Tôi đến với Lang Gia Bảng bằng một sự tình cờ : tình cờ tôi xem đoạn trailer 21 phút trên youtube và bất ngờ trước chất lượng như phim điện ảnh của nó, tình cờ tôi là một người yêu mến Hồ Ca từ hồi chàng còn là Điệu Hoa ngây ngô thuở nào, và tình cờ tôi biết bộ phim này được chuyển thể từ tiểu thuyết ngôn tình. Nhưng nếu chỉ là sự tình cờ thì dường như chưa đủ, vì dù tôi thích Hồ Ca, phim của lão tôi chỉ xem hết có hai bộ là Thiên ngoại phi tiên và Anh hùng xạ điêu, còn lại tôi chỉ xem vài tập rồi bỏ. Nguyên tác của Hải Yến tôi cũng có ngó qua một hai chương bản Internet rồi bỏ vì lúc đó tôi thấy tác giả tả Giang Tả minh quyền thế mà dài dòng quá nên tôi chán. Nhưng giống như duyên nợ vậy, dù chạy xa đến đâu thì cũng không thể thoát, bẵng đi một thời gian dài, tình cờ editor Âu Dương Tình nói với tôi về Lang Gia Bảng. Thế là tôi lại đi kiếm ebook về đọc, lần này là bản ra sách và tôi yêu luôn. Và thế là bắt đầu chuỗi ngày vật vã chờ phim, replay vô tội vạ trailer và hóng từng tin tức nhỏ. Khi phim ra, xem bình luận, tôi có vui có buồn, có bấn loạn và có giận dữ, rồi tôi tự nhủ sẽ viết một bài mang tính chất review nghiêm túc và dài dằn dặt cho phim. Và tôi đã viết. Đây có thể là một bài review chán ngắt và dài dòng, nhưng tôi vẫn viết. Nó có thể là review đầu tiên và cuối cùng của tôi về phim Lang Gia Bảng, hoặc cũng có thể là bài mở đầu cho một loạt các bài cảm nhận sau này, tôi vẫn chưa chắc chắn. Nhưng đây là bài làm tôi tốn nhiều thời gian nhất vì tôi đã viết viết xóa xóa không biết bao nhiêu lần. Không hiểu sao cứ viết một hồi thì lại thấy, nếu không phải quá troll thì là quá cảm tính, có cái còn giống bình luận truyện và nhân vật hơn là bình luận phim, có cái thì như một bài phản biện các phản hồi chê phim… Nhưng cuối cùng tôi cũng hoàn thành bài viết mà tôi tạm hài lòng, coi như không uổng công sức.  Phải nói trước, bài này tôi viết trên cương vị là một người xem phim khi ĐÃ đọc qua nguyên tác, và tôi sẽ nhận xét trên những phương diện chính mà tôi quan tâm với dòng phim chuyển thể, tức là : diễn viên, tạo hình, dàn dựng và kịch bản. Phần diễn viên, bảo tôi phân tích từng người tôi thích thì nói đến mai cũng không hết, vì ai cũng có tài ai cũng diễn hay, ai cũng nâng tầm nhân vật mình lên một bậc, nếu truyện là một bức tranh chì gai góc mà phóng khoáng thì nhờ vào diễn xuất tuyệt vời của từng diễn viên mà bức tranh như được tô thêm nhiều tầng màu sắc, làm tăng thêm phần sống động và phần hào hùng, cũng tăng thêm phần đau xót. Vì thế, hầu như ai tôi cũng thích, nên để rút gọn, tôi chỉ nói về vài ba người tôi ấn tượng nhất phim. Nói đến dàn diễn viên chính thì không thể không nói tới Hồ Ca – Mai Trường Tô. Về dàn nhân vật phản diện, tôi ấn tượng với Dự vương và Tạ Ngọc. Nhân vật của Tạ Ngọc thường được đánh giá thấp hơn Hạ Giang, theo tôi đơn giản vì Tạ Ngọc có một điểm yếu chí mạng : tình yêu dành cho Trưởng công chúa Lị Dương. Ông ta có thể lợi dụng cả con cái của mình để đạt được mục đích nhưng ông ta lại không thể làm thế với Lị Dương ; ngay cả khi bà lựa chọn cứu Cảnh Duệ, hại ông mất hết tất cả, ông cũng không trách không hận bà. « Nhất dạ phu thê bách dạ ân », tôi tin mấy mươi năm làm vợ chồng, Lị Dương cũng có chút tình nghĩa đối với ông, nhưng « bách dạ ân » đó lại không bằng đứa con với mối tình đầu của bà. Đoạn đối thoại của hai vợ chồng vào đêm sinh nhật Cảnh Duệ, trong mắt ông