LÝ THUYẾT DỊCH ( THE THEORY OF TRANSLATION) & DỊCH CÂU 'PHI CÔNG TRẺ LÁI MÁY BAY BÀ GIÀ, TRÂU GIÀ GẶM CỎ NON SANG TIẾNG ANH (HOW TO TRANSLATE 'PHI CÔNG TRẺ LÁI MÁY BAY BÀ GIÀ, TRÂU GIÀ GẶM CỎ NON INTO ENGLISH? Show Trước hết, phải khẳng định rằng 'câu hỏi' cho ta một 'vấn đề' trong dịch bởi vì ở đây phải hiểu được 'phi công' là gì? 'máy bay bà già' là gì" & tại sao 'lái" và ở ngôn ngữ dịch (tiếng Anh) có những từ ngữ tương đương như thế không? PHI CÔNG TRẺ LÀ GÌ? MÁY BAY BÀ GIÀ LÀ GÌ? Ít ai biết được 'máy bay bà già/đầm già' là tên một loại máy bay có tên L19 (từ tắt 'L' là do từ liaison /liˈeɪz(ə)n/ có nghĩa là sự liên lạc mà quân đội Mỹ dùng để thám thính trong chiến tranh Việt nam. PETER NEWMARK & VẤN ĐỀ VỀ DỊCH THUẬT Theo Peter Newmark, một nhà lý thuyết dịch nổi tiếng trong lĩnh vực tiếng Anh thì 'Không có vấn đề thì không có lý thuyết dịch' (No problem, no theory of translation) và lý thuyết dịch , theo ông, là trước hết 'phải nhận diện & làm rõ vấn đề; thứ đến, 'chỉ ra các nhân tố phải được xem xét để giải quyết vấn đề đó và liệt kê các phương thức dịch có thể áp dụng và cuối cùng đưa ra một phương thức dịch phù hợp nhất và một bản dịch đúng' CÂU 'PHI CÔNG TRẺ LÁI MÁY BAY BÀ GIÀ & PHƯƠNG THỨC DỊCH CỦA VINAY & DARBELNET Vinay & Darbelnet có đưa ra 6 phương thức dịch mà trong đó có 2 phương thức có thể áp dụng dịch câu trên: 1. Phương thức dịch thoát (Adaptation) - DỊCH THOÁT (ADAPTATION): Chỉ một tình huống trong văn hóa gốc (ở đây là tiếng Việt) không tồn tại trong văn hóa dịch (ở đây là tiếng Anh) vì vậy phải tìm một sở chỉ tương đương với văn hóa gốc trong văn hóa dịch. Theo nghĩa của câu nói trên 'Phi công trẻ lái máy bay bà già' có nghĩa là 'thanh niên trẻ yêu/ hẹn hò một người phụ nữ lớn tuổi hơn mình' thì câu dịch theo phương thức này sẽ là: - A younger man loves/dates an older woman/lady. - DỊCH TƯƠNG ĐƯƠNG (EQUIVALENCE): Phương thức này chỉ trường hợp cả 2 ngôn ngữ cùng mô tả một tình huống nhưng với các phương tiện cấu trúc, phong cách/văn phong khác nhau. Trong tiếng Anh người phụ nữ lớn tuổi yêu một chàng trai trẻ được gọi là cougar /ˈkuːɡə(r)/ và chàng trai trẻ đó lại được gọi là cub/kʌb/ /boy toy nếu theo phương thức này thì câu dịch sẽ là: - A cougar loves/dates a cub/ boy toy. TRÂU GIÀ ƯA GẶM CỎ NON & PHƯƠNG THỨC DỊCH CỦA VINAY & DARBELNET Ta cũng có thể áp dụng 2 phương thức của Vinay & Darbelnet nói trên để dịch câu Trâu già ưa gặm cỏ non. Theo nghĩa của câu nói trên 'Trâu già ưa gặm cỏ non' có nghĩa là 'một người đàn ông lớn tuổi yêu/ hẹn hò một cô gái nhỏ tuổi, (trẻ) hơn mình' thì câu dịch theo phương thức dịch thoát (adaptation) sẽ là: - An old(er) man loves/dates a young little/younger girl. Ở phương thức dịch tương đương (equivalence) trong tiếng Anh người đàn ônglớn tuổi yêu một cô gái trẻ được gọi là manther /mænθər/ và cô gái trẻ đó lại được gọi là gerbil /ˈdʒəːbɪl/ nếu theo phương thức này thì câu dịch sẽ là: Đôi lời tâm sự: Bài này viết ra để chia sẻ kiến thức (có thể đúng hoặc sai) và quan điểm cá nhân về cuộc sống. Tôi không có ý công kích, càng không có ý chế giễu bất kỳ một đối tường nào cả! Mong các bạn hiểu đúng! Nếu bạn đang đọc bài viết này thì sẽ rơi vào hai nhóm đối tượng:
