 - Nhà máy cơ khí Hà Nội ra đời ngay từ những ngày đầu tạo dựng nền công nghiệp non trẻ của nước ta với sự giúp đỡ của Đảng, Chính phủ và nhân dân Liên Xô anh em. Nhà máy được xây dựng trong gần 3 năm (từ 15-12-1955 đến 12-4-1958) và cùng với ngành công nghiệp cả nước bước vào thực hiện kế hoạch 3 năm khôi phục kinh tế 1958-1960. Trải qua quá trình phát triển, nhà máy cơ khí Hà Nội đã 9 lần được đón Bác về thăm và làm việc. Đó là các ngày: - Ngày mùng 1 Tết Mậu Tuất (18-2-1958), lần đầu tiên Bác về thăm và chúc tết cán bộ công nhân nhà máy. Bác đã ân cần khuyên bảo cán bộ, công nhân nhà máy: "Chi bộ Đảng, Chi đoàn thanh niên và Công đoàn phải phối hợp chặt chẽ, lãnh đạo công nhân thi đua thực hiện thắng lợi kế hoạch nhà nước. Trong phong trào thi đua, phải khen thưởng kịp thời và phải biết phê bình để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót. Sinh hoạt và tác phong của cán bộ phải giản dị, gần gũi, thân mật với công nhân. Công nhân thì phải thi đua sản xuất, thực hành tiết kiệm, lấy kế hoạch sản xuất mà nhà máy đã giao làm mức phấn đấu thực hiện". - Sau khi Bác nói xong, tất cả cán bộ, công nhân đều vỗ tay hồi lâu, rất xúc động và thành kính chúc Bác năm mới sức khoẻ, sống lâu. - Từ ngày 12-4-1958, nhà máy khánh thành và chính thức đi vào hoạt động với nhiệm vụ lúc bấy giờ là sản xuất các loại máy công cụ có độ chính xác cấp 2 để trang bị cho ngành cơ khí non trẻ của nước ta, đáp ứng yêu cầu khôi phục và phát triển kinh tế. Trên cơ sở đó, phát huy vai trò của nhà máy trong nền kinh tế quốc dân, thực hiện công nghiệp hóa nước nhà. - Ngày 30-8-1958, một lần nữa Bác về thăm nhà máy, Bác nói chuyện với cán bộ, công nhân ở trước cửa phòng thiết kế và phân xưởng mộc mẫu. Sau khi ân cần thăm hỏi mọi người, Bác đã thẳng thắn phê bình cán bộ công nhân nhà máy, Bác nói kế hoạch đề ra 2 phần mà làm không đầy một nửa... nếu như nhà máy điện, nhà máy nước cũng như thế, nhà máy này có điện, có nước mà dùng không?...". - Cán bộ, công nhân nhà máy đều thấm thía lời Bác dạy và sau lần Bác về thăm, phong trào thi đua làm theo lời Bác được phát động sâu rộng trong toàn nhà máy. - Ngày 25-12-1958, nhà máy lại vinh dự đón Bác về thăm lần thứ 3. Bác khen ngợi tập thể lãnh đạo, cán bộ, công nhân nhà máy đã đạt được những tiến bộ đáng kể, nhưng Người vẫn nhắc nhở: "Đây mới là thành tích bước đầu, công nhân và cán bộ phải cố gắng hơn nữa... không nên vì thành tích bước đầu mà tự kiêu, tự mãn... Cần phải đẩy mạnh cuộc vận động cải tiến quản lý xí nghiệp, đẩy mạnh đấu tranh tư tưởng hơn nữa. Tư tưởng thông suốt thì mọi việc làm đều tốt, phải làm cho tư tưởng xã hội chủ nghĩa hoàn toàn thắng, tư tưởng cá nhân chủ nghĩa hoàn toàn thất bại". Lần này Bác còn giao trách nhiệm: "Nhà máy cơ khí Hà Nội có đông đảng viên và đoàn viên thanh niên lao động hơn các xí nghiệp khác, đó là một điều kiện thuận lợi, Bác giao trách nhiệm cho