Thành ngữ là gì ví dụ

Thành ngữ là cụm từ dùng để biểu thị một ý cố định, thường không tạo thành một câu hoàn chỉnh đúng ngữ pháp nên không thể thay thế, sửa đổi về mặt ngôn ngữ.

Nói cách khác, thành ngữ là tập hợp các từ không đổi cũng như không thể giải thích một cách đơn giản thông qua nghĩa của các từ tạo nên chúng. Các thành ngữ có thể hoạt động riêng biệt trong các câu và thường mang những ý nghĩa sâu sắc đòi hỏi phải phân tích cẩn thận trước khi có thể giải thích và hiểu chúng.

Ví dụ:

Đơn thương độc mã: Câu thành ngữ này mang ý nghĩa chỉ một người cô đơn, một mình, không có ai bên cạnh giúp đỡ, san sẻ, một mình chiến đấu, cố gắng.

Ví Dụ Về Thành Ngữ

Tiếp tục sưu tầm thêm các Ví Dụ Về Thành Ngữ mang ý nghĩa hay đặc sắc cho những ai đang quan tâm.

Ăn trắng mặc trơn

Ăn trên ngồi trốc

Buôn thúng bán mẹt

Già đòn non nhẽ

Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa

Ếch ngồi đáy giếng

Dốt đặc cán mai

Sinh cơ lập nghiệp

Mẹ tròn con vuông

Ông ăn chả, bà ăn nem

Áo gấm về làng

Ăn cháo đá bát

Chân cứng đá mềm

Sơn hào hải vị

Nem công chả phương tới

Quê cha đất tổ

Qua cầu rút ván

Thành ngữ là gì ví dụ

Tác Dụng Của Thành Ngữ

Tác Dụng Của Thành Ngữ là gì? Cùng tìm hiểu ngay trong phần chia sẻ dưới đây.

Vai trò của Thành ngữ trong câu có thể làm chủ ngữ, vị ngữ hay làm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ,…

Ví dụ: Trong bài thơ “Thương vợ” của Trần Tế Xương đã sử dụng thành ngữ: Lặn lội thân cò khi quãng vắng,

” Quanh năm buôn bán ở mom sông Nuôi đủ năm con với một chồng Lặn lội thân cò khi quãng vắng, Eo sèo mặt nước buổi đò đông

Trong đoạn thơ trên, tác giả đã sử dụng thành ngữ “Lặn lội thân cò khi quãng vắng” để chỉ sự lam lũ, vất vả của người vợ trong cuộc đời ông. Tấm thân gầy gò “lặn lội”, lam lũ của người vợ chẳng khác nào tấm thân cò lặn lội kiếm ăn trong đêm khuya.

Tác dụng của câu thành ngữ này được sử dụng trong đoạn thơ này là thể hiện nỗi xót xa của nhà thơ trước sự vất vả của người vợ, từ đó thể hiện tình cảm và sự đồng cảm với nỗi vất vả của vợ nhiều hơn nữa

Đặc Điểm Của Thành Ngữ Là Gì

Đặc Điểm Của Thành Ngữ Là Gì? Đặc điểm chính của Thành ngữ thường ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng và tính biểu cảm cao nên có thể dễ dàng bày tỏ, bộc lộ được tâm tư, tình cảm của người nói, người viết.

Ngoài ra bạn cần lưu ý rằng nghĩa của thành ngữ không dựa vào những từ đã tạo nên, thay vào đó thành ngữ mang một ý nghĩa rộng hơn, khái quát hơn và thể hiện được sắc thái biểu cảm.

Phân loại cấu tạo thành ngữ:

– Dựa vào số lượng thành tố trong thành ngữ:

  • Thành ngữ kết cấu ba tiếng: Ác như hùm, bụng bảo dạ, bé hạt tiêu
  • Thành ngữ kết cấu bốn từ đơn hay hai từ ghép liên hợp theo kiểu nối tiếp hay xen kẽ: Bán vợ đợ con, bảng vàng bia đá,…
  • Thành ngữ kết cấu năm hay sáu tiếng: Trẻ không tha già không thương, treo đầu dê bán thịt chó…

– Dựa vào kết cấu ngữ pháp:

  • Câu có kết cấu Chủ ngữ – Vị ngữ + trạng ngữ hoặc tân ngữ: Nước đổ đầu vịt, Chuột sa chĩnh gạo…
  • Câu có kết cấu Chủ ngữ – Vị ngữ, Vị ngữ – Chủ ngữ: Vườn không nhà trống, mẹ tròn con vuông…

Thành ngữ là gì ví dụ

Phân Biệt Thành Ngữ Và Tục Ngữ Chi Tiết

Có rất nhiều bạn nhầm lẫn giữa tục ngữ và thành ngữ, đặc biệt là các em học sinh. Vậy nên ngay dưới đây Thohay.vn sẽ chia sẻ cho bạn đọc cách Phân Biệt Thành Ngữ Và Tục Ngữ chi tiết nhé!