 Dù bạn có là ai thì cũng chẳng thừa thãi chút nào đâu khi muốn tìm hiểu thêm những trải nghiệm tình yêu mới mẻ. Đọc ngay bài viết này để không bị khó xử khi rơi vào tình trạng trên nhé! Nội dung chính Máy bay bà già (MBBG) là gì?Cụm từ “máy bay bà già” hay “MBBG” (viết tắt) thường được định nghĩa là một phụ nữ lớn tuổi, người chủ yếu bị thu hút và có thể có xu hướng tình dục thiên về những người đàn ông trẻ hơn họ một số tuổi nhất định. Mặc dù độ tuổi chính xác khác nhau tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người nhưng nhìn chung, họ là những người phụ nữ từ 35 tuổi trở lên hay những người lớn hơn người đàn ông trong mối quan hệ đó khoảng 8 tuổi. Bạn có biết? Trong tiếng Anh, thuật ngữ “MBBG” – “máy bay bà già” được gọi là “Cougar Alpha“, “Cougar Beta“. Nhưng phổ biến nhất vẫn là “Cougar“. Một số phụ nữ và đàn ông coi câu nói “phi công trẻ lái máy bay bà già” là một thuật ngữ phân biệt giới tính, xúc phạm nhưng tùy thuộc vào bối cảnh và nội dung của cuộc hội thoại, nó có thể chỉ đơn thuần là đùa giỡn nhưng đôi khi cũng là xúc phạm. Các cụm từ hiện đại đối với những người đàn ông kết hôn hoặc tìm kiếm các mối quan hệ với những phụ nữ trẻ hơn họ nhiều tuổi thì thường gắn với “Sugar Daddy” hay “Chân dài cặp Đại gia” hoặc nặng nề và “chơi chữ” hơn thì là “Trâu già gặm cỏ non”. MBBG là ai?MBBG thường được gắn liền với những phụ nữ góa chồng, đã ly hôn hoặc ế. Đây là những người có thể duy trì vẻ ngoài trẻ trung của mình bằng cách tập thể dục hoặc phẫu thuật thẩm mỹ. MBBG nhìn chung là những người giàu có, hoặc chí ít là hoàn toàn độc lập về tài chính. Đây là mẫu người nói được, làm được. Các “máy bay” cũng thể hiện xu hướng tình dục của mình bằng cách công khai theo đuổi những người đàn ông trẻ tuổi hơn, đó có thể là một mối quan hệ nghiêm túc hay đơn thuần chỉ liên quan đến vấn đề sinh lý. “Máy bay bà già” thường tìm kiếm những mối quan hệ “tình một đêm” và không trói buộc họ. Đồng thời, họ cũng được coi là những người phụ nữ cố gắng đi ngược lại với những quan niệm khắt khe cổ hủ. Họ là những phụ nữ biểu tượng cho vẻ đẹp hiện đại với việc duy trì vẻ ngoài trẻ trung và thon thả cho đến tuổi trung niên. Bối cảnh xã hội và tình trạng “Phi công trẻ lái máy bay bà già”Thuật ngữ “máy bay bà già” là một minh họa về cách văn hóa hiện đại định nghĩa và quy định vai trò của phụ nữ và đàn ông trong xã hội. Điểm chung ngoài sự khác biệt về tuổi tác là sự mất cân bằng giữa địa vị xã hội và sự giàu có. Sự giàu có và địa vị xã hội được nắm giữ chủ yếu bởi người già; nửa trẻ còn lại nghèo hơn đôi khi sẽ được gọi là “Sugar Baby“. Bên cạnh đó, “phi công trẻ lái máy bay bà già” tạo ra sự khó chịu cho nhiều người vì sự mơ hồ về đạo đức – điều trái ngược hoàn toàn với những gì về người ta thường chia sẻ liên quan đến sự lão hóa và xu hướng tình dục. Văn hóa phương Tây có một tài liệu thiên vị về tuổi trẻ và sức khỏe. Mặc dù các mối quan hệ khác nhau ở độ tuổi như vậy không phải là mới, thế hệ trẻ sau này cũng đã nắm bắt được khái niệm này và việc sử dụng mỹ phẩm, dược phẩm và phẫu thuật thẩm mỹ cùng với việc kết hợp thực phẩm chức năng và tập thể dục đã khiến một bộ phận những người lớn tuổi trở nên gợi cảm và ngày càng trở nên quyến rũ hơn. Nhu cầu để có một bề ngoài trẻ trung không bao giờ đi xuống mà chỉ có tăng lên. Các cặp vợ chồng nổi tiếng (Celebrity) với vợ lớn tuổi hơn chồng có thể nói đến:
