Nuôi cấy mô là phương pháp có vai trò và ý nghĩa quan trọng trong công nghệ nhân giống. Vậy nuôi cấy mô là gì? Cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô được dựa vào đâu và thành tựu của nó ra sao? Tất cả những thắc mắc đó sẽ tiến hành Bankstore giải đáp qua nội dung bài viết về nuôi cấy mô tế bào tiếp sau đây. Show
Thế Nào Gọi Là Nuôi Cấy Mô Tế Bào Thực Vật ?
Đốt thân Phát hoa Hồ điệp mang chồi ngủ có kích thước từ 5 – 6 cm được khử trùng với dung dịch Javel: nước với tỉ lệ 1:một thời gian 15 phút, cấy mẫu vào môi trường tự nhiên MS có bổ sung 20 g/l sucrose và 8 g/l agar + acid ascorbic 75 mg/l để né tránh mẫu hóa nâu. Đốt phát hoa sau lúc cắt ngang mầm ngủ sẽ tiến hành nuôi trên môi trường tự nhiên MS có bổ sung BA 3 mg/l sau 8 tuần nuôi cấy PLBs hình thành. PLBs được nuôi cấy trên môi trường tự nhiên môi trường tự nhiên MS có bổ sung BA 1 mg/l để tái sinh chồi. Chồi Hồ điệp cao khoảng chừng 2 – 2,5 cm nuôi cấy trên môi trường tự nhiên 3 g/l Hyponex 7-6-19 bổ sung 5% nước dừa, 30 g/l chuối; 30 g/l khoai tây, 20 g/l đường 8 g/l agar và 0,5 g/l than hoạt tính. Cây Hồ điệp có độ cao trung bình từ 4-5 cm, có 3-4 rễ, 3-4 lá là các cây đạt tiêu chuẩn để trồng ra vườn ươm hoặc chuyển giao cho bà con nông dân Khái niệm nuôi cấy mô tế bào. Cơ sở tế bào học của nuôi cấy môNuôi cấy mô tế bào là gì?Khái niệm nuôi cấy mô tế bào – cơ sở khoa học ý nghĩa luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Có thể hiểu, nuôi cấy mô tế bào là tổng hợp các kỹ thuật được sử dụng để nuôi cấy và duy trì mô tế bào trong nhập cuộc vô trùng. Biện pháp này sẽ tiến hành áp dụng trên các môi trường tự nhiên giàu dinh dưỡng và với những thành phần đã được xác định từ trước. Xem Thêm Buerger là bệnh gì? Những thông tin cần thiết về bệnh Buerger Trong các phương pháp nuôi cấy mô hiện nay, lai tế bào là phương pháp được áp dụng rộng rãi nhất. Lai tế bào là gì? Lai tế bào là phương pháp kết hợp hai tế bào trần của của hai loài khác nhau, từ đó tạo ra tế bào lai chứa hệ gen của tất cả 2 loài ban đầu. Vậy dựa trên cơ sở nào để giúp các nhà khoa học thực hiện được quá trình nuôi cấy mô tế bào? Hãy cùng tìm hiểu cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô tiếp sau đây. Cơ sở tế bào học của nuôi cấy môMô tế bào bào là một phần của cơ thể nhưng chúng vẫn có tính độc lập riêng biệt. Vì thế, khi ta tách riêng chúng để nuôi trong một môi trường tự nhiên thích hợp với tương đối đầy đủ các chất dinh dưỡng, các mô tế bào có thể phát triển thành mô cơ quan, thậm chí còn là mô cơ thể. Tế bào thực vật có tính toàn năng. Tức là mọi tế bào sẽ đều phải có cùng hệ gen và có khả năng sinh sản vô tính. Do đó, chúng có thể được nuôi cấy để tạo ra cơ thể mới. Dựa trên tính toàn năng này, phương pháp nuôi cấy mô tế bào đã xuất hiện. Cơ sở khoa học của công nghệ tế bào được dựa trên sự nhân đôi và phân li đồng đều của nhiều nhiễm sắc thể trong quá trình nguyên phân.  Ưu điểm của phương pháp nuôi cấy môSo với những phương pháp truyền thống, phương pháp nuôi cấy mô có rất nhiều ưu điểm. Đó là:
