- Dòng biển nóng Cư-rô-si-ô, chảy từ xích đạo lên Đông Bắc. Dòng biển nóng Alaxca, chảy từ xích đạo lên Tây Bắc.
- Dòng biển lạnh Ca-li-fooc-ni-a, chảy từ 40o B chảy về xích đạo. Dòng biển lạnh Ben-ghê-la, chảy từ phía Nam lên xích đạo.
* Hướng chảy của các dòng biển trong Đại Tây Dương:
- Các dòng biển nóng và lạnh ở nửa cầu Bắc trong Đại Tây Dương:
+ Dòng biển Bắc xích đạo Đại Tây Dương xuất phát từ vùng phía nam của chí tuyến thuộc bờ Đông Đại Tây Dương chảy sang hướng tây rồi chảy theo bờ biển phía Đông Bắc nước Mĩ sang bờ Đông Đại Tây Dương tạo nên dòng Gơn-xtrim. Đây là dòng biển nóng.
+ Dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương được hình thành khi dòng Gơn-xtrim tới gần bờ, tách thành một nhánh chảy ven bờ biển Bắc Âu rồi chảy lên Bắc Băng Dương.
+ Dòng biển lạnh La-bra-đo chảy từ phía bắc xuống, chạy ở bờ phía đông lục địa Bắc Mĩ.
+ Dòng biển lạnh Ca-na-ri chảy từ vĩ tuyến 40°B xuống phía Tây Bắc châu Phi, hợp với dòng Bẳc xích đạo.
- Các dòng biển nóng và lạnh ở nửa cầu Nam trong Đại Tây Dương:
+ Dòng biển Nam xích đạo Đại Tây Dương từ bờ Đông Đại Tây Dương sang phía bờ Tây gặp bờ biển Bra-xin rồi chảy về phía nam thành hải lưu nóng Bra-xin.
- Nguyên nhân: Chủ yếu do gió, gió càng mạnh, sóng càng to. Ngoài ra còn do tác động của động đất, núi lửa phun ngầm, bão...
- Sóng bạc đầu: Những giọt nước biển chuyển động lên cao khi rơi xuống va đập vào nhau, vỡ tung tóe tạo thành bọt trắng.
- Sóng thần: Là sóng thường có chiều cao 20 – 40m, truyền theo chiều ngang với tốc độ 400 – 800 km/h.
+ Nguyên nhân: do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển, bão.
+ Tác hại: có sức tàn phá khủng khiếp.
II. THỦY TRIỀU
- Khái niệm: Thủy triều là hiện tượng dao động thường xuyên, có chu kỳ của các khối nước trong các biển và đại dương.
- Nguyên nhân: Được hình thành chủ yếu do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.
- Đặc điểm:
+ Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời nằm thẳng hàng (lực hút kết hợp) $ \longrightarrow$ thủy triều lớn nhất (triều cường, ngày 1 và 15: không trăng, trăng tròn).
+ Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời ở vị trí vuông góc (lực hút đối nghịch) $ \longrightarrow$ thủy triều kém nhất (triều kém, ngày 8 và 23: trăng khuyết).
III. DÒNG BIỂN
- Khái niệm: Là hiện tượng chuyển động của lớp nước biển trên mặt tạo thành các dòng chảy trong các biển và đại dương.
- Phân loại: dòng nóng, lạnh.
- Phân bố:
+ Dòng biển nóng: Thường phát sinh ở hai bên đường xích đạo chảy theo hướng Tây, gặp lục địa, chuyển hướng, chảy về cực.
+ Dòng biển lạnh: Xuất phát từ vĩ tuyến 30 – 400 gần bờ Đông các đại dương chảy về xích đạo.
- Dòng biển nóng, lạnh hợp lại thành vòng hoàn lưu ở mỗi bán cầu. Ở vĩ độ thấp, hướng chảy của các vòng hoàn lưu Bắc bán cầu cùng chiều kim đồng hồ, Nam bán cầu ngược chiều.
Lý thuyết biển và đại dương Địa lí 6 Kết nối tri thức với cuộc sống ngắn gọn, đầy đủ, dễ hiểu
1. Đại dương thế giới
- Đại dương thế giới là lớp mước liên tục, bao phủ hơn 70% diện tích bề mặt Trái Đất.
- Trên thế giới có 4 đại dương: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương.
2. Độ muối, nhiệt độ của nước biển
3. Một số dạng vận động của nước biển và đại dương
- Sóng biển
- Hình thành do tác động của gió. Gió thổi càng mạnh và thời gian càng lâu thì sóng biển càng lớn.
- Khi ngoài khơi xảy ra động đất hay núi lửa ngầm, có thể xuất hiện những sóng dài đơn độc, di chuyển nhanh, vào đến bờ có thể cao trên 20 m, gọi là sóng thần.
- Thủy triều
Video mô phỏng hiện tượng thủy triều
- Là hiện tượng nước biển dâng cao và hạ thấp theo quy luật hằng ngày.
- Hình thành do lực hút của Mặt Trăng và Mặt Trời cùng với lực li tâm của Trái Đất.
- Mỗi tháng có hai lần thủy triều lên xuống lớn nhất (triêu cường) là các ngày trăng tròn hoặc không trăng, hai lần thủy triều lên xuống nhỏ nhất (triều kém) là các ngày trăng khuyết.
- Dòng biển
- Là các dòng nước chảy trong biển và đại dương (giống như các dòng sông trên lục địa).
- Có hai loại dòng biển: Dòng biển nóng và dòng biển lạnh.
- Hình thành chủ yếu do tác động của các loại gió thường xuyên trên bề mặt Trái Đất.
Sơ đồ tư duy biển và đại dương
Loigiaihay.com
- Trả lời câu hỏi mục 1 trang 163 SGK Địa lí 6 Kết nối tri thức với cuộc sống Xác định vị trí các đại dương trên hình 1. Cho biết mỗi đại dương tiếp giáp với các châu lục nào.
- Trả lời câu hỏi mục 2 trang 164 SGK Địa lí 6 Kết nối tri thức với cuộc sống Dựa vào thông tin trong mục 2, em hãy nhận xét sự thay đổi của độ muối và nhiệt độ giữa vùng biển nhiệt đới và vùng biển ôn đới. Trả lời câu hỏi mục 3 trang 165 SGK Địa lí 6 Kết nối tri thức với cuộc sống
1. Đọc thông tin trong mục a, b và quan sát hình 2, em hãy trình bày hiện tượng sóng biển và hiện tượng thủy triều (biểu hiện, nguyên nhân,...). 2. em hãy cho biết thế nào là dòng biển. 3. Dựa vào hình 3, em hãy kể tên hai dòng biển nóng và hai dòng biển lạnh ở Thái Bình Dương và Đại Tây Dương.