cán bộ và công nhân phải làm cho nhà máy trở thành một nhà máy kiểu mẫu". - Ngày 24-3-1959, nhà máy vinh dự đón Bác về thăm cùng Tổng thống Ấn Độ Pra-xát. Lần này Người đã trồng cây vú sữa làm kỷ niệm tại nhà máy. - Ba tháng sau, ngày 27-6-1959, lần thứ 5 nhà máy vinh dự được đón Người về thăm. Lần này, Người cùng đi với Tổng thống Inđônêxia là Ngài Xucácnô. - Ngày 17-1-1960, lần thứ 6 Bác về thăm nhà máy. Hôm đó là ngày chủ nhật, Bác vào thăm nhà ăn tập thể, khu tập thể, ân cần thăm hỏi sức khoẻ toàn thể cán bộ, công nhân nhà máy. Các đồng chí lãnh đạo của nhà máy cũng như toàn thể cán bộ, công nhân nhà máy đều vô cùng xúc động trước sự quan tâm của Người, và lấy làm ân hận do cách tổ chức của nhà máy chưa tốt nên nơi ăn, chốn ở còn luộm thuộm. Ngày hôm sau, Đảng uỷ nhà máy đã ra Nghị quyết vận động toàn thể cán bộ, đảng viên, công nhân viên chức đẩy mạnh phong trào vệ sinh phòng bệnh, thực hiện tốt lời căn dặn của Người. Phong trào ngày càng đi vào nề nếp. - Ngày 2-2-1960, Bác Hồ cùng ông bà luật sư Lôdơbai (người đã từng bào chữa trắng án cho Bác ở toà án Anh tại Hồng Kông) và con gái luật sư đến thăm nhà máy. Bác khen nhà máy hoàn thành tốt kế hoạch nhà nước năm 1959; nhưng lần này Bác đặc biệt quan tâm đến công tác quản lý và vai trò làm chủ tập thể của cán bộ, công nhân. Bác phê bình việc quản lý vật tư chưa tốt, còn để lãng phí. Nói chuyện xong, Bác qua khu tập thể thăm chỗ ở của công nhân cơ khí tại nhà B, thăm vườn trẻ ở nhà 1 tầng, thăm lớp mẫu giáo và chia kẹo cho các cháu. - Tối 20-10-1960, cán bộ, công nhân nhà máy đến dự khai giảng năm học bổ túc văn hoá mới 1960-1961. Trong đêm khai giảng, Bác đã về thăm lần thứ 8. Bác đã xuống hội trường dự khai giảng và gửi lại 10 huy hiệu để tặng cho những người có thành tích học tập bổ túc văn hoá tốt nhất. - Ngày 12-3-1963, Bác Hồ về thăm nhà máy lần thứ 9 cùng với vua Lào Vátthava và nói chuyện với cán bộ, công nhân nhà máy tại khán đài ở phân xưởng cơ điện. - Như vậy, chỉ trong vòng 5 năm từ 1958-1963, Bác đã về thăm nhà máy 9 lần. Đây thực sự là sự quan tâm hết sức to lớn của Đảng, Bác Hồ đối với nhà máy cơ khí còn non trẻ - con chim đầu đàn của ngành cơ khí Việt Nam. - Năm 2000, nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh nhật Bác, Công ty đã cho gắn biển ghi lại những lần Người về thăm nhà máy ngay cạnh gốc cây vú sữa Người trồng năm xưa; năm 2001 đã dựng tượng đài Bác giữa khoảng sân vườn phía trong nhà máy tạo nên một khu vực trang nghiêm. Đây cũng là nơi thường xuyên diễn ra các lễ dâng hương, tưởng niệm, mít tinh, báo công với Người.
