Đại tràng sigma là một phần của ruột già nằm gần nhất với trực tràng và hậu môn, hình vòng dài khoảng 35 đến 40 cm (13.78-15.75 in). Vòng có hình giống sigma (ς) trong ngôn ngữ Hy Lạp hay chữ S trong ngôn ngữ Latin. Phần đại tràng này thường nằm trong khung xương chậu, nhưng do có thể di động tự nên nó có thể nằm lạc chỗ trong ổ bụng.[cần dẫn nguồn] Hình vẽ đại tràng nhìn từ trước Bụng nhình trước, quan sát thấy gan, dạ dày và đại tràng [Chỉnh sửa cơ sở dữ liệu Wikidata] Đại tràng sigma bắt đầu ở ngang mức lỗ vào của hố chậu bé, liên tục với đại tràng chậu hông và đi ngang ra trước xương cùng sang phải xương chậu. (Tên sigma cũng có nghĩa là hình chữ S)
Sau đó cong sang trái để về đường giữa ngang mức đốt thứ ba của xương cùng, nơi nó uốn cong xuống và kết thúc ở trực tràng.
Chức năng của nó là đào thải xuất rắn và khí từ đường tiêu hóa. Các đường cong về phía hậu môn cho phép nó giữ khí ở phần cao của quai ruột giúp đại tràng đẩy khí mà không đào thải phân cùng một lúc.
Nó được bao quanh hoàn toàn bởi phúc mạc (và do đó không nằm sau phúc mạc) tạo thành mạc treo (mạc treo đại tràng sigma) giảm dần chiều dài từ trung tâm quai ruột đến cuối, nhờ vậy mà quai ruột được cố định vào đại tràng chậu hông và trực tràng, nhưng lại di động khá tự do ở trung tâm.
Thần kinh tạng chậu hông chi phối phó giao cảm. Thần kinh tạng thắt lưng chi phối giao cảm qua các hạch mạc treo dưới.
Sau đại tràng sigma là động mạch chậu ngoài, buồng trứng, thần kinh bịt, cơ hình lê trái, đám rối cùng trái.
Ở phía trước, nó ngăn với bàng quang ở nam, và tử cung ở nữ bởi một số quai ruột non.
Bài viết này kết hợp văn bản trong phạm vi công cộng từ trang 1182 , sách Gray's Anatomy tái bản lần thứ 20 (1918).
Bài viết được viết bởi Thạc sĩ - Bác sĩ Nguyễn Thị Cẩm Tú - Bác sĩ Nội tiêu hóa - Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Nội soi đại tràng Sigma dùng để chẩn đoán và điều trị một số bệnh lý đoạn trực tràng, đây là kỹ thuật an toàn và rất hiếm khi có biến chứng, vì thời gian nội soi ngắn 5-15 phút. Nội soi đại tràng Sigma là kỹ thuật đưa một ống nội soi mềm từ hậu môn đi ngược lên đến đại tràng sigma. Việc nội soi này được thực hiện cho cả chẩn đoán và điều trị một số bệnh lý đoạn trực tràng và đại tràng Sigma. Khi chảy máu thấp mức độ nặng, có dị vật trực tràng.  Bệnh nhân có dị vật trực tràng cần nội soi đại tràng Sigma
Nội soi đại tràng Sigma chống chỉ định đối với trường hợp viêm phúc mạc
Trước khi tiến hành nội soi đại tràng Sigma bệnh nhân sẽ được kiểm tra hậu môn, trực tràng và đại tràng sigma giúp phát hiện các bệnh lý như:
Ung thư hậu môn có thể được phát hiện thông qua nội soi đại tràng Sigma Bệnh nhân có thể thấy đầy bụng khó chịu vùng hạ vị, bệnh nhân có thể thấy đầy hơi vì không khí được bơm vào trực tràng. Sau khi bệnh nhân trung tiện có thể làm giảm khó chịu, sau khi về nhà bệnh nhân có thể ăn bình thường Bệnh nhân cần gọi cho bác sĩ khi đau bụng tăng lên, chướng bụng, bụng căng cứng, sốt, nôn hay có chảy máu từ hậu môn. Hiện nay bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện hàng đầu tại Việt Nam đã được trang bị dàn máy nội soi tiêu hóa hiện đại nhất của hãng Olympus với phương pháp nội soi với dải tần ánh sáng hẹp (NBI). Đây là phương pháp đột phá trong sàng lọc và chẩn đoán ung thư ống tiêu hóa (thực quản, dạ dày, tá tràng và cả đại tràng, trực tràng) ở giai đoạn sớm và giai đoạn rất sớm. Hình ảnh nội soi NBI có độ phân giải và độ tương phản cao nên giúp bác sĩ dễ dàng phát hiện những thay đổi nhỏ về màu sắc, hình thái của tổn thương ung thư và tiền ung thư mà nội soi thông thường khó phát hiện được. