23/12/2020 13:44 | 255621 Lượt xem Sóng âm một khái niệm không quá xa lạ với chúng ta từ thời học phổ thông trong môn vật lý. Sóng âm trong ứng dụng đời sống nó có gì khác? Sóng âm là sóng cơ lan truyền trong môi trường vật chất (rắn, lỏng, khí). Sống âm không truyền được trong chân không. a) Nhạc âm là những âm có tần số xác định. Âm thanh do các nhạc cụ phát ra, tiếng nói, tiếng hát của con người là các nhạc âm. b) Tạp âm là những âm không có tần số xác định.
a) Âm nghe được có tần số từ 16 Hz đến 20000 Hz và gây ra cảm giác âm ở tai người. Các âm mà ta nghe được trong các đoạn ghi âm này có cùng cường độ âm. Tuy nhiên, tai ta nghe to và rõ những âm có tần số trong phạm vi trên dưới 1000 Hz. Thấp hơn 500 Hz hoặc cao hơn 5000 Hz ta nghe nhỏ hơn do khả năng nghe của tai ta với những tần số này kém hơn, đồng thời khả năng đáp ứng của thiết bị (mạch khuếch đại, loa....) cũng kém hơn.
Tai ta không phải luôn luôn nghe được tất cả các âm từ 16 Hz đến 20000 Hz mà còn phụ thuộc vào đặc tính cấu tạo sinh lý của tai (như màng nhỉ, ...) nên khả năng nhận được cảm giác âm của những người khác nhau có thể khác nhau. Đoạn video sau đây phát ra âm có tần số tăng liên tục từ 20 Hz đến 20000 Hz. Bạn nghe được những âm có tần số trong phạm vi nào? Hãy thử nhé. (Chú ý: Không mở âm lượng quá lớn và hạn chế nghe bằng headphone hoặc earphone vì âm thanh ở tần số 1000 Hz sẽ rất lớn). b) Hạ âm là những âm có tần số nhỏ hơn 16 Hz, tai người không nghe được. c) Siêu âm là những âm có tần số lớn hơn 20000 Hz, tai người không nghe được. Quá trình truyền âm cũng là quá trình làm lan truyền dao động âm. Quá trình truyền âm là một quá trình sóng nên:
a) Tần số âm là tần số dao động của nguồn âm. Âm trầm có tần số nhỏ, âm cao có tần số lớn. Mời bạn click vào đây để nghe âm La (tần số 440 Hz) b) Cường độ âm I tại một điểm là đại lượng đo bằng lượng năng lượng mà sóng âm tải qua một đơn vị diện tích đặt tại điểm đó, vuông góc với phương truyền âm trong một đơn vị thời gian.
 Nguồn: http://vi.wikibooks.org Khi một sợi dây đàn ghi ta rung thì nó phát ra âm do trên dây có xảy ra hiện tượng sóng dừng. Nếu dây rung với một bó sóng thì dây phát ra âm có tần số thấp nhất (tần số fmin đã biết trong bài Sóng dừng). Ta hãy gọi tần số này là tần số fo và gọi là âm cơ bản (còn gọi là họa âm thứ 1). Khảo sát thực nghiệm cho thấy dây này còn phát ra các âm có tần số 2fo, 3fo, 4fo .... gọi là họa âm thứ 2, họa âm thứ 3, họa âm thứ 4, ... Các họa âm có biên độ khác nhau khiến đồ thị dao động âm của các nhạc cụ khi phát ra cùng một nốt nhạc cũng khác nhau. Sự khác nhau này phân biệt được bởi âm sắc của chúng. a) Độ cao của âm gắn liền với tần số âm. Âm trầm có tần số nhỏ, âm cao có tần số lớn. Chú ý: Không thể nói: Âm có tần số 800 Hz cao gấp đôi âm có tần số 400 Hz (Mời bạn nghe lại các âm ở đầu bài). b) Độ to của âm gắn liền với mức cường độ âm (tức là cũng phụ thuộc vào cường độ âm). c) Âm sắc có liên quan mật thiết với đồ thị dao động âm hoặc phổ của âm. Hai nhạc cụ khác nhau phát ra cùng một nốt nhạc, cùng độ cao, cùng cường độ sẽ chắc chắn khác nhau về âm sắc.
Tài liệu tham khảo thêm: Tuyệt đỉnh công phá chuyên đề vật lý tập 1 Bài viết về Âm học (trên Wikibooks) Ôn tập sóng cơ và sóng âm của Thầy Dương Văn Tính Ôn tập sóng cơ và sóng âm của Thầy Bùi Lê Phú Quốc Tài liệu Ôn tập Vật lý 12 của Thầy Lê Văn Hùng, THPT chuyên Lê Quý Đôn, Quảng Trị Xem thêm tài liệu về ghita (Tiếng Anh) Xem thêm tài liệu về ghita trên Wikipedia (Tiếng Việt) Số liệu về lực căng tiêu chuẩn của các loại dây đàn ghita (tính theo đơn vị pound) Số liệu về chiều dài cần đàn và lực căng của mỗi dây đàn ghita (Tiếng Anh - Tài liệu dành cho Giáo Viên) Bảng tính độ lớn lực căng dây của đàn ghi ta (Online) Tham khảo thêm về mật độ khối lượng Zalo/Hotline: 0902.248.966 - 0942.183.006 - 0983.811.954 - 0962.048.656. Xem định vị:
Đáp án A HD: Âm nghe được là tần số từ 16 Hz đến 20 kHz.
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm dưới đây ! Số câu hỏi: 222 Nhận xét nào sau đây là sai khi nói về sóng âm Âm nghe được là sóng cơ học có tần số nằm trong khoảng: Vận tốc truyền âm trong môi trường nào sau đây là lớn nhất? Hai âm có âm sắc khác nhau là do chúng có: Đối với âm cơ bản và họa âm bậc 2 của cùng 1 dây đàn phát ra thì Các đặc trưng vật lý của âm: Các đặc trưng sinh lý của âm gồm: Độ to của âm gắn liền với Chức năng khuếch đại âm của hộp đàn ghita là dựa trên hiện tượng Một vật chuyển động tròn đều xung quanh điểm \(O\) với đường kính \(50\,\,cm\) được gắn một thiết bị thu âm. Hình chiếu của vật này lên trục \(Ox\) đi qua tâm của đường tròn chuyển động với phương trình \(x = Acos\left( {10t + \varphi } \right)\). Một nguồn phát âm đẳng hướng đặt tại điểm \(H\) trên trục \(Ox\) và cách \(O\) một khoảng \(100\,\,cm\). Tại thời điểm \(t = 0\), mức cường độ âm đo được có giá trị nhỏ nhất và bằng \(50\,\,dB\). Tại thời điểm mà hình chiếu của vật đạt tốc độ \(1,25\sqrt 3 \,\,m/s\) lần thứ \(2021\) thì mức cường độ âm đo được có giá trị gần với giá trị nào nhất sau đây? |
