Dù cùng là chất đạm nhưng nó có đặc điểm và sự khác nhau như thế nào, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu nhé! Show
Đạm vốn dĩ là chất như thế nào?Có rất nhiều chất đạm từ thực phẩm động vật. Đạm (protein) là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp tạo nên cơ thể của mỗi người chúng ta. Protein được cấu tạo từ 20 loại axit amin kết nối với nhau, nhưng do sự khác biệt về trình tự và số lượng của chúng nên có tới 100.000 loại protein. Ngoài ra, trong số các axit amin tạo nên protein thì có 9 loại mà cơ thể không thể tổng hợp được. Chúng được gọi là “axit amin thiết yếu“, nếu thiếu dù chỉ một loại có thể gây ra các rối loạn dinh dưỡng nghiêm trọng, vì vậy việc hấp thụ chúng từ chế độ ăn uống hàng ngày là rất quan trọng. Protein còn được gọi là một trong ba chất dinh dưỡng chính cùng với carbohydrate (tinh bột) và lipid (chất béo). Nó là nguyên liệu thô để cấu tạo nên cơ thể, chẳng hạn như các cơ quan, cơ bắp, da, não, móng tay, tóc và máu. Nó cũng là một nguồn cung cấp năng lượng, có tác dụng điều tiết các hóc môn để điều hòa tình trạng của cơ thể. Ngoài ra, mỗi 1g protein sẽ có 4 kcal năng lượng. 1. Đạm động vậtĐạm động vật là một loại đạm có trong thức ăn từ động vật. Nó có nhiều trong thịt, cá, trứng và các sản phẩm từ sữa.  Đạm động vật có đặc điểm là giàu axit amin thiết yếu. Việc đạm động vật được khuyến khích trong dinh dưỡng học hiện nay vì nó chứa rất nhiều axit amin thiết yếu. 2. Đạm thực vậtĐạm thực vật là một loại đạm có trong thực phẩm từ thực vật.
Bài viết tham khảo: 7 loại rau giúp tăng cường khả năng miễn dịch Nếu so với đạm động vật, đạm thực vật chứa ít axit amin thiết yếu hơn. Tuy nhiên, một số sản phẩm thực vật chẳng hạn như rong biển và đậu nành chứa rất nhiều chất đạm. Và tùy thuộc vào sự kết hợp, bạn cũng có thể bổ sung được các axit amin thiết yếu. Sự khác nhau giữa đạm động vật và thực vật chính là sự cân bằng của các axit amin. Đạm động vật rất giàu hàm lượng và sự cân bằng các axit amin thiết yếu. Vì đạm động vật được tiêu hóa và hấp thụ nhanh chóng, do đó đối với cơ bắp mà sợi cơ bị phá hủy do rèn luyện cơ bắp hay vận động thì chất đạm có thể cung cấp chất dinh dưỡng để tái tạo cơ bắp một cách hiệu quả. Mặt khác, khi so sánh với đạm động vật thì một số đạm thực vật bị thiếu hụt hàm lượng axit amin thiết yếu. Nó cũng tiêu hóa và hấp thụ chậm hơn so với đạm động vật. Tuy nhiên, ngay cả đạm thực vật cũng không hẳn là có hàm lượng axit amin cực kỳ thấp. Đạm thực vật ít chất béo, giàu natri và kali giúp tăng cường trao đổi chất. Hơn nữa, đạm thực vật còn chứa các thành phần như saponin và isoflavone giúp thúc đẩy quá trình chống oxy hóa và cân bằng nội tiết tố. Nhiều loại đạm động vật rất giàu axit amin thiết yếu, trong khi nhiều loại đạm thực vật lại thiếu các axit amin thiết yếu. Ngoài ra, tỷ lệ hấp thụ vào cơ thể là 97% đối với đạm động vật và 84% đối với đạm thực vật. Hãy kết hợp hiệu quả giữa đạm động vật và đạm thực vật để bổ sung các axit amin còn thiếu. Axit amin có nhiều trong tự nhiên, nhưng chỉ có 20 loại axit amin là nguyên liệu cung cấp cho cơ thể. Nhiều đạmn động vật chứa 9 loại axit amin thiết yếu, nhưng lại bị thiếu ở một số đạm thực vật. Chức năng của các axit amin nói chung bị hạn chế theo mức độ thiếu hụt của axit amin nhiều nhất. Vì thế, bạn cũng có thể bị thiếu axit amin ngay cả khi bạn dùng protein. Cách để biết liệu một loại chất đạm tốt có chứa nhiều axit amin cân bằng hay không chính là dựa vào điểm của axit amin. Điểm axit amin càng gần 100 thì nó càng gần với cấu tạo axit amin lý tưởng. Thịt, cá và các sản phẩm từ sữa có điểm axit amin cao, trong khi đạm thực vật có điểm axit amin thấp. “Điểm axit amin” là điểm số thu được bằng cách so sánh lượng axit amin thiết yếu có trong thực phẩm với tiêu chuẩn do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra. Nếu số lượng của tất cả chín axit amin thiết yếu đáp ứng tiêu chí này, điểm axit amin sẽ là “100” và thực phẩm đó sẽ được coi là có “protein chất lượng”. Đạm là chất cơ bản cấu tạo nên cơ thể. Nó là một chất dinh dưỡng rất quan trọng để hình thành cơ thể. Vì lý do này, trước đây, đạm động vật chẳng hạn như 1 miếng bít tết dày có chứa nhiều đạm và chất béo từng được coi là tốt. Tuy nhiên, đối với con người, “sự tăng trưởng” chính là sự thay thế một hiện tượng gọi là “lão hóa” sau một độ tuổi nhất định. Nói cách khác, đạm động vật làm tăng tốc độ tăng trưởng, nguyên nhân gây ra quá