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
Nội soi đại tràng có đáng sợ như bạn vẫn nghĩ? XEM THÊM: Đại tràng sigma là phần cuối của ruột già kết nối với trực tràng và hậu môn. Chúng đóng vai trò lưu trữ chất thải trong phân cho đến khi được đẩy ra ngoài. Tuy nhiên, theo thời gian chức năng hoạt động của đại tràng sigma giảm dần và kéo theo đó là nhiều vấn đề rắc rối liên quan đến sức khỏe. Về mặt giải phẫu, đại tràng được chia thành 4 giai đoạn chính là đại tràng lên, đại tràng ngang, đại tràng xuống và cuối cùng là đại tràng Sigma. Trong đó, đại tràng Sigma là một đoạn ngắn nằm ở cuối ruột già nối với đại tràng, có hình dạng giống chữ Sigma (∑). Phần đại tràng này thường nằm ở khung xương chậu. Tuy nhiên, do có thể tự di động nên nó có thể nằm lạc chỗ trong ổ bụng. Về kích thước, đại tràng Sigma có chiều dài khoảng 35 – 40 cm. Nhưng, khi co lại, chúng có đường kính khoảng 1 inch (2,5 cm). Thông thường, kích thước của đại tràng Sigma thường phụ thuộc vào lượng chất thải chứa trong nó. Đại tràng Sigma có chức năng lưu trữ chất thải trong phân cho đến khi được đẩy ra ngoài. Do đó, bề mặt bên trong của nó nhìn tương tự như phần còn lại của ruột già. Các đường cong về phía hậu môn của đại tràng Sigma cho phép nó giữ khí ở phần cao của quai ruột. Từ đó giúp đại tràng đẩy khí mà không đào thải phân cùng một lúc. Đại tràng Sigma sau một khoảng thời gian hoạt động có thể suy giảm chức năng và phát sinh các vấn đề bệnh lý như: Polyp đại trực tràng là một hoặc nhiều các khối mô hình thành trong đại hoặc trực tràng. Theo các chuyên gia khoa tiêu hóa cho biết, bất cứ ai cũng có thể bị polyp đại tràng. Tuy nhiên, căn bệnh này thường xảy ra chủ yếu ở người cao tuổi. Bên cạnh đó, hút thuốc và thừa cân cũng chính là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Triệu chứng bệnh Polyp đại trực tràng thường không biểu hiện rõ ràng, đôi khi không xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào. Thế nhưng, trong một số trường hợp bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng cơ thể mệt mỏi, phân lẫn máu hoặc chảy máu trực tràng. Ngoài ra, trong trường hợp polyp tăng dần kích thước có thể gây tắc ruột với các triệu chứng như buồn nôn hoặc táo bón. Hầu hết các Polyp không phải ung thư. Nhưng nếu bệnh phát hiện và điều trị muộn, các khối Polyp lớn dần có thể gây biến chứng ung thư đại trực tràng. Do đó, để giảm thiểu rủi ro, bệnh nhân nên tiến hành thăm khám ngay từ khi xuất hiện dấu hiệu bệnh đầu tiên. Nội soi chính là biện pháp tối ưu giúp tìm vị trí và loại bỏ khối u đang được áp dụng nhiều hiện nay. Theo các báo cáo của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho biết, ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến thứ ba tại Hoa Kỳ với hơn 145.000 trường hợp mới dự kiến sẽ được chẩn đoán trong năm nay. Các Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ báo cáo rằng ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ ba tại Hoa Kỳ, với hơn 145.000 trường hợp mới dự kiến sẽ được chẩn đoán trong năm nay. Theo thống kê, có khoảng 71% trường hợp ung thư đại trực tràng mới phát sinh từ đại tràng và có đến 29% phát sinh từ trực tràng. Tuổi tác càng cao nguy cơ mắc bệnh càng lớn, có khoảng 99% trường hợp mắc bệnh ung thư đại trực tràng thường gặp ở người có độ tuổi từ 40 trở lên. Ung thư đại trực tràng xảy ra khi các tế bào bất thường phát triển bên trong đại tràng. Đặc biệt là sự xuất hiện của các khối Polyp bên trong đại trực tràng. Nếu không điều trị kịp thời, các tế bào ung thư có thể lây lan từ các lớp bên trong của đại tràng qua các bộ phận khác gây biến chứng nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp tế bào ung thư phát triển vào các mạch máu và hệ thống bạch huyết, đe dọa đến tính mạng người mắc bệnh. Việc chẩn đoán và điều trị bệnh trong giai đoạn sớm giúp tăng cơ hồi bình phục. Do đó, bệnh nhân nên tiến hành kiểm tra đại tràng thường xuyên. Đặc biệt trong trường hợp cơ thể xuất hiện triệu chứng bất thường. Viêm đại tràng có thể gặp ở mọi đối tượng nhưng tuổi càng cao càng dễ bị mắc bệnh. Nguyên nhân gây bệnh có thể là do nhiễm khuẩn đường ruột Salmonella, Shigella hoặc do lỵ amip. Ngoài ra, bệnh xảy ra cũng có thể là do nhiễm trùng khác như vi khuẩn kỵ khí (Clostridium difficile) hoặc nhiễm vi khuẩn lao. Bên cạnh đó, viêm đại tràng Sigma hình thành có thể là do suy giảm miễn dịch, ngộc độc hoặc dị ứng với thức ăn. Viêm đại tràng Sigma xuất hiện với các vết loét mở hình thành bên trong đường ruột, gây đau nhức ở bụng hoặc hố chậu hai bên. Đau bụng có thể âm ỉ hoặc quặn thắt kèm theo biểu hiện mót đi ngoài. Triệu chứng này thường giảm khi bệnh nhân đi ngoài được. Ngoài các dấu hiệu này, người bệnh còn gặp phải các biểu hiện như trướng bụng, đi ngoài nhiều lần, phân có nhầy hoặc máu, đầy hơi,… Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà triệu chứng bệnh thường không giống nhau. Viêm đại tràng Sigma là bệnh mãn tính, nếu không điều trị kịp thời có thể gây nhiều biến chứng như sụt cân không kiểm soát, suy nhược cơ thể do không tổng hợp được chất dinh dưỡng. Nguy hiểm hơn, bệnh có thể chuyển nặng và gây ung thư đại trực tràng, đe dọa đến tính mạng bệnh nhân. Do đó, để kiểm soát viêm đại tràng Sigma, bệnh nhân nên thông báo bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa về biểu hiện bệnh. Khi đó, họ sẽ giúp chẩn đoán và đưa ra biện pháp chữa trị phù hợp. Giống như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn gây viêm, sưng và đau ở đường ruột. Bệnh có thể gây ảnh hưởng đến bất kỳ vị trí nào, bao gồm cả đại tràng Sigma nhưng đa phần chúng gây tác động đến đường tiêu hóa trên. Bệnh Crohn có thể dẫn đến nhiễm trùng trong ruột và các bộ phận khác của cơ thể. Chưa kể đến, chúng có thể chuyển nặng và gây biến chứng nguy hiểm đến tính mạng một số người. Do đó, điều quan trọng bệnh nhân cần làm là nên thăm