1 LỊCH SỬ : NHÀ MÁY HIỆN ĐẠI ĐẦU TIÊN CỦA NƯỚC TA A . MỤC TIÊU : Học xong bài này , học sinh nêu được : - Sự ra đời và vai trò của Nhà máy cơ khí Hà Nội . - Những sự đóng góp của Nhà máy cơ khí Hà Nội cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước . B . ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC : - Bản đồ thủ đô Hà Nội . - Các hình minh hoạ sách giáo khoa phóng to ( Nếu có điều kiện ). - Phiếu học của học sinh . - Học sinh sưu tầm thông tin về Nhà máy cơ khí Hà Nội . C . MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU : I.Kiểm tra Bài cũ :5’. Hoạt động dạy Hoạt động học - Giáo viên gọi 3 học sinh lên bảng hỏi và yêu cầu trả lời các câu hỏi về nội dung bài cũ . - Giáo viên nhận xét ,cho điểm . - 3 học sinh lần lượt lên bảng trả lời các câu hỏi sau : + Phong trào “ Đồng khởi ” ở Bến Tre nổ ra trong hoàn cảnh nào ? + Thuật lại sự kiện 17-1-1960 tạ huyện Mỏ Cày , tỉnh Bến Tre . + Thắng lợi của phong trào “ Đồng khởi ” ở tỉnh Bến Tre có tác động như thế nào đối với Cách mạng miền Nam . II. Bài mới : 30’. 1. giới thiệu bài . - Giáo viên cho học sinh quan sát ảnh chụp lễ khánh thành Nhà máy cơ khí Hà Nội . - Giáo viên giới thiệu : Đây là ảnh chụp lễ khánh thành Nhà máy cơ khí Hà Nội . nà máy hiện đại đầu tiên của nước ta . Vì sao Đảnh và chính phủ ta quyết định xây dựng Nhà máy cơ khí Hà Nội ? Thời gian khởi công ,địa điểm xây dựng , thời gian khánh thành Nhà máy cơ khí Hà Nội ? Sự ra đời của nhà máy có ý nghĩa như thế nào ? Nhà máy có đóng góp gì cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta . Trong bài học hôm nay ,chúng ta cùng tìm hiểu những vấn đề này . 2.Hoạt động 1: Nhiệm vụ của miền Bắc sau năm 1954 và hoàn cảnh ra đời của Nhà máy cơ khí Hà Nội . 2 Hoạt động dạy Hoạt động học - Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc cá nhân ,Đọc sách giáo khoa và trả lời các câu hỏi sau : + Sau hiệp định Gơ-ne-vơ , Đảng và Chính phủ lại xác định nhiệm vụ của miền Bắc là gì ? + Tại sao Đảng và Chính phủ lại quyết định xây dựng một nhà máy cơ khí hiện đại ? ( Gọi ý : Việc sản xuất dùng các công cụ hiện đại có lợi gì hơn so với dùng các công cụ thô sơ ? ) . + Đó là nhà máy nào ? - Giáo viên tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp . - Tự đọc sách giáo khoa và trút ra câu trả lời . + Sau hiệp định Gơ-ne-vơ ,miền Bắc nước ta bước vào thời kì xây dựng chủ nghĩa xã hội làm hậu phương lớn cho Cách mạng miền Nam . + Đảng và Chính phủ lại quyết định xây dựng một nhà máy cơ khí hiện đại ở miền Bắc để : Trang bị máy móc hiện đại cho miền Bắc ,thay thế các công cụ thô sơ , việc này giúp tăng năng suất và chất lượng lao động . Nhà máy này làm nòng cốt cho ngành công nghiệp nước ta . - Đó là Nhà máy cơ khí Hà Nội . - Lần lượt học sinh trình bày ý kiến về các vấn đề trên . Học sinh cả lớp theo dõi ,bổ sung ý kiến . - Giáo viên nêu : để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội , để làm hậu phương to lớn cho miền Nam , chúng ta cần công nghiệp hóa nên sản xuất của nước nhà . Việc xây dựng các nhà máy hiện đại là điều tất yếu . Nhà máy cơ khí Hà Nội là nhà máy hiện đại đầu tiên của nước ta . 