trình lão hóa nhanh. Nếu bạn là một người thích ăn thịt, hãy nhớ rằng nó có thể gây hại cho sức khỏe của bạn và đẩy nhanh quá trình lão hóa. Chất đạm ăn vào từ chế độ ăn uống không được cơ thể hấp thụ như chất ban đầu. Chất đạm dù tốt đến đâu cũng sẽ bị phân hủy bởi các enzyme tiêu hóa trước khi được cơ thể hấp thụ. Đặc biệt, nhiều chất đạm có trong thức ăn động vật rất lý tưởng về mặt dinh dưỡng, nó được phân hủy và hấp thụ thành các axit amin trong ruột để phát triển thành máu và thịt. Tuy nhiên, nếu hấp thụ quá nhiều đạm động vật, nó sẽ không thể được phân hủy và hấp thụ hết trong đường tiêu hóa. Từ đó nó sẽ bị thối rữa trong ruột và sinh ra một lượng lớn độc tố. Các chất độc chính:
Ngoài những chất trên, các gốc tự do cũng được sản sinh. Và nhiều enzyme trong gan và ruột bị tiêu thụ để giải các chất độc này và các gốc tự do. Chất đạm dư thừa sẽ được bài tiết qua nước tiểu, nhưng đồng thời, nó cũng gây ra nhiều tổn thương khác nhau cho cơ thể. Đầu tiên, các chất đạm vô ích sẽ bị phân hủy thành các axit amin bởi các enzyme tiêu hóa, chúng tiếp tục bị phân hủy trong gan và lưu thông vào máu. Sau đó, máu sẽ có tính axit và một lượng lớn canxi được lấy ra từ xương và răng để trung hòa nó. Bằng cách này, canxi và máu bị oxy hóa sẽ được lọc bởi thận và lượng chất đạm dư thừa sẽ bài tiết một lượng lớn nước ra khỏi cơ thể cùng với canxi. Và trong thời gian này, một lượng lớn enzyme sẽ bị tiêu thụ. Bài viết tham khảo: Enzyme và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe con người Chế độ ăn thực phẩm từ động vật nên chiếm khoảng 15% trong bữa ănChế độ ăn cân bằng một cách lý tưởng là 15% khẩu phần là thực phẩm từ động vật và 85% khẩu phần từ thực vật. Nói chung, tỷ lệ lý tưởng là 40 đến 50% đối với ngũ cốc (bao gồm các loại ngũ cốc khác ngoài gạo, lúa mì và các loại đậu), 35 đến 40% đối với rau và trái cây, và 10 đến 15% đối với thực phẩm từ động vật. Các axit amin thiết yếu có thể được bổ sung bằng đạm thực vậtĐạm động vật có nhiều axit amin thiết yếu và có thể được khuyến khích về mặt dinh dưỡng. Tuy nhiên, chỉ riêng đạm thực vật, nếu biết kết hợp, chúng ta cũng có thể bổ sung các axit amin thiết yếu. Ngay cả đạm thực vật có điểm axit amin thấp cũng có thể cải thiện sự cân bằng của các axit amin thiết yếu bằng cách kết hợp nhiều loại thực phẩm. Ngoài ra, bạn cũng có thể tăng giá trị dinh dưỡng của toàn bộ bữa ăn bằng cách kết hợp nhiều thành phần khác nhau. Bài viết tham khảo: Thế nào là chế độ ăn uống phòng ngừa ung thư? Tóm lượcLượng chất đạm cần thiết cho một người là khoảng 1g cho mỗi kg trọng lượng cơ thể. Nói cách khác, nếu bạn nặng 60kg thì 60g chất đạm là đủ cho cơ thể của bạn một ngày. Tuy nhiên, thực tế hầu hết mọi người tiêu thụ nhiều hơn thế. Hơn nữa, đa phần mọi người hấp thụ chất đạm từ thức ăn động vật như thịt và cá. Nếu suy nghĩ đến áp lực mà đường tiêu hóa phải gánh chịu, thì lý tưởng nhất là hấp thụ chất đạm càng nhiều càng tốt từ chế độ ăn thực phẩm thực vật và bổ sung sự thiếu hụt bằng cách ăn cá. Mức cân bằng lý tưởng cho bữa ăn là 15% đối với thức ăn từ động vật và 85% đối với thức ăn từ thực vật. Hãy ăn uống căn bằng để có một sức khỏe lâu dài. Protein thực vật khác protein động vật như thế nào?Protein động vật chứa hàm lượng sắt heme và vitamin B12 cao, trong khi hầu hết protein thực vật thiếu các chất dinh dưỡng này. Mặt khác, các chất dinh dưỡng đặc trưng trong thực vật, được gọi là phytonutrients, chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa và một số chất chống oxy hóa lại không có trong các nguồn protein động vật. Tại sao phải ăn cá protein động vật và thực vật?Theo chuyên gia, mỗi người cần cung cấp cho cơ thể cả đạm động vật và thực vật để có đủ các axit amin cần thiết. Đạm (hay còn gọi là protein) là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế bào và màng tế bào, có vai trò điều tiết các hoạt động sống diễn ra trong cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng. Protein động vật có trong đậu?Có thể tìm thấy protein trong rất nhiều các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật hay thực vật. Chất đạm được chia thành 2 loại gồm: Đạm động vật: Tìm thấy trong cá, thịt, trứng, sữa, hải sản....; Đạm thực vật: Được tìm thấy trong gạo, đậu tương, ngô, mì, các loại đậu khác.... Protein động vật chiếm bao nhiêu phần trăm?Tỷ lệ protein động vật chiếm khoảng 40-70% protein tổng số. Tỷ lệ này thay đổi theo lứa tuổi và tình trạng bệnh lý. |
