Để con không sợ học ngay từ vạch xuất phát, bố mẹ cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng cho con vào lớp 1.
Lớp 1 được các nhà giáo dục gọi với cái tên là "cửa ải lớp 1" - cái tên đủ để hiểu áp lực của cả bố mẹ và trẻ khi chuyển từ môi trường mầm non lên môi trường tiểu học. Chị Phan Hồ Điệp - mẹ Đỗ Nhật Nam đã có những chia sẻ kinh nghiệm chuẩn bị cho con vào lớp 1 để tránh được việc con sợ học ngay từ vạch xuất phát.
1. Chuẩn bị đồ dùng Khi con vào lớp 1, cần xác định tinh thần sẽ tốn tiền mua đồ dùng học tập. Những đồ dùng cần mua bao gồm: - Hộp bút (nên chọn mua hộp có hình con thích) - Bút chì (có thể chọn mua Staedtler 2B là phù hợp), tẩy, thước kẻ (thước có chiều dài 20cm, gọt bút chì, bộ bút màu. Bút mực chưa cần mua vội vì sang kì 2 mới cần. - Cặp sách: nếu có điều kiện, mua loại siêu nhẹ của Nhật hoặc mua loại tiện dụng, nhưng đừng nhiều ngăn phức tạp, cũng đừng to quá. - Vở: Hầu hết sẽ mua loại vở theo quy định của trường nên phụ huynh đừng sắm vội. Nếu cần, bạn mua loại vở 5 li, giấy trắng nhưng không lóa. 2. Chuẩn bị tâm thế Lớp 1 còn được một số nhà giáo dục gọi là “cửa ải lớp 1” – đủ để thấy khó khăn của các bạn nhỏ khi mới bắt đầu đi học như thế nào. Vì thế, con rất cần có bố mẹ đồng hành. Hãy nói với con về những niềm vui mà nhà trường mang lại: Vào lớp 1 con sẽ đọc được nhiều câu chuyện để kể cho mẹ nghe, vào lớp 1, con đã lớn rồi, con biết xếp hàng ngay ngắn, vào lớp 1, con sẽ ăn nhanh hơn vì con không còn là em bé nữa… Cứ thế, bạn khiến con cảm thấy: “Ồ, mình lớn thật rồi. Đi học thật là vui”. 3. Cho ngày khai giảng Hãy đi đến trường cùng con nếu có thể. Hãy coi đó là một sự kiện đáng ghi nhớ của cả nhà. Mẹ nên “trang trí” cho bộ đồng phục của con bằng việc cài thêm một cái nơ, một bông hoa (với bé gái), gắn thêm hình (tàu thủy, lá cờ) với bé trai. Bạn nhớ mua bóng bay hoặc cờ nếu nhà trường yêu cầu. Với bé, đó là chuyện rất quan trọng. Mong rằng tất cả nhà trường khi tổ chức khai giảng có một khoảng thời gian để chào mừng các bé lớp 1 đến trường. Các con sẽ đi vào từ cổng trường và có các anh chị lớn, các thầy cô ra đón để các bé đứng vào hàng. Giây phút đó sẽ thành kỉ niệm đáng yêu cho cả bố mẹ và các con. 4. Những thói quen cần rèn trước khi vào học - Con sẽ ngồi ngay ngắn và học (viết, vẽ, tô màu, làm tính) trong vòng 20 phút. - Con sẽ ngồi tập trung chơi mà không di chuyển chỗ. - Con biết chờ đợi người khác nói, biết lắng nghe. - Con biết cách giơ tay để phát biểu trong lớp học. - Tự phục vụ khi ăn uống, đi vệ sinh, giữ gìn đồ đạc cá nhân. - Con biết cách quan sát và diễn đạt những điều mình đã quan sát được. - Con thực hiện được theo những nguyên tắc đơn giản hoặc theo thời khóa biểu.
