Theo thống kê chung trên thế giới và cả ở Việt Nam, nam giới đang có sự suy giảm đáng kể "con giống" của mình cả về số lượng, chất lượng và khả năng di động.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Human Reproductive Update cho thấy trên toàn cầu, mật độ tinh trùng trung bình ở nam giới đã giảm từ 101,2 triệu/ml xuống còn 49 triệu/ml trong khoảng thời gian từ năm 1973-2018, ước tính suy giảm tới 62,3%. Các chuyên gia cảnh báo tình trạng này có thể dẫn đến khủng hoảng sinh sản.
Trước đây, vô sinh nam thường được đánh giá nguy cơ thấp nhưng hiện nay tình trạng này đã gia tăng. Tỉ lệ cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn khoảng 7,7%, trong đó các cặp vợ chồng ở độ tuổi dưới 30 chiếm tỉ lệ 50%. Nguyên nhân vô sinh do nam giới chiếm 40%, do nữ giới 40%, 10% do cả hai vợ chồng và 10% không rõ nguyên nhân.
Theo một báo cáo điều tra tại Bệnh viện Từ Dũ, TP.HCM, khoảng 77% nam giới đến khám có bất thường ít nhất một chỉ số về tinh trùng. Rối loạn chức năng tinh trùng nói chung, bao gồm các bất thường về số lượng tinh trùng, độ khỏe mạnh và hình dạng tinh trùng là nguyên nhân chủ yếu của vô sinh do nam giới, chiếm trên 90% vô sinh nam.
Theo Viện Y tế quốc gia Mỹ, 31% nam giới mắc một số biểu hiện suy giảm sinh lý, trong đó nguyên nhân chủ yếu là béo phì do ít vận động, không tập thể dục thường xuyên, chế độ ăn uống không khoa học...
Cần phải kiên trì
Lương y Vũ Quốc Trung, Hội Đông y Việt Nam, cho biết để giúp "tinh binh" sung mãn cần phải hội tụ rất nhiều yếu tố trong khoảng thời gian 6 tháng: hình thành, phát triển và sử dụng.
Thời gian để sản sinh và hình thành tinh trùng mất khoảng 3 tháng và sau khi được sinh ra, nó có thể tồn tại trong điều kiện môi trường thích hợp là khoảng 3 tháng sau đó. Sức khỏe và khả năng di động của tinh trùng chịu ảnh hưởng rất lớn của môi trường sống, chế độ ăn uống...
- Chế độ ăn giàu đạm, kẽm và vitamin: Ăn đúng cách rất quan trọng với sức khỏe và việc cải thiện số lượng tinh trùng.
Theo các chuyên gia thì trong chế độ ăn uống thường ngày nên bổ sung các loại thực phẩm giàu chất đạm (protein) và có chứa nhiều kẽm (về cơ bản, mỗi ngày cần tối thiểu 15mg kẽm) vì đàn ông mất 9% lượng kẽm mỗi lần xuất tinh. Hàu chứa nhiều kẽm nhất.
Nên ăn bí ngô và mè (vừng), mỗi tuần nên ăn 6 quả trứng và 3 phần thịt đỏ để bổ sung kẽm; các loại vitamin bổ sung (vitamin C, vitamin B12), axit béo, axit amino.
Ngoài ra, trong chế độ ăn uống cần bổ sung nhiều loại thực phẩm giàu lycopen. Lycopen là chất tạo nên sắc tố đỏ trong một số loại quả chín, thuộc nhóm carotenoid, như dưa hấu, nho, cà chua, bí đỏ, cà rốt, gấc và hải sản vỏ cứng.
- Tránh quá sức giảm nội tiết tố: Rèn luyện mỗi ngày giúp nam giới tăng cường sức bền, cải thiện nồng độ hormone testosterone, việc đổ mồ hôi sẽ giúp cải thiện lưu lượng máu trên khắp cơ thể, tăng cường tuần hoàn máu tốt hơn.
Lưu lượng máu lưu thông mạnh mẽ và trơn tru chính là yếu tố giúp "cậu nhỏ" cương đủ nhanh và đủ cứng. Tập thể dục thường xuyên còn được xem là liệu pháp giúp giải tỏa căng thẳng, giúp tinh thần thoải mái, tăng tiết hormone endorphin - chất dẫn truyền thần kinh, được xem là hormone hạnh phúc của não bộ.
Tuy nhiên chỉ nên luyện tập trong chừng mực nhất định, phù hợp với điều kiện thể trạng sức khỏe. Trái lại, việc tập luyện quá sức hoặc lười vận động, tập luyện đều có hại.