Thuật ngữ “Máy bay bà già”(MBBG) ra đời như thế nào?Thuật ngữ “Cougar” – MBBG – xuất hiện lần đầu tiên khi một người phụ nữ đề cập đến việc đang tìm kiếm một mối quan hệ mới lạ trong phòng thay đồ thể thao. Vào những năm 1980, đội khúc côn cầu trên băng của Canada, Vancouver Canucks đã sử dụng thuật ngữ này để chỉ những người phụ nữ lớn tuổi, độc thân tham dự các trò chơi khúc côn cầu của họ để theo đuổi người chơi có khuynh hướng tình dục hấp dẫn họ. Trang Web hẹn hò Canada cougardate.com được ra mắt vào năm 1999 để hỗ trợ thiết lập các mối quan hệ giữa phụ nữ và đàn ông trẻ tuổi. Vào năm 2001, trang web đã trở thành tâm điểm với một câu chuyện ở Toronto Sun. Nhà báo Valerie Gibson của tạp chí này đã biến các cuộc khảo sát của mình trên cougardate.com thành một cuốn sách vào năm 2002 có tựa đề “Cougar: Hướng dẫn phụ nữ lớn tuổi hẹn hò với những người đàn ông trẻ tuổi hơn“. Kể từ thời điểm đó, ngày càng có nhiều bài báo và blog về chủ đề này. Những mối quan hệ như vậy có thể được nhìn thấy trong các chương trình truyền hình như “Sex and the City” (1998 – 2004), “Cougar Town” (2009 – 2015), “Lipstick Jungle” (2008 – 2009) và “Riverdale” (2017 ) và các bộ phim như “Prime” (2005), “The Rebound” (2009), “Adore” (2013) và “The Boy Next Door” (2015). Những phụ nữ lớn tuổi quyến rũ cũng thường xuất hiện liên quan đến các nội dung khiêu dâm tại nhiều trang web người lớn. Nhiều trang web hẹn hò khác cũng đã được ra mắt chẳng hạn như dateacougar.com, cougarlife.com và dHRrsrobinson.com, v.v…và nhiều hơn nữa. “Phi công trẻ lái máy bay bà già” có phải là một thuật ngữ xúc phạm?Ý nghĩa của thuật ngữ “Phi công trẻ lái máy bay bà già” dường như thay đổi theo mục đích của người nói. “Máy bay bà già” có liên quan đến các vấn đề liên quan đến bình đẳng giới, sự phát triển của cuộc cách mạng tình dục và sự sẵn có của các biện pháp tránh thai đáng tin, giúp phụ nữ tự do hơn khi chọn bạn đời. MBBG là một sự phản ánh rõ ràng cho thấy tình dục không nhất thiết phải đi liền với việc sinh con. Hơn nữa, sự gia tăng về địa vị, giáo dục và thu nhập có nghĩa là phụ nữ có thể tham gia vào các mối quan hệ với những người đàn ông trẻ hơn vì những phụ nữ này không còn phụ thuộc tài chính vào đối phương. Trên các phương tiện truyền thông, đặc biệt là trên các diễn đàn Internet lớn như Askmen.com hay Urban Dictionary, nơi những người phụ nữ lớn tuổi trong mối quan hệ “phi công và máy bay” thường được miêu tả là những người “giận dữ, hung hăng và tuyệt vọng” hay những người cố gắng “tuyệt vọng khi muốn níu giữ tuổi trẻ”. Các cuộc khảo sát này cho thấy phụ nữ nói chung cảm thấy những hành vi như vậy đều gây nguy hiểm cho cánh đàn ông hay cho chính bản thân mình hoặc cả hai. Những “máy bay bà già” được coi là “kẻ săn mồi” và nạn nhân của họ là những người đàn ông bất đắc dĩ, hay đó có thể là những người đàn ông có vẻ ngoài quyến rũ – nơi mà những người phụ nữ này có thể “chuộc lợi” từ họ. Tích cựcCó nhiều lý do tại sao có một số phụ nữ ưa thích việc tham gia vào các mối quan hệ này hơn những mối quan hệ bình thường. Một người phụ nữ có thể chọn một người đàn ông làm bạn đời vì cô ấy sẽ không phải chăm ko cho bạn đời của mình (về thể chất hoặc tinh thần) trong những năm tháng cuối cùng của đời người. Anh ta có thể bị suy giảm về mặt sức khỏe nhưng vẫn có thể tự chăm sóc được cho bản thân mình. Phụ nữ thường sống lâu hơn nam giới vì thế đó là sự lựa chọn hoàn toàn hợp lý khi chọn bạn đời ít tuổi hơn. Những người phụ nữ này cũng nói rằng đàn ông trẻ tuổi đánh giá cao sự độc lập về tài chính, sự quan tâm của họ đối với tình dục và tư tưởng phóng khoáng vượt khỏi những khuôn mẫu hay chuẩn mực thông thường. Tiêu cựcNhững người phụ nữ sẽ phải đối mặt với sự kỳ thị của xã hội, những người đàn ông thường bị áp lực bởi bạn bè và gia đình rằng họ phải tìm một ai đó trẻ trung hơn. Phụ nữ thường không muốn có con trong khi bạn đời của họ lại muốn thực hiện điều đó. Trong khi nhiều người đàn ông nói rằng thu nhập của bạn đời cao hơn là một điểm cộng thì một số nghiên cứu đã cho thấy rằng vấn đề này hoàn toàn có thể dẫn đến xung đột. Chuẩn mực xã hội và mối quan hệ “Phi công bà già”Tại sao mối quan hệ trên lại nhận được sự phản ứng gay gắt của xã hội? Theo nhà xã hội học Milaine Alarie, những người phụ nữ lớn tuổi này thường được cho là vi phạm những quy tắc đạo đức của xã hội từ xưa đến nay. Có một giả thuyết trong văn hóa phương Tây là đàn ông coi trọng tuổi trẻ và sắc đẹp; trong khi phụ nữ coi trọng sự ổn định tài chính, đàn ông có ham muốn tình dục mãnh liệt hơn phụ nữ. Vì vậy khi những giả thuyết này được đưa ra, phụ nữ sẽ đi ngược lại với “truyền thống” thông thường (phụ nữ được khuyến khích chờ đợi và cư xử thụ động để đàn ông lựa chọn và tiến về phía họ). Hơn nữa, phụ nữ bị hạn chế trong các hành vi phản ứng bằng việc từ chối hoặc chấp nhận cách đón nhận hành động lãng mạn nào đó của một người đàn ông. Ngoài ra, vào cuối những năm 20, phụ nữ độc thân thường bị áp lực vì phải đảm nhận vai trò của người vợ và người mẹ. Mặt khác, phụ nữ lớn tuổi muốn được tự do, họ không có dự tính gì hay ham muốn tình dục của họ được thể hiện theo một chiều hướng hài hước. Thú vị hơn nữa, trong nghiên cứu định tính của Alarie khi điều tra 59 phụ nữ đã tham gia vào các mối quan hệ như vậy, cô nhận thấy rằng những người phụ nữ này nhìn chung đều tuân thủ mọi định kiến của xã hội. Họ đều nói rằng mình đóng vai trò thụ động khi bắt đầu mối quan hệ trên, đối phương – những người đàn ông đều là những người chủ động. Một số đề cập rằng họ đấu tranh tư tưởng giữa việc không thể tuân thủ các chuẩn mực văn hóa hay chấp nhận tư tưởng hiện đại và giải quyết chúng thế nào để nó không làm ảnh hưởng quá nhiều đến mối quan hệ của họ. Kết quả từ cuộc nghiên cứu của Alarie cho thấy, tùy thuộc vào độ tuổi của họ, những người phụ nữ đều có các kinh nghiệm khác nhau trong mối quan hệ đảo chiều này của mình. Phụ nữ lớn tuổi ít bị ảnh hưởng bởi các tuyên ngôn xã hội về các mối quan hệ “máy bay bà già”. Họ cũng ít bận tâm hơn so với phụ nữ trẻ về việc tự hỏi xem mối quan hệ này sẽ kéo dài bao lâu, và cũng ít lo lắng về việc họ có bỏ lỡ việc có con hay mất đi bạn tình khi họ tiếp tục già đi. Lời kết, Bạn thấy đấy cho dù là ở Việt Nam hay bất cứ đâu trên thế giới thì mối quan hệ “phi công trẻ và máy bay bà già” này cũng vấp phải sự phản đối của một số nhóm người mà thôi. Nhưng tình yêu mà, bạn sẽ chả bao giờ biết được liệu mình có thể tìm được ai khác ngoài họ hay không. Nếu bạn vẫn còn đấu tranh tư tưởng xem có nên tiếp tục hay chấm dứt mối quan hệ của mình thì lời khuyên đưa ra dành cho bạn là: Hãy nghe theo sự mách bảo của con tim, chỉ cần bạn cảm thấy mình hạnh phúc khi ở bên họ thì hãy can đảm nắm tay người ấy đến cùng. Sau tất cả, mối quan hệ này là của riêng hai người đâu thể có sự xuất hiện của người khác đúng không? |