5. Về việc học Trong mọi điều, hãy nhớ: Đừng để bé sợ học ngay từ vạch xuất phát. Niềm vui khi học là thứ cảm xúc cần được nuôi dưỡng và quan trọng hơn điểm số. Đừng hoang mang khi thấy các bé khác biết đọc, viết mà con mình thì chưa. Chỉ sau một học kì, hầu hết các bé sẽ có trình độ ngang nhau. Nhiều phụ huynh thắc mắc có nên cho bé làm bài về nhà từ lớp 1 không. Với kinh nghiệm cá nhân, mình nghĩ là nên với thời gian dưới 20 phút. Trong khoảng thời gian đó: - Bé đọc lại bài của ngày hôm đó. - Tập tô hoặc tập viết khoảng 3 dòng. - Tự tính nhẩm hoặc viết lại con số. Cá nhân mình phản đối việc con phải viết bài cả trang. Bạn không tin cứ ngồi viết 1 trang giấy đúng li, đúng dòng sẽ thấy khổ sở thế nào. Trong khi đó, tay con còn quá non nớt. Nhưng bạn nên rèn cho con tự học từ thời điểm con học lớp 1. Cây non dễ uốn. Hãy để con tự liên hệ, tự tìm hiểu những kiến thức đã học. Ví dụ con học vần “o”. Hãy cùng đố vui tìm các tiếng có vần “o”. Khó hơn thì làm bài thơ kết thúc bằng vần “o”. Ví dụ: Tôi bị ho/ Mẹ rất lo/ Mẹ lấy cho/ Một cái lọ/ Có vị nho/Tôi hết ho/ Ngủ khò khò/ Ngáy o o… Bố mẹ cùng con học sẽ mang tinh thần vui là chính, không cần quá quan trọng về nghĩa. Với môn Toán, hãy cố gắng “nghĩ theo hướng ngược lại” vì các bài tập trong sách giáo khoa thường chỉ dạy kĩ năng tính toán. Ví dụ con học phép tính trong bảng 5, bố mẹ hãy đố: Những số nào cộng với nhau thì kết quả là 5. Lớp 1, các bạn cũng làm quen với các khái niệm: Tiếng/ Từ/ Chữ/ Chữ cái/ Âm/ Vần. Những khái niệm này rất quan trọng và bố mẹ cũng đừng nhầm khi dạy con các khái niệm này. 6. Về đọc sách Thời điểm này, bạn nên duy trì việc đọc sách cho con, ít nhất là đến hết học kì 1 lớp. Đó sẽ là khoảng thời gian để các bạn ấy thư giãn êm đềm sau một ngày học ở trường. Và cố gắng đọc sách chữ thay vì sách tranh như trước. Còn nếu trong trường hợp các bạn vẫn rất thích truyện tranh thì nên có “giao kèo” một tuần đọc 3 lần chẳng hạn. Những cuốn sách truyện mà cha mẹ có thể chọn đọc cho con: - Bộ "Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên": Bộ sách này đem đến một cảm giác dễ chịu, êm đềm và cực tốt cho việc phát triển vốn từ của trẻ. - Tot-to-chan cô bé bên cửa sổ. - Tập thơ: Ngày xưa, ngày nay, ngày sau/ Ra vườn nhặt nắng và một số bài thơ của Trần Đăng Khoa. - Những sách để tham khảo cho việc học lớp 1: Theo kinh nghiệm của mình là chưa cần. Với những kinh nghiệm trên, hi vọng các bố mẹ sẽ bớt áp lực, căng thẳng và hoang mang khi cùng con vào lớp 1. Bản thân con khi có sự đồng hành của bố mẹ, được chuẩn bị tâm lí, bước đệm con vào lớp 1 chắc chắn sẽ thuận lợi và nhiều niềm vui hơn. XEM THÊM
Vào lớp Một là một bước ngoặt rất quan trọng trong 12 năm đèn sách của trẻ. Chính vì vậy, phần lớn các bậc cha mẹ đều hết sức quan tâm, thậm chí còn quan tâm thái quá. Sự quan tâm không đúng cách hoặc thờ ơ đều không tốt cho trẻ. Trong khuôn khổ bài viết này, Tikibook mong muốn mang đến cho các bậc cha mẹ có con sắp vào lớp Một, một số thông tin tham khảo bổ ích.