tôi chẳng thấy thù hận, chẳng thấy không cam tâm, chỉ thấy yêu thương dịu dàng mà Tạ Ngọc dành cho vợ của mình. Còn Dự vương, ôi Dự vương, có lẽ tác giả đã thấy điểm yếu khi xây dựng nhân vật này ở cuối truyện nên đã thay đổi so với nguyên tác, nhân vật được phát triển hơn rất nhiều. Hoàng Duy Đức đã diễn một Dự vương đủ hiểm độc, đủ tài miệng lưỡi, xứng với cái biệt danh « Độc xà », khi cần chiêu dụ thì đầy vẻ chân thành, xoay mặt đi thì âm mưu dương mưu hiện đầy lên ánh mắt khóe môi ; nhờ tay biên kịch, ở phần cuối, nhân vật Dự vương cũng vẫn là một người nguy hiểm, có thể bày kế ly gián Tĩnh vương với Mai Trường Tô, là một người hợp tác với Hạ Giang chứ không có vẻ chỉ theo đuôi và bị Hạ Giang lợi dụng như trong truyện. Có lẽ đoạn đắt giá nhất của Dự vương là đoạn bị bắt sau khi tạo phản, dù toàn thân chật vật lấm lem nhưng khi đối mặt với Lương Đế, gã vẫn nâng tay chỉnh lại vạt áo, chẳng những không cầu xin mà còn ngẩng cao đầu đối đáp, chất vấn lại Lương Đế. Cái cao ngạo của Dự vương không mất, chung quy vì gã không nghĩ mình sai : người ngoài nhìn vào sẽ nghĩ gã tạo phản vì vương vị, nhưng gã còn có một mối thù diệt tộc cùng mối hận đối với người cha đã mang chính con mình ra làm quân cờ. Tôi cũng không thể không nhắc tới Dự Tân. Giữa dàn nhân vật phụ đồ sộ của Lang Gia Bảng, Dự Tân là người tôi thích nhất, trong khi trong truyện tôi thích nhất là Cảnh Duệ, trong phim tôi vẫn rất thích Cảnh Duệ, chỉ là không bằng Dự Tân thôi. Rất đơn giản : Dự Tân quá dễ thương. Dự Tân này như bước từ trong truyện ra, khi cười thì có thể cười không cố kỵ, công tử phong lưu bậc nhất kinh thành, nhưng Dự Tân là con của Ngôn hầu, với trí óc của hắn thì không thể không biết triều cục, không thể không biết lòng người thâm sâu, nhưng hắn chọn lơ đi, coi như không thấy không biết. Hắn làm nũng, hắn cười buồn rồi lại lãng qua chuyện khác, hắn cãi nhau với Cảnh Duệ xong lại khuyên nhủ bạn mình, hắn mong ngóng tình thương của cha mình nhưng lại không dám đòi hỏi ; một Dự Tân như thế ai lại có thể không thích, qua diễn xuất của diễn viên tôi lại càng thích nhân vật này hơn. Tôi cũng quý tình bạn của Dự Tân và Cảnh Duệ, có gì đó trẻ con, hay chọc ngoáy nhau nhưng không thể nghi ngờ, Dự Tân là người bạn tốt nhất và thông thái nhất của Cảnh Duệ. Về măt tạo hình, nhìn chung dàn diễn viên Lang Gia Bảng có tạo hình tốt nhất hiện nay. Vừa lột tả được đầy đủ miêu tả của nhân vật, vừa không lòe loẹt, lại phù hợp với không khí phim. Đối với tôi, không có diễn viên già hay trẻ, xấu hay đẹp, chỉ có tạo hình có phù hợp, có đẹp hay không thôi. Ví dụ điển hình : Lận Thần. Anh cả đẹp trai lịch lãm, hào hoa phong nhã trong Kẻ ngụy trang nay còn đâu ! Đó là tạo hình lỗi duy nhất của Lang Gia Bảng, còn lại thì đều rất đẹp, rất hợp. Cảnh Duệ ban đầu ai cũng chê già, nhưng nhờ tạo hình mà lên phim tôi thấy cũng xêm xêm Dự Tân đấy thôi. Hay Hạ Đông, đố ai có thể kiếm được người như trong truyện tác giả miêu tả, nhưng nhờ tạo hình và thần thái diễn viên, nhắc tới Hạ Đông tôi chỉ thấy hình ảnh của Hạ Đông trên phim thôi. Dàn diễn viên đã vậy, kể cả quần chúng cũng chả kém cạnh, biết bao lần tôi đã xuýt xoa trước dàn cung nữ trong phim, trang phục lộng lẫy, quá đủ chất luôn. Dàn dựng của phim phải nói là kỳ công nhất trong những phim cổ trang chuyển thể, ngoài màn xuất hiện ảo diệu của Mai Trường Tô ở tập một ra thì còn lại đều rất chất lượng. Khi