Tại sao nói xã hội có giai cấp và nhà nước cổ đại phương Đông ra đời trên các lưu vực sông lớn

Cư dân trên lưu vực các con sông lớn ở châu Á, châu Phi có thể sớm phát triển thành xã hội có giai cấp và nhà nước vì:

- Công cụ kim loại sớm xuất hiện sớm.

- Điều kiện tự nhiên thuận lợi:

+ Đồng bằng ven sông rộng lớn, đất đai phì nhiêu

+ Lượng mưa đều đặn phân bố theo mùa, khí hậu nóng ẩm...

(Nguồn: trang 13 sgk Lịch Sử 10:)

Bài 3. Các quốc gia cổ đại phương đông

Câu hỏi in nghiêng trang 13 Lịch Sử 10 Bài 3

Tại sao xã hội có giai cấp và nhà nước lại phát triển sớm ở lưu vực các con sông lớn thuộc châu Á và châu Phi?

Lời giải

Xã hội có giai cấp và nhà nước phát triển sớm ở lưu vực các con sông lớn thuộc châu Á và châu Phi vì:

- Đây là khu vực có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho đời sống của con người: đồng bằng ven sông rộng lớn, đất đại phì nhiêu, màu mỡ, dễ canh tác, lượng mưa đều đặn phân bố theo mùa, có khí hậu ấm nóng,.. thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp.

- Do nhu cầu trị thủy, xây dựng các công trình thủy lợi nhằm phục vụ cho sản xuất nông nghiệp nên mọi người liên kết, gắn bó với nhau trong tổ chức công xã và sống tập chung ở một khu vực.

Câu hỏi in nghiêng trang 13 Lịch Sử 10 Bài 3

Hãy nêu các ngành kinh tế chính ở khu vực này?

Lời giải

Các ngành kinh tế chính ở các quốc gia cổ đại phương Đông gồm:

- Nông nghiệp là ngành kinh tế chủ yếu.

- Ngoài ra có các nghành kinh tế bổ trợ cho nghề nông: Nuôi gia súc, làm đồ gốm, dệt vải,.. để đáp ứng nhu cầu hàng ngày của mình. Họ thực hiện trao đổi sản phẩm giữa vùng này với vùng khác.

Xem toàn bộ Soạn sử 10: Bài 3. Các quốc gia cổ đại phương đông

Tìm hiểu về các quốc gia cổ đại phương Đông

Các quốc gia cổ đại phương Đông ra đời vào khoảng thế kỉ IV-III TCN, tồn tạ nhiều tàn dư của xã hội nguyên thủy trước đó, với trình độ sản xuất thấp kém, công cụ lao động thô sơ như đá, đồng… Tìm hiểu về các quốc gia cổ đại phương Đông thì đều thấy có chung một điểm đó là các quốc gia này đều hình thành bên các lưu vực sông lớn, ví dụ như:

– Ai Cập hình thành bên lưu vực sông Nin;

– Ấn Độ hình thành bên lưu vực sông Hằng, sông Ấn;

– Trung Quốc hình thành bên lưu vực sông Hoàng Hà, sông Trường Giang

Chính vì sự thuận lợi này mà hầu hết các quốc gia cổ đại phương Đồng đều tập trung phát triển nông nghiệp, chăn nuôi.

Về quá trình hình thành nhà nước được bắt đầu từ quá trình liên kết thị tộc, liên minh bộ lạc xuất phát từ nhu cầu của việc trị thủy, tuy nhiên vẫn bảo lưu dai dẳng những tàn dư của xã hội nguyên thủy. Do vậy mà các quốc gia cổ đại Phương Đông là quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền, mọi quyền lực đều được tập trung vào tay người đứng đầu đất nước là vui, là người sở hữu quyền lực tối cao, quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp và chỉ huy quân đội.

Xã hội của các quốc gia cổ đại Phương Đông được chia thành 3 tầng lớp chính đó là:

– Tầng lớp quý tộc, gồm có quý tộc tăng lữ và quý tộc quan lại

– Tầng lớp nông dân công xã chiếm trên 90% dân cư trong xã hội, đây được xác định là lực lượng sản xuất chính;

– Tầng lớp nô lệ, phục vụ trong các cung điện và quan lại giàu có, là tầng lớp thấp kém nhất trong xã hội.

Trong quá trình phát triển kinh tế thì các quốc gia cổ đại phương Đông tập trung phát triển chính là nông nghiệp, như thủ công nghiệp, chăn nuôi theo hình thức tự cung tự cấp. Việc này cũng nhờ vào điều kiện tự nhiên thuận lợi, mưa thuận gió hòa, lưu vực các dong sông lớn đem lại phù sa màu mỡ.