3.Hoạt động 2 : Quá trình xây dựng và những đóng góp của nhà máy cơ khí Hà Nội cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc . Hoạt động dạy Hoạt động học - Giáo viên chia học sinh thành các nhóm nhỏ ,phát phiếu thảo luận cho học sinh ,yêu cầu các em cùng đọc sách giáo khoa , thảo luận và hoàn thành phiếu . - Học sinh làm việc theo nhóm như hướng dẫn của giáo viên để hoàn thành phiếu . - Phiếu sau khi hoàn thành ( Một nhóm lmtrên tờ giấy khổ to) : PHIẾU HỌC TẬP Nhóm : ……………………… Cac em hãy cùng đọc sách giáo khoa ,thảo luận để hoàn thành các bài tập sau : 1 . Điền thông tin thích hợp vào chỗ “….” ( Những phần in nghiêng trong phiếu là để học sinh điền ) NHÀ MÁY CƠ KHÍ HÀ NỘI 3 Thời gian xây dựng: từ tháng 12-1955 đến tháng 4-1958 Địa điểm: phía tây nam thủ đô Hà Nội Diện tích: hơn 10 vạn mét vuông Quy mô: lớn nhất khu vực Đông Nam Á lúc bấy giờ Nước giúp đỡ xây dựng: Liên Xô CÁC SẢN PHẨM Máy phay, máy tiện, máy khoan,…tiêu biểu là tên lửa A12 2. Nhà máy cơ khí Hà Nội đã có đóng góp gì vào công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước ? - Các sản phẩm của nhà máy đã phục vụ công cuộc lao động xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc , cung bộ đội đánh giặc trên chiến trường miền Nam ( tên lửa A12 ) . - Nhà máy cơ khí Hà Nội luôn đạt được thành tích to lớn . góp phâng quan trọng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc . - Giáo viên gọi học sinh đã làm vào phiếu khổ giấy to dán phiếu lên bảng ,yêu cầu các nhóm khác đối chiếu với kết quả làm việc của nhóm mình để nhận xét . - Giáo viên kết luận về phiếu làm đúng , sao đó tổ chức cho học sinh trao đổi cả lớp theo những câu hỏi sau : + Kể lại quá trình xây dựng Nhà máy cơ khí Hà Nội ? + Phát biểu suy nghĩ của em về câu “ Nhà máy cơ khí Hà Nội đồ sộ vươn cao trên vùng đất trước đây là một cánh đồng , cod nhiều đồn bốt và hàng rào dây thép gai của thực dân xâm lược ”. + Cho học sinh xem ảnh Bác Hồ về thăn Nhà máy cơ khí Hà Nội và nói : Việc Bác Hồ 9 lần về thăn Nhà máy cơ khí Hà Nội nói lên điều gì ? - Học sinh cả lớp theo dõi và nhận xét kết quả của nhóm bạn , kiểm tra lại nội dung của nhóm mình . - Học sinh suy nghĩ ,trao đổi ,nêu ý kiến về 1 câu hỏi , các học sinh khác theo dõi và nhận xét : + 1 học sinh kể trước lớp . + Một số học sinh nêu suy nghĩ trước lớp .Ví dụ : Hình ảnh này gợi cho ta nghĩ đến tương lai tươi đẹp của đất nước . + Việc Bác Hồ 9 lần về thăm Nhà máy cơ khí Hà Nội cho thấy Đảng ,Chính phủ và Bác Hồ rất quan tâm đến việc phát triển công nghiệp ,hiện đại hóa sản xuất của nước nhà vì hiện đại 4 hóa sản xuất giúp cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội về đấu tranh thống nhất nước nhà . III .Củng cố dặn dò : 3’. Hoạt động dạy Hoạt động học - Giáo viên tổ chức cho học sinh giới thiệu các thông tin mình sưu tầm được về Nhà máy cơ khí Hà Nội . - Giáo viên nhận xét tiết học ,dặn dò học sinh về nhà học thuộc bài và tìm hiểu về con đường lịch sử Trường Sơn. |