Nhiều bậc cha mẹ thường có thói quen tự tay chuẩn bị mọi đồ dùng cần thiết trước khi con tới lớp, thuê người bọc sách vở hoặc đặt mua loại đã được bọc sẵn,.. Nhưng trên thực tế, việc chọn rồi tự tay bọc sách vở cho mình mang lại một cảm xúc rất đặc biệt, gần như thầm gắn cho bản thân một trách nhiệm với việc học tập. Hãy đưa con đi sắm sửa đồ dùng học tập. Nếu tự tay con được chọn lựa, chắc chắn con sẽ cảm thấy hào hứng và có trách nhiệm học tập hơn. Hãy giành thời gian bọc sách vở và sắp xếp đồ dùng học tập cùng con, hướng dẫn con tự làm và tự bảo quản đồ dùng. Khi con tự làm, con sẽ thêm yêu quý đồ dùng học tập của con. Chuẩn bị cho con một không gian riêng để học tập, có góc học tập và hướng dẫn để con được bố trí theo cách của mình. Ngày đầu tiên đi học của con là một dấu mốc vô cùng quan trọng. Để con thích đến trường, cha mẹ đừng quên tổ chức ngày đầu tiên quan trọng đó thành một ngày hội. Các thứ cần chuẩn bị sẽ là: một món quà nhỏ sau khi con vừa xong buổi khai giảng và được cha mẹ đón về; chùm bóng bay để con sử dụng trong lễ khai giảng;...Hãy sắp xếp thời gian để cùng con tham dự lễ khai giảng năm học mới.
Khó khăn của trẻ khi vào lớp 1 không phải là học chữ, học tính, học đọc, học viết… mà là học cách hòa nhập với môi trường mới, hoạt động mới. Trẻ lúc này sẽ có cảm giác lạ lẫm, rụt rè, thiếu tự tin, thậm chí sợ hãi nếu không được chuẩn bị kỹ về mọi mặt. Kỹ năng giao tiếp là một trong những kỹ năng quan trọng tạo nên sự tự tin cho trẻ. Nhờ có kỹ năng này mà các em sẽ có cách giải quyết các vấn đề còn thắc mắc, còn chưa biết, hỗ trợ cho các em trong cả ngày hoạt động ở trường.Chẳng hạn kỹ năng lắng nghe khi người khác nói, biết trả lời đúng yêu cầu khi được hỏi, biết đặt câu hỏi cho thầy cô, bạn bè khi thắc mắc, phát âm to rõ ràng,... Đương nhiên, những điều này đều đã được rèn ở trường mầm non nhưng nhiều trẻ vẫn rất hạn chế, nhút nhát. Vì vậy, trước khi vào lớp 1, bố mẹ có thể rèn cho con kỹ năng này bằng cách tăng cường cho trẻ tham gia các hoạt động xã hội, giao lưu với nhiều người, đến các khu công cộng,... Nếu có điều kiện có thể đăng kỹ cho trẻ tham gia các khoá tu mùa hè, học kỳ quân sự..
Thực tế, các kỹ năng này đã được các cô giáo ở trường mầm non hướng dẫn nhưng nhiều phụ huynh vẫn cưng chiều con và cô giáo vẫn đôi khi làm thay cho trẻ. Đến trường Tiểu học, mọi hoạt động của trẻ sẽ theo một thời khoá biểu nghiêm ngặt hơn, các thầy cô giáo sẽ ít tham gia tỉ mỉ vào một số hoạt động phục vụ cá nhân của trẻ do đặc điểm của bậc học. Trong khi đó, trước khi con vào học lớp 1, phần lớn các bậc cha mẹ thường lo lắng tìm cách cho trẻ học chữ mà quên mất việc giáo dục trẻ có thêm kỹ năng tự phục vụ cho chính bản thân. Nếu có được tâm lý sẵn sàng thì trẻ dễ dàng nhanh chóng hòa nhập với cuộc sống hơn và luôn biết làm chủ bản thân. Chính vì thế, hơn ai hết, các bậc phụ huynh cần có ý thức và hiểu biết trong vấn đề này. Không chỉ biết cách tự phục vụ, bố mẹ phải dạy cho trẻ biết cách phục vụ người khác mà trước hết là ông bà cha mẹ trong nhà. Đầu tiên, con phải biết chuẩn bị cho mình các tư trang cá nhân. Chẳng hạn, chuẩn bị sẵn bộ quần áo, giày dép,..hay sắp sẵn sách vở, đồ dùng học tập để ngày mai tới lớp. Đến bữa ăn phải biết lấy tham gia chén đũa, lấy nước lấy tăm mời người lớn. Những việc làm này còn giúp trẻ có thêm niềm vui, mở rộng tình nhân ái nhanh chóng đẩy lùi tính ích kỷ và nhỏ nhen khi nào cũng chỉ biết chăm lo cho cá nhân mình mà thôi. Ở trường tiểu học, các giáo viên không thể hỗ trợ hết những việc này. Do đó, phụ huynh phải dành thời gian để rèn luyện thật thành thạo cho con như: tự thay quần áo (trong trường hợp trẻ học cả ngày với nhiều hoạt động khác nhau cần thay đổi trang phục), sắp xếp sách vở, dụng cụ học tập ngay ngắn vào cặp, tự đi vệ sinh, tự xúc ăn…Có như vậy mới tạo cho trẻ một tâm thế chủ động, tự tin trong sinh hoạt.