Nhiều minh chứng đã chỉ ra rằng hoạt động thể lực quá sức làm giảm nội tiết tố nam (testosterone). Ngoài ra, nhiệt độ tạo ra lúc hoạt động thể lực quá sức làm tăng nhiệt độ ở bìu sẽ làm giảm khả năng sinh tinh trùng của tinh hoàn.
Nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày luyện tập các bài tập như: nâng tạ, chạy bộ, đạp xe, yoga, kegel, aerobic…
- Cẩn trọng khi sử dụng các loại kháng sinh: Một số loại kháng sinh làm giảm tạm thời số lượng và chất lượng tinh trùng trong một thời gian. Đáng chú ý là: Nitrofurantoin, Erythromycin, Sulfasalazine, Ketoconazole, Azulfidine.
- Tránh xa khói thuốc: Thuốc lá luôn được xem như "kẻ thù" của sức khỏe, đã có không ít minh chứng chỉ ra những tác hại khôn lường của khói thuốc đối với sức khỏe chúng ta. Thêm vào đó, thuốc lá cũng chính là "thủ phạm" sẽ tiêu diệt số lượng "chiến binh", vì thế không có lý do gì mà không từ bỏ và tránh xa khói thuốc.
- Tránh xa môi trường hóa chất và các chất độc hại: Môi trường hóa chất và các chất độc hại như là thuốc trừ sâu, dung môi hữu cơ, thủy ngân, chì, kim loại nặng, tia xạ… là những ác thủ cực kỳ hại các chú "chiến binh". Chính vì thế nếu muốn các "chiến binh" luôn giữ được phong độ đỉnh cao, bạn nên tránh xa môi trường độc hại này.
- Bổ sung lượng nước cần thiết cho cơ thể: Nước rất cần thiết với cơ thể, giúp cơ thể phòng tránh và loại trừ được nhiều bệnh tật và cải thiện cũng như tăng cường cả chất lượng, số lượng tinh trùng. Vì thế nên uống đủ lượng nước cơ thể cần mỗi ngày là không dưới 2 lít.
- Hạn chế các loại đồ uống có chứa caffeine và cồn: Các loại đồ uống như cà phê hay đồ uống có gas, cồn rất có hại cho việc sản sinh cũng như gây nên những tác động tiêu cực đến "sức khỏe" của tinh trùng trong thời gian dài.
- Giảm stress: Cơ thể thường xuyên bị stress có liên quan chặt chẽ đến việc suy giảm lượng tinh trùng. Nên biết cách nghỉ ngơi thư giãn, giảm stress để tăng cường sức khỏe, đồng thời cải thiện số lượng tinh trùng.
Ngoài ra, còn có một số cách khác để làm tăng lượng tinh trùng như liệu pháp Ayurveda (thư giãn bằng cách xông tinh dầu thơm) cũng có tác dụng làm tăng lượng tinh trùng. Mát xa cơ thể với tinh dầu cũng có tác dụng tăng tuần hoàn máu.
- Ngủ sâu: Ngủ được là liều thuốc tiên để phục hồi sức khỏe và cũng là để giúp sản sinh tinh trùng và giúp các "chiến binh" mạnh khỏe. Vì vậy bằng mọi cách phải bảo đảm thời lượng (8 giờ một ngày) ngủ và ngủ sâu.
1 ngày nam giới sản xuất bao nhiêu tinh trùng?
Trong quá trình sản xuất tinh trùng, hay còn gọi là quá trình sinh tinh, mỗi tinh hoàn sẽ tạo ra khoảng vài triệu tinh trùng mỗi ngày, nghĩa là cứ mỗi giây trôi qua lại có 1500 tinh trùng được sinh ra. Khi kết thúc một chu kỳ sản xuất tinh trùng đầy đủ, cơ thể người đàn ông có thể tái tạo tới 8 tỷ tinh trùng.
Tinh trùng di động bao nhiêu là tốt?
Mật độ tinh trùng: ≥15 triệu. Di động: ≥ 40% tinh trùng phải di động hoặc ≥ 32% tinh trùngdi động tiến tới. Hình dạng bình thường: ≥ 4% tinh trùng có hình dạng bình thường.
Kiêng quan hệ bao lâu để có tinh trùng tốt?
Dựa vào chu trình sản xuất tình trùng, các chuyên gia khuyến cáo chồng nên để dành tinh trùng từ 3-4 ngày (một tuần trước lúc rụng trứng, vợ chồng nên quan hệ với tần suất 3-4 ngày/ lần).
Tinh trùng có thể hồi phục sau bao lâu?
Hàng ngày, tinh trùng vẫn được sản xuất rất đều đặn nhưng để hoàn tất chu kỳ tái tạo thì cần khoảng 64 - 72 ngày. Mỗi ngày tinh hoàn có khả năng sản xuất vài triệu tinh trùng, trung bình có khoảng 1500 tinh trùng sinh ra/giây.