Điểm giống nhau:

Tục ngữ, thành ngữ đều có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển của tiếng Việt. Nó đều có cấu tạo là từ, có thể là từ đơn, từ ghép hoặc từ phức.

Tục ngữ, thành ngữ đều chứa đựng cũng như phản ánh vốn hiểu biết, tri thức của nhân dân về các hiện tượng, sự vật đang tồn tại trong thế giới khách quan. Từ đó mang ý nghĩa giáo dục, truyền đạt kinh nghiệm, dạy cách làm người,..

“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” hay “Đói cho sạch, rách cho thơm” – Đây là những câu thành ngữ nổi tiếng mà cha ông ta để lại cho con cháu đời sau. Vậy thành ngữ là gì? Thành ngữ có cấu tạo như thế nào? Tác dụng sử dụng thành ngữ là gì? Chắc hẳn nhiều người chưa hiểu rõ về nội dung này. Ngay sau đây, chúng ta cùng tìm hiểu về thành ngữ qua bài viết này nhé.

Thành ngữ là gì?

Phần ghi nhớ trong sách giáo khoa Ngữ văn 7 ghi rõ khái niệm về thành ngữ như sau:

Thành ngữ là tập hợp các từ ngữ có tính tượng hình tượng trưng, thường dùng để chỉ các khái niệm, cái nhìn tổng quát, được nói thành câu cố định mà khi tách nghĩa các từ ngữ trong câu không giải thích được hàm ý của câu.

Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh,…

Ví dụ: Mẹ tròn con vuông, Chân cứng đá mềm,…

Như vậy, từ những phân tích trên bạn đọc đã có thể hiểu được thành ngữ là gì. Có thể hiểu thành ngữ gồm những cụm từ mà được sử dụng để chỉ một ý cố định, thường không tạo thành một câu có ngữ pháp hoàn chỉnh nên không thể thay thế hay sửa đổi về ngôn ngữ.

Hay nói cách khác, thành ngữ là các tập hợp từ không đổi, không thể giải thích đơn giản qua nghĩa của các từ tạo nên nó. Cùng theo dõi những nội dung tiếp theo để hiểu rõ hơn liên quan đến thành ngữ nhé.

Phân loại cấu tạo thành ngữ

Có các cách phân loại cấu tạo thành ngữ như sau:

– Dựa vào số lượng thành tố trong thành ngữ:

+ Thành ngữ kết cấu ba tiếng: Ác như hùm, bụng bảo dạ, bé hạt tiêu…

Trong trường hợp này có câu hình thức là tổ hợp ba tiếng một, nhưng về mặt kết cấu, đó chỉ là sự kết hợp của một từ đơn và một từ ghép, như: Bé hạt tiêu, có máu mặt, chết nhăn răng…; kiểu có ba từ đơn, kết cấu giống như cụm từ: Bạn nối khố, cá cắn câu…

+ Thành ngữ kết cấu bốn từ đơn hay hai từ ghép liên hợp theo kiểu nối tiếp hay xen kẽ. Đây là kiểu phổ biến nhất của thành ngữ tiếng Việt: Bán vợ đợ con, bảng vàng bia đá, phong ba bão táp, ăn to nói lớn, ác giả ác báo, …

* Kiểu thành ngữ có láy ghép: Ăn bớt ăn xén, chết mê chết mệt, chúi đầu chúi mũi…

* Kiểu thành ngữ tổ hợp của hai từ ghép: Nhắm mắt xuôi tay, nhà tranh vách đất, ăn bờ ở bụi, bàn mưu tính kế…

+ Thành ngữ kết cấu năm hay sáu tiếng: Trẻ không tha già không thương, treo đầu dê bán thịt chó…

Một số thành ngữ có kiểu kết cấu từ bảy, tám, mười tiếng. Nó có thể hai hay ba ngữ đoạn, hai hay ba mệnh đề liên hợp tạo thành một tổ hợp kiểu ngữ cú dài cố định, như: Vênh váo như bố vợ phải đâm, vén tay áo xô đốt nhà táng giày .v.v…

Như vậy, dựa vào số lượng thành tố trong thành ngữ để phân loại thành ngữ là chỉ dựa vào hình thức, không phản ánh được tính chất quan hệ và đặc điểm bên trong của chúng.

– Dựa vào kết cấu ngữ pháp:

+ Câu có kết cấu Chủ ngữ – Vị ngữ + trạng ngữ hoặc tân ngữ: Nước đổ đầu vịt, Chuột sa chĩnh gạo…

+ Câu có kết cấu Chủ ngữ – Vị ngữ, Vị ngữ – Chủ ngữ: Vườn không nhà trống, mẹ tròn con vuông…

Tuy thành ngữ có cấu tạo cố định nhưng một số ít thành ngữ vẫn có thể có những biến đổi nhất định. Chẳng hạn như thành ngữ đứng núi này trông núi nọ có thể có những biến thể như đứng núi này trông núi khác, đứng núi nọ trông núi kia,…

Như vậy, qua đây bạn đã hiểu rõ hơn cấu tạo của thành ngữ là gì rồi.

