Thành phố Cần Thơ nằm trong vùng trung – hạ lưu và ở vị trí trung tâm châu thổ đồng bằng sông Cửu Long, trải dài trên 55km dọc bờ Tây sông Hậu, tổng diện tích tự nhiên 1.401,61 km2 . Phía Bắc giáp tỉnh An Giang; phía Đông giáp tỉnh Đồng Tháp và tỉnh Vĩnh Long; phía Tây giáp tỉnh Kiên Giang; phía Nam giáp tỉnh Hậu Giang.
Địa mạo, địa hình, địa chất của thành phố bao gồm 3 dạng: đê tự nhiên ven sông Hậu, đồng lũ nữa mở và đồng bằng châu thổ.
Khí hậu: Cần Thơ nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới - gió mùa, ít bão, quanh năm nóng ẩm, không có mùa lạnh. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 tới tháng 4 năm sau.
Nhiệt độ trung bình năm khoảng 28ºC,
Độ ẩm trung bình năm: 82% - 87% (thay đổi theo các năm).
Sông ngòi: Sông Cần Thơ bắt nguồn từ khu vực nội đồng tây sông Hậu, có chiều dài khoảng 16 km, chiều rộng từ 280-350m, đi qua các quận Ô môn, huyện Phong Điền, quận Cái Răng, quận Ninh Kiều và đổ ra sông Hậu tại bến Ninh Kiều. Sông Cần Thơ có nước ngọt quanh năm, vừa có tác dụng tưới nước trong mùa cạn, vừa có tác dụng tiêu úng trong mùa lũ và có ý nghĩa lớn về giao thông.
Bên cạnh đó, thành phố Cần Thơ còn có hệ thống kênh rạch dày đặc, với hơn 158 sông, rạch lớn nhỏ là phụ lưu của 2 sông lớn là Sông Hậu và sông Cần Thơ đi qua thành phố nối thành mạng đường thủy. Các sông rạch lớn khác là rạch Bình Thủy, Trà Nóc, Ô Môn, Thốt Nốt, kênh Tham Rôn và nhiều kênh lớn khác tại các huyện ngoại thành là Thốt Nốt, Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ và Phong Điền, cho nước ngọt suốt hai mùa mưa nắng, tạo điều kiện cho nhà nông làm thủy lợi và cải tạo đất.
Thành phố Cần Thơ:
Đơn vị hành chính của thành phố gồm 5 quận (Ninh Kiều, Cái Răng, Bình Thủy, Ô Môn, Thốt Nốt) và 4 huyện (Phong Điền, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Thới Lai) với 85 đơn vị hành chính cấp xã, phường, thị trấn (5 thị trấn, 36 xã, 44 phường).
Ngày 1-1-2004, tỉnh Cần Thơ tách ra thành tỉnh Hậu Giang và thành phố Cần Thơ. Kể từ đó, Cần Thơ là thành phố trực thuộc Trung ương.
Ngày 19 tháng 4 năm 2009, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 492/QĐ-TTg Thành lập Vùng kinh tế trọng điểm vùng đồng bằng sông Cửu Long gồm 4 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là: thành phố Cần Thơ, tỉnh An Giang, tỉnh Kiên Giang và tỉnh Cà Mau nhằm phát huy tiềm năng, vị trí địa lý và các lợi thế so sánh của vùng và từng bước phát triển vùng kinh tế trọng điểm vùng đồng bằng sông Cửu Long thành một trong những vùng phát triển lớn về sản xuất lúa gạo, nuôi trồng, đánh bắt và chế biến thủy sản, có đóng góp lớn vào xuất khẩu nông thủy sản của cả nước. Trong đó, thành phố Cần Thơ là một cực phát triển, đóng vai trò động lực thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của toàn vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Trong hai năm 2024 và 2025, Cần Thơ sẽ sáp nhập 4 phường thuộc quận trung tâm Ninh Kiều, thành lập phường mới Thới Bình.
Một góc quận Ninh Kiều nơi có bốn phường sẽ sáp nhập, thành lập phường mới là phường Thới Bình - Ảnh: CHÍ QUỐC
Ngày 11-1, thông tin từ UBND TP Cần Thơ cho biết Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Việt Trường vừa ký báo cáo gửi Bộ Nội vụ về phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, giai đoạn 2023-2025.
Theo đó sẽ nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của phường An Phú, phường An Nghiệp và phường An Cư vào phường Thới Bình (đều thuộc quận Ninh Kiều - quận trung tâm TP Cần Thơ), thành lập phường Thới Bình.
Phường Thới Bình sau khi sáp nhập sẽ có diện tích tự nhiên là 1,99km2, quy mô dân số 56.364 người.
Theo UBND TP Cần Thơ, việc nhập bốn phường trên là các phường có vị trí địa lý liền kề, có nhiều nét tương đồng về điều kiện tự nhiên, truyền thống lịch sử, văn hóa, phong tục, tín ngưỡng và đều thuộc diện bắt buộc sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025 theo nghị quyết 35 năm 2023 của Quốc hội về sắp xếp đơn vị cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2030.
Theo lộ trình, sau khi có ý kiến của Bộ Nội vụ, trong năm 2024 thành phố sẽ tổ chức lựa chọn đơn vị tư vấn để xây dựng đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025, tổ chức lấy ý kiến cử tri; hoàn chỉnh đề án, báo cáo Bộ Nội vụ thẩm định để báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.
Trong năm 2025 sẽ kiện toàn tổ chức của Hội đồng nhân dân, UBND của phường Thới Bình sau sắp xếp. Đặc biệt là hoàn thành việc chuyển đổi các giấy tờ liên quan của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp do thay đổi địa giới và tên gọi của đơn vị hành chính sau sắp xếp.
Theo UBND TP Cần Thơ, hiện toàn thành phố có 9 đơn vị cấp huyện gồm năm quận và bốn huyện; 83 đơn vị hành chính cấp xã gồm 36 xã, 42 phường và 5 thị trấn.