Website: http:www.docs.vn Email : lienhedocs.vn Tel : 0918.775.368
2.1. Ngân hàng một cấp trớc đây
Từ khi đợc thành lập đến khi có pháp lệnh ngân hàng, ngân hàng Việt Nam đợc tổ chức theo mô hình một cấp, thống nhất từ trung ơng đến địa phơng. Hệ
thống ngân hàng một cấp vừa thực hiện chức năng quản lý Nhµ níc, võa thùc hiƯn nhiƯm vơ kinh doanh trong lÜnh vùc tiỊn tỊ tÝn dơng theo c¬ chÕ kÕ hoạch.
NHTW thực hiện chức năng của một ngân hàng phát hành, điều hành chu chuyển tiền tệ trong nền kinh tế, trên cơ sở ban hành các chính sách về quản lý tiền tệ và chính
sách tín dụng; đồng thời tổ chức hoạt động kinh doanh và tổng hợp kết quả tài chính kết quả kinh doanh theo chế độ hạch toán kinh tế toàn ngành
Các chi nhánh ngân hàng tỉnh, thành phố, đợc tổ chức theo địa d hành chính, là cấp trung gian thay mặt NHTW tổ chức hoạt động quản lý và kinh doanh trong
phạm vi địa phơng mình. Thực chất là cha kinh doanh theo đúng nghĩa. Mặt khác, luôn phải thực hiện mệnh lệnh của cấp uỷ và chính quyền địa phơng. Các chi
nhánh ngân hàng quận, huyện trực tiếp thực hiện việc quản lý tiền tệ đối với tất cả các tổ chức kinh tế, các đơn vị hành chính sự nghiệp.... trên cơ sở thực hiện nghiệp
vụ ngân hàng.
Việc tổ chức và hoạt động ngân hàng một cấp phù hợp với cơ chế kế hoạch hoá tập trung. Thời kỳ đó, các công cụ quản lý kinh tế thờng gắn chặt với các biện
pháp, các mệnh lệnh hành chính, chỉ tiêu đánh giá chất lợng điều hoà lu thông tiền tệ không phải là mức độ kiểm soát M1,M2..., mà thuần tuý là tỷ lệ thanh toán tiền
mặt và không dùng tiền mặt trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Vì vậy, tiền tệ và giá cả trong nhiều giai đoạn khá ổn định, khi mọi hoạt động kinh tế trong xã hội
đợc tổ chức và phối hợp đồng bộ. Việc phê phán gay gắt những cơ chế quản lý của giai đoạn đó, mà không xem xét đến hoàn cảnh lịch sử, chắc chắn không tránh
khỏi những phân tích lệch lạc.
Khi nền kinh tế nớc ta chuyển sang KTTT theo định hớng XHCN, mô hình ngân hàng một cấp không còn phù hợp nữa. Các điều kiện về kinh tế xã hội và
môi trờng mới đã tạo tiền đề cho việc ra đời hệ thống ngân hàng hai cấp.
2.2. Mô hình ngân hàng hai cấp
Nếu nh ở các thế kỷ trớc, học thuyết bàn tay vô hình của nhà kinh tế nổi tiếng AdamSmith đã ngự trị các nhà doanh nghiệp và điều khiển toàn bộ hoạt ®éng
Website: http:www.docs.vn Email : lienhedocs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http:www.docs.vn Email : lienhedocs.vn Tel : 0918.775.368
KTTT và đây đợc coi là quy luật kinh tế khách quan chi phối mọi hoạt động của con ngời, thì sau cuộc khủng hoảng kinh tế trên bình diện quốc tế trong những
năm 1929-1933, ngời ta lại tìm đến học thuyết bàn tay hữu hình của Keynes. Học thuyết này đòi hỏi phải sử dụng những bàn tay công cộng của Nhà nớc để
can thiệp và điều chỉnh bàn tay vô hình . Đặc biệt là trong lĩnh vực ngân hàng, lĩnh vực lu thông tiền tệ và tín dụng. Tuy nhiên, học thuyết Keynes chỉ là liều
thuốc giảm đau chứ không phải là cứu cánh của nền kinh tế các nớc đang lâm vào tình trạng khủng hoảng thời kỳ đó.
Do hiểu đầy đủ các học thuyết kinh tế, hiểu vai trò của hệ thống ngân hàng và tầm quan trọng của CSTT trong nền KTTT, nên khi có chủ trơng đổi mới nền
kinh tế đất nớc, Đảng và Nhà nớc ta đã khẳng định việc tổ chức lại hệ thống ngân hàng Việt Nam là một trong những công việc đầu tiên của quá trình đổi mới. Việc
tổ chức lại hệ thống ngân hàng hai cấp đã đợc tiến hành từng bớc và mô hình này đã đợc khẳng định tại các pháp lệnh ngân hàng ban bố năm 1990.
Ngân hàng nhà nớc hay NHQG tức là NHTW là cấp quản lý Nhà nớc về hoạt động tiền tệ tín dụng và là cơ quan duy nhất phát hành tiền Việt Nam. Các
ngân hàng thơng mại quốc doanh, cổ phần, liên doanh...., ngân hàng đầu t phát triển, các công ty tài chính quốc doanh, cổ phần, các hợp tác xã tín dụng là cấp
thực hiƯn nhiƯm vơ kinh doanh trong lÜnh vùc tiỊn tƯ.
Sù hình thành hệ thống ngân hàng hai cấp đòi hỏi phải hoạch định một CSTT mà trong đó có nội dung tơng đối hoàn chỉnh về mục tiêu cuối cùng, các mục tiêu
trung gian và hệ thống công cụ thích hợp cho từng thời kỳ nhất định. Một CSTT nh vậy là không thể có đợc trong hệ thống ngân hàng một cấp. Trong hệ thống
ngân hàng hai cấp này, mặc dù ở nớc ta, tính độc lập của NHTW cha cao nh ở các nớc, nhng đã có đủ điều kiện để hoạch định và thực thi một CSTT phù hợp với nền
KTTT ở nớc ta. Mặt khác, khi hình thành hệ thống ngân hàng hai cấp thì trong những năm đầu NHTW tuy cha phải là ngời duy nhất nhng đã trở thành ngời chịu
trách nhiệm chính trong việc thực hiện mục tiêu CSTT.
Việc hình thành hệ thống ngân hàng hai cấp không phải đơn thuần là thay đổi về mặt tổ chức bộ máy, mà điều cơ bản là thay đổi nội dung hoạt động, đó là việc phân
biệt rõ chức năng quản lý của NHTW và chức năng kinh doanh của NHTM.
Website: http:www.docs.vn Email : lienhedocs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http:www.docs.vn Email : lienhedocs.vn Tel : 0918.775.368
Hệ thống NHTM và các tổ chức tài chính ra đời, tuy bớc đầu cha đa dạng và phong phú nh ở các nớc, nhng chúng đã làm môi trờng cho các công cụ của CSTT
hoạt động. Đồng thời cũng do hệ thống NHTM và các tổ chức tài chính ra đời nên lại đòi hỏi phải có một hệ thống công cụ vĩ mô để điều khiển việc thùc hiƯn CSTT.
3. Nh÷ng nhËn xÐt chung: | 
