyết định 1464/QĐ-BTC năm 2022 và Nghị định 123/2020/NĐ-CP thì kể từ khi người đề nghị cấp hóa đơn lẻ đã nộp thuế và làm đầy đủ các thủ tục theo quy định, ngay trong ngày làm việc cơ quan thuế được cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh. Theo đó, ông Hiếu đã đến chi cục thuế đề nghị được cấp lẻ hóa đơn điện tử nhưng đơn vị thuế yêu cầu phải mua một phần mềm với giá 3.200.000 đồng; 1.000.000 đồng tiền thay đổi phần mềm mỗi năm; thuê thêm một kế toán theo quý là 1.200.000 đồng; đóng thuế môn bài năm là 300.000 đồng; thuế khoán 400.000 đồng/tháng. Tổng chi phí là 14.000.000 đồng/năm. Doanh thu khoán/tháng của ông là 6.500.000 đồng. Ông Hiếu hỏi, nhân viên thuế liệt kê những khoản tiền như trên là đúng quy định không? Để đăng ký cấp hóa đơn ông phải chuẩn bị và làm những thủ tục gì, chi phí bao nhiêu? Chi cục Thuế khu vực Việt Yên - Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang trả lời vấn đề này như sau: Tại Khoản 3 Điều 4 Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 1/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy định: "3. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo hình thức nhóm cá nhân, hộ gia đình thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống để xác định cá nhân không phải nộp thuế GTGT, không phải nộp thuế TNCN được xác định cho một (01) người đại diện duy nhất của nhóm cá nhân, hộ gia đình trong năm tính thuế". Tại Khoản 2 Điều 6 Thông tư số 78/2021/TT-BTC ngày 17/9/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Luật Quản lý thuế ngày 13/6/2019, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ quy định: "Điều 6. Áp dụng hóa đơn điện tử đối với một số trường hợp khác … 2. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử bao gồm:
Căn cứ các quy định nêu trên: Trường hợp ông Trần Văn Hiếu kê khai doanh thu đầu năm là 6.500.000 đồng/tháng (78.000.000 đồng/năm) thuộc trường hợp hộ kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống, không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN và thuộc trường hợp không được cơ quan thuế cấp lẻ hóa đơn điện tử. Trong thời gian hoạt động năm 2023, hộ kinh doanh của ông Trần Văn Hiếu đã phát sinh thêm doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh sau khi đã kê khai ổn định doanh thu năm với cơ quan thuế. Phần doanh thu tăng thêm này được khách hàng yêu cầu ông Hiếu phải cung cấp hóa đơn bán hàng hóa cung cấp dịch vụ… Ông Hiếu đã đến Chi cục Thuế khu vực Việt Yên - Hiệp Hòa đề nghị được cấp lẻ hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế. Do việc phát sinh thêm doanh thu ngoài giá trị đã kê khai ổn định với cơ quan thuế trong năm 2023 nên cán bộ Chi cục Thuế khu vực Việt Yên – Hiệp Hòa đã hướng dẫn ông Hiếu thực hiện việc kê khai, xác định nộp thuế theo phương pháp kê khai để đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử hoặc áp dụng phương pháp khoán để được cấp lẻ hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh. Trong quá trình trao đổi, cán bộ thuế có tư vấn cho người nộp thuế về chi phí khởi tạo theo mức giá công khai do các nhà cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử công bố và tư vấn thuê kế toán để áp dụng phương pháp kê khai, ngoài ra cơ quan thuế không yêu cầu, gợi ý người nộp thuế đóng bất cứ khoản tiền nào đối với việc khởi tạo hóa đơn điện tử. |