Ứng dụng của phương pháp nuôi cấy mô tế bàoChính nhờ những ưu điểm tuyệt vời, nuôi cấy mô tế bào đang rất được áp dụng ngày càng rộng rãi trong cả nghiên cứu và sản xuất. Phương pháp nuôi cấy phấn và chồi được áp dụng để tạo ra các loài hoa lá cây cảnh với số lượng lớn. Không chỉ có vậy, dựa trên cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô, các nhà khoa học có thể bảo tồn được giống cây quý và hiếm hoặc hiện giờ đang bị rình rập đe dọa. Đồng thời, các nhà khoa học còn tồn tại thể sàng lọc được những cây trồng có tính trạng tốt, tạo ra các dược phẩm sinh học hay cứu phôi của một số loài khó sinh trường. Để làm rõ hơn phần kiến thức này, tất cả chúng ta hãy cùng tìm hiểu một số thắc mắc trắc nghiệm nhé. Một số thắc mắc về nuôi cấy mô tế bào thực vậtCâu 1: Khi nói về nuôi cấy mô và tế bào thực vật phát biểu nào sau đây không đúng:A. Phương pháp nuôi cấy mô giúp bảo tồn một số loài gen quý và hiếm đang xuất hiện nguy cơ tuyệt chủng. B. Phương pháp nuôi cấy mô giúp tạo ra một số lượng lớn cây trưởng thành trong thời gian ngắn C. Phương pháp nuôi cấy mô giúp tiết kiệm ngân sách được diện tích S khi nhân giống D. Phương pháp nuôi cấy mô được sử dụng để tạo ra nguồn gen biến dị tổng hợp. Đáp án: D. Như đã tìm hiểu ở trên, cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô được dựa trên sự nhân đôi và phân li đồng đều của nhiều nhiễm sắc thể trong quá trình nguyên phân, do đó sẽ không còn tạo ra biến dị tổng hợp. Câu 2: Thành tựu công nghệ tế bào là?A. Tạo ra giống dâu tằm cho năng suất lá mạnh hơn B. Tạo ra giống lúa có khả năng tổng hợp dưỡng chất tốt hơn C. Tạo ra cừu Đôly D. Tạo ra vi trùng E.coli – một chủng vi trùng có khả năng sản xuất insulin giúp điều trị bệnh tiểu đường. Đáp án C. các thành tựu của công nghệ tế bào là gồm: tạo giống thực vật và tạo giống thú hoang dã thông qua việc cấy truyền phôi và nhân bản vô tính. Xét từng đáp án, ta thấy lí do như sau: Phương án A: thành tựu của phương pháp gây đột biến thông qua tác nhân hóa học Phương áo B và D: thành tựu của công nghệ gen. Phương án C: thành tựu của công nghệ nuôi cấy mô (nhân bản vô tính). Câu 3: Phát biểu nào sau đây đúng lúc nói về công nghệ tế bào thực vật?A. Bằng phương pháp nuôi cấy mô thực vật, các nhà khoa học tạo ra được những kiểu gen đồng nhất B. Khi ta nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh, kết quả sẽ tạo ra một dòng đồng hợp tử về số gen C. Khi dung hợp 2 tế bào trần của 2 loài thực vật, ta có thể tạo ra giống mới có kiểu gen đồng hợp của tất cả 2 loài. D. Công nghệ tế bào thực vật giúp nhân giống các cây quý và hiếm. Dựa vào ứng dụng của công nghệ tế bào thực vật, ta có thể không cầu kỳ dàng trả lời là đáp án D/ Vậy là tất cả chúng ta đã tìm hiểu xong về nuôi cấy mô tế bào, cũng như cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô tế bào rồi. Nếu có bất kể thắc mắc gì về phần kiến thức cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô, hãy nhanh chóng để lại nhận xét phía dưới nhé. Tất cả chúng ta sẽ cùng nhau trao đổi và thảo luận! Xem thêm >>> Cơ sở tế bào học của hoán vị gen là gì? Đặc điểm của hoán vị gen Lý thuyết môn Công nghệ lớp 10: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết nhằm giúp các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo để giảng dạy và học tập môn Công nghệ 10 hiệu quả hơn. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết và tải về tại đây nhé.
Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết Bài: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp
A/ Lý thuyết bài Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệpI - Khái niệm về phương pháp nuôi cấy mô tế bào- Nuôi cấy mô tế bào là phương pháp tách rời tế bào, mô nuôi cấy trong môi trường thích hợp và vô trùng để chúng tiếp tục phân bào, biệt hóa thành mô, cơ quan để phát triển thành cây mới. - Môi trường dinh dưỡng: + Nguyên tố đa lượng: N, S, Ca, K, P + Nguyên tố vi lượng: Fe, B, Mo, I, Cu + Đường: Glucozơ, Saccarozơ + Chất điều hòa sinh trưởng: Auxin, Cytokinin II - Cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào1/ Tính toàn năng của tế bào - Tế bào chứa hệ gen qui định loài đó, mang toàn bộ lượng thông tin của loài - Tế bào có thể sinh sản vô tính khi nuôi cấy trong môi trường thích hợp để tạo thành cây hoàn chỉnh
2/ Khả năng phân hóa và phản phân hóa
- Phân hóa tế bào: là quá trình từ tế bào phôi sinh biến đổi thành tế bào chuyên hóa đảm bảo các chức năng khác nhau - Phản phân hóa tế bào: Là quá trình chuyển tế bào chuyên hóa về tế bào phôi sinh trong điều kiện thích hợp và tiếp tục phân chia mạnh mẽ III - Quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào1/ Quy trình - Bước 1: Chọn vật liệu nuôi cấy Chọn mẫu tốt, không bị nhiễm bệnh Cách làm: + Chọn cây mẹ khỏe, sạch bệnh + Chọn mô phân sinh đỉnh chồi, đỉnh rễ, bộ phận non - Bước 2: Khử trùng + Mẫu và dụng cụ được tẩy rửa, khử trùng + Cắt đỉnh sinh trưởng thành phần tử nhỏ, tẩy rửa, khử trùng ở buồng vô trùng - Bước 3: Tạo chồi * Môi trường dinh dưỡng: + Nguyên tố đa lượng: N, S, Ca, K, P + Nguyên tố vi lượng: Fe, B, Mo, I, Cu + Đường: Glucozơ, Saccarozơ + Chất điều hòa sinh trưởng: Auxin, Cytokinin + Để phát triển thân cành cho chồi trong môi trường dinh dưỡng có bổ sung Cytokinin hoạt hóa tạo chồi - Bước 4: Tạo rễ + Khi chồi đạt tiêu chuẩn về chiều cao, số lá thì chuyển sang môi trường tạo rễ, bổ sung chất kích thích auxin, IBA… - Bước 5: Cấy cây vào môi trường thích ứng + Chuyển cây sang môi trường thích ứng gần giống với môi trường tự nhiên về: nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng… - Bước 6: Trồng cây trong vườn ươm + Khi cây đủ chiều cao, thân lá thì chuyển cây ra vườn ươm 2/ Ý nghĩa - Nhân với số lượng lớn, trên quy mô công nghệ - Sản phẩm sạch bệnh và đồng nhất về di truyền - Hệ số nhân giống cao B/ Trắc nghiệm bài Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệpCâu 1: Ý nghĩa của công nghệ nuôi cấy mô tế bào?
Câu 2: Nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào không có ý nghĩa nào sau đây?
Câu 3: Sự phân hóa tế bào là hiện tượng
Câu 4: Nuôi cấy mô, tế bào là phương pháp...
Câu 5: Sự chuyển hóa TB chuyên hóa → TB phôi sinh, có khả năng phân chia mạnh mẽ là
Câu 6: Quy trình công nghệ nuôi cấy mô tế bào được thực hiện theo trình tự sau
Câu 7: Vật liệu để nuôi cấy mô tế bào là
Câu 8: Ưu điểm của nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào
Câu 9: Cơ sở khoa học của công nghệ nuôi cấy mô tế bào?
Câu 10: Nuôi cấy mô tế bào có thể bắt đầu từ loại tế bào nào?
Câu 11: Cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào là........của tế bào thực vật.
Câu 12: Tế bào phôi sinh là:
Câu 13: Đặc điểm của TB chuyên hóa là:
Câu 14: Sự chuyển hóa TB phôi sinh → TB chuyên hóa đảm nhận chức năng khác nhau gọi là:
Câu 15: Các lọai cây lâm nghiệp thường được nhân giống bằng công nghệ nuôi cấy mô:
Câu 16: Trong môi trường tạo rễ có bổ sung chất kích thích sinh trưởng:
* Lời kết Sau khi học xong bài 6: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp, các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm: - Khái niệm phương pháp nuôi cấy mô tế bào - Cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào - Qui trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào -------------------------------------------------------------- Với nội dung bài Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp trên đây với các nội dung kiến thức các bạn học sinh chắc hẳn đã nắm vững nội dung kiến thức bài học rồi đúng không ạ? Bài viết cho chúng ta thấy được về khái niệm, quy trình của phương pháp nuôi cấy mô tế bào, cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào... Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết bài viết. Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các bạn Lý thuyết Công nghệ 10: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp. Hi vọng đây là tài liệu hữu ích giúp bạn đọc có thể học tập tốt hơn môn Công nghệ lớp 10. Và để giúp bạn đọc có kết quả cao hơn trong quá trình học tập, chúng tôi xin giới thiệu tới các bạn học sinh một số tài liệu học tập được chúng tôi biên soạn và tổng hợp tại các mục như: Công nghệ lớp 10, Giải bài tập Công nghệ 10, Giải SBT Công nghệ 10, Tài liệu học tập lớp 10. Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 10, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 10 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 10. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn. |