Ở trường mầm non, trẻ cũng đã được làm quen với nề nếp sinh hoạt nhưng vẫn còn đậm chất tự do. Đến trường Tiểu học, các con sẽ phải làm quen với việc tập trung cao vào một hoạt động học tập, trong một khoảng thời gian nhất định. Vì vậy, trẻ rất dễ bị cảm thấy gò bó, chán nản và không muốn đến lớp trong những tuần học đầu. Bố mẹ cần dành thời gian trò chuyện cùng con mỗi ngày bằng các câu chuyện kể có liên quan đến môi trường học đường như: giữ trật tự trong lớp, giơ tay xin phép thầy cô khi phát biểu hoặc ra ngoài, xếp hàng khi vào lớp, đứng lên chào cô khi vào lớp, tan lớp, biết quan sát và diễn đạt những điều mình đã quan sát được,…Bố mẹ có thể cho con xem một số video các tiết học, các hoạt động học tập để các con dễ hình dung. Có thể rèn luyện cho trẻ bằng cách yêu cầu trẻ làm một số nhiệm vụ nào đó như vẽ tranh, tô màu, đồ chữ cái…bằng cách ngồi trên bàn học ngay ngắn trong khoảng thời gian 30- 45 phút. Điều này cũng giúp làm gia tăng sự tập trung chú ý cho trẻ, rất có ích cho trẻ khi vào lớp 1.
Khi bắt đầu kỳ nghỉ hè cuối cùng của bậc Mầm non, phụ huynh cần trò chuyện cùng con về việc năm sau con sẽ học tập ở một ngôi trường mới. Với con, trường tiểu học là nơi hoàn toàn lạ lẫm. Nó có thể vô cùng nguy hiểm, nó cũng có thể rất dễ thương. Nghĩ về trường tiểu học, con sẽ vô cùng hoang mang. Bố mẹ cần kể cho con nghe đặc điểm của ngôi trường mà con sắp học, ngôi trường đó thường có những hoạt động gì, thầy cô ở đó như thế nào,...Hãy kể cho con nghe về những lớp học hiện đại, những góc sân vui chơi dễ thương, những phòng thư viện, phòng máy tính có ở trong trường. Kể cho con nghe về những kỷ niệm thời thơ ấu của bố mẹ dưới mái trường Tiểu học. Những kỷ niệm đó là câu chuyện về bạn bè, thầy cô giáo, về các nhân viên, những hoạt động Đội - Sao trong trường Tiểu học,...Điều đó sẽ giúp con định hình rõ ràng hơn về một nơi mà con sắp đến. Bố mẹ có thể mua trước một số sách vở, dụng cụ học tập lớp 1, giới thiệu cho trẻ làm quen với chúng, dạy trẻ cách thức giữ gìn những vật dụng đó. Thỉnh thoảng, nên đưa con đi qua cổng trường tiểu học, chỉ cho con và nói: “Đây là trường tiểu học, con sẽ được học ở ngôi trường này ”. Nghe câu giới thiệu như vậy, chắc chắn các bé sẽ háo hức vô cùng và cảm thấy mình sao mãi không đủ 6 tuổi để đi học. Phụ huynh lưu ý: nên cố gắng giới thiệu những điều tích cực, thú vị ở trường tiểu học, thay vì doạ nạt con là trường học rất khó, không học là cô giáo phạt,..…Với lời giới thiệu kỹ càng như vậy, con sẽ cảm thấy trách nhiệm học tập của mình rất rõ ràng và cảm thấy mình đúng là một thành viên của ngôi trường dễ thương kia.
|