Thành ngữ là gì ví dụ

Tác dụng của việc sử dụng thành ngữ

Vậy tác dụng của việc sử dụng thành ngữ là gì? Vì thành ngữ mang đậm sắc thái biểu cảm nên dễ dàng bày tỏ, bộc lộ được tâm tư, tình cảm của người nói, người viết đối với điều được nhắc tới. Cùng theo dõi ví dụ để hiểu rõ hơn về thành ngữ nhé.

Ví dụ 1: Lên thác xuống ghềnh chỉ sự gian nam, vất vả, khó khăn, nguy hiển,…

Ví dụ 2: Nhanh như chớp chỉ hành động mau lẹ, rất nhanh, chính xác,…

Ví dụ 3: Khẩu xà tâm phật ý chí miệng nói từ bi, thương người nhưng trong lòng lại nham hiểm, độc địa,,..

Như vậy, tác dụng của việc sử dụng thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen cấu tạo nên nó. Đa số hiểu theo nghĩa hàm ẩn, trừu tượng. Có thể thông qua các phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh,… Hay muốn hiểu nghĩa của thành ngữ Hán Việt thì phải hiểu từng yếu tố Hán Việt.

Một số thành ngữ phổ biến ý nghĩa của chúng

Sau đây, người viết sẽ cung cấp cho bạn đọc một số câu thành ngữ trong kho tàng thành ngữ Việt Nam ta.

Thứ nhất: Dĩ hòa vi quý. Thành ngữ này chỉ những người luôn lấy sự hòa hợp là trọng tâm, thể hiện cách cư xử, đối xử của người với người trong xã hội.

Thứ hai: Đục nước béo cò. Chỉ những con người mưu mô, lợi dụng lúc người khác khó khăn, nhân cơ hội để làm điều có lợi cho mình.

Thứ ba: Đừng xem mặt mà bắt hình dong. Dùng để phê phán những người luôn nhìn bề ngoài để đánh giá con người bên trong, đánh giá phẩm chất tâm hồn của người khác.

Thứ tư: Ếch ngồi đáy giếng. Mượn hình ảnh con ếch nằm ở dưới giếng sâu chỉ nhìn được miệng giếng nhỏ hẹp mà tưởng là cả bầu trời để chỉ những người hiểu biết nông cạn, không ra ngoài học hỏi, chỉ biết dừng chân ở một chỗ.

Từ đó cũng phê phán những người không có kiến thức luôn cho mình là trung tâm và có hiểu biết; chỉ bó buộc mình trong một không gian nhỏ hẹp, không chịu bước ra thế giới bên ngoài để khám phá những điều mới mẻ.

Thứ năm: Gieo gió gặt bão. Mượn hình ảnh gió và bão để chỉ những người luôn làm điều ác, điều xấu thì sau này sẽ gặp báo ứng, hậu quả, gặp những điều không may mắn thậm chí phải trả giá cực đắt cho những gì mình đã gây ra với người khác.

Có thể nói kho tàng văn học của dân tộc Việt Nam vô cùng phong phú và hấp dẫn. Hi vọng bài viết giải nghĩa thành ngữ là gì, cấu tạo của thành ngữ giúp các bạn có thêm những kiến thức để hiểu và vận dụng nó một cách linh hoạt.

Ví dụ của thành ngữ là gì?

Một số ví dụ cụ thể về thành ngữ và tục ngữ: Thành ngữ: Ăn trắng mặc trơn; Ăn trên ngồi trốc; Dốt đặc cán mai; Đơn thương độc mã; Mẹ tròn con vuông; Chân cứng đá mềm, Qua cầu rút ván; Già đòn non nhẽ...

Ngữ văn 7 thành ngữ là gì?

1. Thành ngữ là gì? Trong sách giáo khoa ngữ văn 7, thành ngữ được xác định là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh,...

Định nghĩa về thành ngữ là gì?

Thành ngữ là một tập hợp từ cố định đã quen dùng mà nghĩa thường không thể giải thích đơn giản bằng nghĩa của các từ cấu tạo nên nó. Thành ngữ được sử dụng rộng rãi trong lời ăn tiếng nói cũng như sáng tác thơ ca văn học tiếng Việt. Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.

Thành ngữ là gì lớp 3?

Thành ngữ là một loại cụm từ cố định, có nghĩa bóng bẩy. Nghĩa của thành ngữ là nghĩa toát ra từ cả cụm từ, chứ không phải được suy ra từ nghĩa của từng thành tố. Ví dụ: Mẹ tròn con vuông, Chân cứng đá mềm,…