khám ngay từ khi bệnh hình thành với các biểu hiện đầu tiên như loét miệng, đau bụng hoặc đau gần hậu môn, cơ thể mệt mỏi,… Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và bắt đầu điều trị bệnh sớm sẽ giúp khắc phục bệnh hiệu quả. Đồng thời ngăn ngừa biến chứng nghiêm trong có thể xảy ra. Túi thừa là những túi nhỏ giống như quả bóng bay thường nằm ra ngoài khi thành ruột bị yếu. Hầu hết các túi thừa đều không gây ra bất kỳ triệu chứng nào nhưng khi chúng bị viêm trở nên sưng và đỏ, chúng có thể gây đau đớn ở người bệnh. Trong một số trường hợp, túi thừa viêm nhiễm nặng chúng có thể gây biến chứng áp xe, tắc nghẽ ruột hoặc thủng ruột,… Những biến chứng này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy nếu người bệnh bị sốt, có dấu hiệu buồn nôn hoặc cảm thấy đau ở vùng bụng, hãy đến bệnh viện thăm khám để bác sĩ chẩn đoán và có biện pháp chữa trị phù hợp.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh cũng như tình trạng bệnh của mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp điều trị khác nhau. Đối với viêm đại tràng Sigma, kiểm soát và khắc phục bệnh bằng thuốc Tây thường được bác sĩ chỉ định nhiều nhất. Một số loại thuốc điều trị bệnh như thuốc kháng sinh chữa viêm nhiễm kết hợp thuốc giảm đau, hạ sốt hoặc thuốc làm lành niêm mạc vết loét, hỗ trợ miễn dịch. Nếu bệnh viêm đại tràng Sigma chuyển nặng và các biện pháp điều trị bảo tồn không mang lại kết quả. Lúc này, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện phẫu thuật cắt bỏ phần đại tràng này. Còn trong trường hợp mắc bệnh lý về túi thừa gây đau, bệnh nhân chỉ cần sử dụng thuốc giảm đau Aspirin hoặc Ibuprofen để cải thiện bệnh. Nếu viêm túi thừa do nhiễm trùng, người bệnh cần đến bệnh viện để điều trị. Đối với bệnh Polyp đại trực tràng cần được cắt bỏ để ngăn ngừa biến chứng. Các biện pháp hóa trị hoặc xạ trị thường được áp dụng điều trị bệnh ung thư trực tràng. Để việc điều trị mang lại kết quả tốt, bên cạnh việc dùng thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác, bệnh nhân cũng cần phối hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học để tăng khả năng bình phục bệnh. Cụ thể: Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong chữa trị các bệnh lý liên quan đến đại tràng sigma. Mặc dù chúng không giúp điều trị dứt điểm bệnh nhưng hỗ trợ rút ngắn thời gian chữa trị bệnh. Do đó, trong quá trình điều trị, người bệnh nên bổ sung và tránh những thực phẩm sau đây:
Bệnh nhân nên thay đổi các thói quen sinh hoạt hàng ngày để giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, đồng thời giúp cải thiện tình trạng bệnh. Cụ thể:
Đại tràng Sigma đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ chất thải trước khi chúng được đẩy ra ngoài. Nếu không có chế độ ăn uống khoa học và có biện pháp tập luyện phù hợp, bộ phận này rất dễ bị viêm và gây nhiều biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe. Vì vậy, cách tốt nhất để phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả là bệnh nhân nên thăm khám sức khỏe định kỳ theo chỉ định từ bác sĩ. Xem thêm: Bài thuốc chữa đại tràng UY TÍN, đáp ứng tiêu chuẩn kiểm định theo hướng dẫn của ICH
|