đánh đấm thì đánh đấm ra trò, võ thuật kiểu đánh gần, mạnh và nhanh chứ không như múa lụa, không bùm chéo đủ mọi sắc màu, cao thủ không bay như chim. Hẳn là ai cũng phải choáng ngợp với cảnh thủ thành hào hùng của Mông Chí, chất lượng xêm xêm phim điện ảnh và cũng đầy cảm xúc. Núi non hùng vĩ, cung đình nguy nga tráng lệ, chứ không phải mấy cái cảnh giả thêm kĩ xảo ba xu thường thấy. Có nhiều người chê lễ tiết trong phim quá nhiều, còn có cảnh uống trà liên tục, cái đó thì chắc là sở thích mỗi người mỗi khác thôi, tôi thì tôi thích nhìn Mai Trường Tô uống trà (vì tay Hồ Ca quá đẹp !), và vì tác giả từng tả Đại Lương lấy lễ tiết đi đầu nên việc bái lạy nhiều tôi thấy chẳng có gì lạ. Cuối cùng là khâu biên kịch, tôi để đến cuối cùng mới nói vì đây là khâu có nhiều việc để nói nhất. Mọi tranh luận trái chiều xoay quanh bộ phim hầu như là vì khâu biên kịch mà ra, và vấn đề luôn là : cảnh bị cắt, cảnh được thêm, cảnh bị chia và tiết tấu phim. Về tiết tấu phim, như đã nói trước, tôi đã đọc truyện nên cái nhìn của tôi khá phiến diện, ngoài hai tập đầu nhân vật xuất hiện nhiều mà không đào sâu hay giải thích gì, diễn biến nhanh vèo vèo, thì còn lại tôi không thấy có vấn về gì. Khi cần nhanh để tăng sự gay cấn thì nhanh, khi đào sâu nội tâm và phát triển nhân vật thì nhịp phim chậm lại, tôi thấy khá hợp lí. Là một người thích nguyên tác, dĩ nhiên tôi cũng muốn phim càng sát nguyên tác càng tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là tôi kì thị việc sửa đổi. Sửa thế nào cũng được, chỉ cần nhân vật vẫn giữ nguyên bản chất, không bị sai lệch thì tôi vẫn ủng hộ. Chia cảnh thì thế nào, cắt cảnh thì lại ra sao ? Tôi thấy Tĩnh Tô vẫn như thế, trên cả tình yêu là tình tri kỉ, tình huynh đệ tương giao, cùng chung chí hướng, vẫn là cái tình đã làm tôi xúc động đến tận tâm can. Còn Nghê Hoàng, cho đến tập 49, tôi đã thương nàng rất nhiều, người con gái mạnh mẽ ấy luôn giấu đi chuyện nhi nữ thường tình, khoát lên người chiến bào sắc lạnh để bảo vệ một góc giang sơn, một người con gái như thế, ai lại không thương, không mong cho nàng hạnh phúc, nên cho dù là hủ nữ thì với tôi, Tĩnh Tô cũng được, Tô Hoàng cũng tốt, tôi chỉ mong họ có một kết cục tốt đẹp. Vì thế mà từ đầu tới gần cuối tôi không thể chê biên kịch một chữ, tôi còn thấy khâm phục chị vì so với các tác giả bán bản quyền khác, tác phẩm chuyển thể của chị vẫn giữ được tinh thần gốc, những cảnh quan trọng đều được giữ lại ; có thể với một số người, đó vẫn chưa đủ nhưng với tôi là quá đủ rồi. Làm phim không như viết truyện, chị chỉ là biên kịch kiêm tác giả, chị vẫn phải tuân theo một số quy tắc nhà sản xuất đề ra, có thể chị còn vụng về trong cách biên kịch nhưng chẳng ai có quyền phủ nhận tâm huyết chị dành ra để dựng đứa con tinh thần của mình lên màn ảnh, và làm ơn, đừng bảo chị không có tâm với đứa con ấy. Và cũng vì tôi thích tác giả và tác phẩm đến như thế nên tôi giận không làm sao cho hết về diễn biến ở tập 49, vì nó phá nát tính chất tốt đẹp của Nghê Hoàng lẫn Cảnh Diễm trong phim, và nghiêm trọng hơn, nó suýt hủy hoại tâm nguyện cả đời của Mai Trường Tô, cũng là ý nghĩa chính của cả truyện lẫn phim. An ủi là bốn tập cuối đã lấy lại phong độ, đặc biệt là tập cuối, tôi gần như khóc gần 40 phút của cả tập phim. Điều tâm đắc nhất của tôi đối với biên kịch, cũng là tác giả, đó chính là những cảnh được thêm vào phim, cũng chính vì vậy mà tôi có phần thích phim hơn truyện, thấy phim càng ngày càng hay, ở đoạn cuối còn hay hơn truyện. Trong truyện, tôi thường thắc mắc kết cục của Hạ Giang và của Dự vương, vì tác giả chỉ miêu tả đôi ba câu Dự vương thất bại thế nào, cầu xin ra sao; hay Hạ Giang bị Lận Thần tóm được rồi thôi, vẫn biết kết cục của lão là cái chết, nhưng vẫn thấy hẫng. Trong phim được miêu tả kĩ hơn, rõ ràng hơn và làm tôi khá thỏa mãn. Hay như nhân vật Mai Trường Tô, có người nói chàng « người » hơn Mai Trường Tô trong truyện, quả thật là vậy. Khi gặp Tạ Ngọc, tuy trên mặt không lộ ra gì nhưng vẫn có dao động nơi đáy mắt, bàng quang sao được khi người tàn sát mấy vạn huynh đệ của mình đang ở trước mặt ? Còn có đoạn mắng Cảnh Diễm dưới trời tuyết, tôi thích cực, vì chàng cũng sẽ giận dữ đến mức mắng người, cũng sẽ nổi nóng khi người bạn của mình bất chấp không nghe, chứ không phải chỉ giận qua một ánh mắt trách móc hay treo lên vẻ lạnh lùng thường thấy. Phải nói mỗi cảnh, mỗi chi tiết biên kịch thêm vào đều là những cảnh tôi tâm đắc (dĩ nhiên là trừ tập 49), mà những cảnh như thế thì có rất nhiều, đặc biệt là khoảng 10 tập cuối. Một trong những chi tiết được thêm vào làm tôi nhớ nhất là khi Tĩnh phi nhìn cây Nam Thạch trong sân mà nói rằng bà đã thích cái cây đó từ rất lâu rồi, cảnh Lương Đế chất vấn Dự vương, rồi tới Mai Trường Tô ; hay cảnh Mai Trường Tô một thân áo tang lần đầu tiên bái tế từ đường Lâm gia rồi không kiềm được tiếng khóc… Và chi tiết Cảnh Diễm gỡ bỏ tấm khăn đỏ trên bài vị Lâm Thù, chiếc khăn từ từ rơi xuống trên nền đen, tựa như một bông mai đỏ, kiên cường sống qua bão tuyết khắc nghiệt nhưng cuối cùng vẫn úa tàn trong màn đêm ; đây là cảnh được thay thế cho chi tiết Cảnh Diễm khóc khi viết tên quân sĩ tử trận, tôi thấy rất là hay, còn cảm động và sâu sắc hơn trong truyện rất nhiều. Nhìn Cảnh Diễm cắn chặt hàm, đôi mắt như chết lặng, chẳng cần nhỏ một giọt nước mắt nào cũng làm tôi không kiềm được nước mắt. Tôi chợt thấy thương Cảnh Diễm, trước đó bực tức khi Cảnh Diễm không hiểu Mai Trường Tô bao nhiêu thì ở phân cảnh đó tôi lại thương chàng bấy nhiêu; tôi chợt hiểu một chút cảm giác của Cảnh Diễm khi chàng nhận ra Lâm Thù: người mà mình từng nghi kị, từng to tiếng, từng xua đuổi kia lại là người tri kỉ mà mình luôn nhớ mong, chàng đã hối hận biết chừng nào, đã giận mình như thế nào. Nhưng giờ, khi người đó thật sự mất rồi, chàng lại không thể cho phép mình khóc, vì chàng đã khóc đủ rồi, khóc khi Lâm Thù 19 tuổi năm đó bỏ mình dưới tay kẻ gian. Người bạn của chàng đã vì giang sơn bách tính, vì lí tưởng của cả hai mà lại ra đi một lần nữa, nên chàng không thể khóc. Bởi chàng còn có lời hứa phải thực hiện, lời hứa “tạo ra một thiên hạ Đại Lương hoàn toàn khác”. Còn có rất nhiều rất nhiều điều tôi muốn nói về phim, có nhiều thứ tôi yêu thích và có một số thứ tôi chưa thực hài lòng. Lang Gia Bảng chưa phải là một bộ phim hoàn hảo không tì vết nhưng đó là một bộ phim rất hay. Nói cho cùng một bộ phim làm dấy lên bình luận trái chiều luôn thú vị hơn là một bộ phim đơn điệu, và tôi mong là nhờ đó mà Hải Yến sẽ rút ra được những kinh nghiệm quý báu cho mình, để sau này nếu chị lại viết tác phẩm mới và lại được tự tay biên kịch, sẽ chẳng còn người bảo chị không có tâm với con của mình. Bài review xin được kết thúc với một tổng kết phim nho nhỏ của tôi, ai kiên nhẫn đọc được tới đây thì coi như bị tag nhé ! |
