This site uses cookies. By continuing, you agree to their use. Learn more, including how to control cookies.  1. Vị trí địa lí và giới hạn 2. Đặc điểm tự nhiên Hinh 3. Lược đồ các khu vực châu Á – Châu Á có nhiều dãy núi và đồng bằng lớn. TRẢ LỜI CÂU HỎI LIÊN QUAN ? (trang 105 SGK Địa lý 5) Dựa vào quả Địa cầu và hình 1 (trang 102 SGK Địa lý 5), em hãy cho biết vị trí địa lí, giới hạn của châu Á. ? (trang 105 SGK Địa lý 5) Dựa vào bài học và vốn hiểu biết, hãy kể tên một số cảnh quan thiên nhiên của châu Á. Xem thêm về Châu Á tại đây!
Châu Á được phân biệt với các châu lục khác không chỉ bởi các biển và đại dương mà còn bởi nhiều đặc điểm tự nhiên độc đáo khác. Đặc điểm vị trí địa lý Châu Á? như thế nào. Vị trí địa lý Châu ÁĐặc điểm vị trí địa lý Châu Á? như sau: Châu Á tiếp giáp với hai châu lục lớn là châu Âu và châu Phi, tiếp giáp với ba đại dương là Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương. – Về kích thước: + Phần đất liền: Điểm cực Bắc là 77°44′ B, điểm cực Nam là 1°16’B. + Châu Á là châu lục rộng nhất thế giới. Diện tích phần đất liền khoảng 41,5 triệu km2, nếu tính cả diện tích các đạo phụ thuộc thì rộng khoảng 44,4 triệu km2 ; chiều dài từ bắc đến nam là 8500 km, chiều rộng từ tây sang đông nơi lãnh thổ rộng nhất là 9200 km. Quá trình phát triển lâu dài của đại lục Á-Âu nói chung và châu Á nói riêng cùng với cấu trúc địa chất phức tạp làm cho địa hình của châu Á rất đa dạng. Một số đặc điểm chính của địa hình châu Á là: bề mặt bị chia cắt thẳng đứng; các dãy núi của Châu Á chạy theo nhiều hướng khác nhau trong đó có hai hướng chính là Đông Bắc-Tây Nam. Ý nghĩa của vị trí và kích thước tới khí hậu: Do lãnh thổ trải dài từ vùng cực Bắc tới Xích đạo làm cho lượng bức xạ mặt trời phân bố không đều nên châu Á có nhiều đới khí hậu. Lãnh thổ rộng lớn, ảnh hưởng của biển và bức chắn địa hình của các dãy núi, sơn nguyên đã làm cho khí hậu châu Á có sự phân hóa. Châu Á là một lãnh thổ khu vực có vị trí trải dài trên nhiều vĩ độ từ vùng vực bắc đến các vùng xích đạo của trái đất, cho nên khu vực châu á có những đặc điểm khí hậu vô cùng đa dạng, được phân chia làm nhiều đới: – Đới khí hậu cực và cận cực: Có vị trí nằm trải dài từ cùng cực bắc đến vùng cực. – Đới khí hậu ôn đới: gồm kiểu khí hậu ôn đới gió mùa, ôn đới lục địa và ôn đới hải dương nằm trong khoảng 40 độ đến vòng cực Bắc. – Đới khí hậu cận nhiệt: gồm kiểu khí hậu: cận nhiệt Địa Trung Hải, cận nhiệt đới gió mùa, cận nhiệt lục địa, cận nhiệt núi cao trải dài từ chí tuyến Bắc đến 40 độ Bắc. – Đới khí hậu xích đạo. Như vậy Châu Á có nhiều đới khí hậu khác nhau do lãnh thổ trải dài từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo. Mặt khác một số đới lại chia thành nhiều kiểu mà nguyên nhân chính là do lãnh thổ rất rộng, có các dãy núi và sơn nguyên cao ngăn ảnh hưởng của biển xâm nhập sâu vào nội địa. Ngoài ra trên các núi và sơn nguyên cao khí hậu còn thay đổi theo chiều cao. Sông ngòi Châu Á có đặc điểm gì?Sông ngòi ở châu Á khá phát triển và có nhiều hệ thống sông lớn: Ô-bi, Ê-nít-xây, Lê-na, A-mua, Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Công, Hằng, Ấn, Ti- gro, Ơ-phrat. – Các sông ở châu Á phân bố không đều và có chế độ nước khá phức tạp. – Ở Bắc Á, mạng lưới sông dày và các sông lớn. – Hướng chảy: hướng từ Nam lên Bắc. – Chế độ nước: + Về mùa đông các sông bị đóng băng kéo dài. + Mùa xuân, băng tuyết tan, mực nước sông lên nhanh và thường gây ra lũ băng lớn. + Sông ngòi ở Đông Á và Đông Nam Á, Nam Á: Mạng lưới sông ngòi dày đặc, nhiều sông lớn: Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Công, Hằng, Ấn,… Chế độ nước: nước lớn vào cuối hạ đầu thu, thời kì cạn nhất vào cuối đông đầu xuân. Có thể thấy được rằng các sông ở Châu Á có mạng lưới sông ngòi khá phát triển song sự phân bố không đồng đều và chế độ nước thay đổi phức tạp.Cảnh quan tự nhiên phân hóa đa dạng. Đặc điểm dân cư, xã hội của Châu Á– Số dân đông nhất thế giới: 3766 triệu người (năm 2002). – Tỉ lệ gia tăng dân số đã giảm đáng kể, ngang với mức trung bình năm của thế giới (1,3% năm 2002). – Mật độ dân số cao: 84,8 người/km2 năm 2002. – Phân bố dân cư không đều: Tập trung đông ở các đồng bằng, ven biển Đông Á, Nam Á, Đông Nam Á (mật độ trên 100 người/km2), thưa thớt ở các vùng núi cao, khí hậu lạnh hoặc khô hạn như: Trung Á, Bắc Á, Tây Nam Á (mật độ chưa đến 1 người/km2). – Dân cư châu Á chủ yếu thuộc các chủng tộc Môn-gô-lô-it, Ơ-rô-pê-ô-it và một số ít thuộc chủng tộc Ô-xtra-lô-it. Các chủng tộc tuy khác nhau về hình thái nhưng đều có quyền và khả năng như nhau trong mọi hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội. – Châu Á là nơi ra đời của nhiều tôn giáo lớn: Phật giáo, Hồi giáo, Ki-tô giáo, Ấn Độ giáo. Những nhân tố ảnh hưởng tới sự phân bố dân cư và đô thị châu Á: – Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên: Khí hậu, địa hình, nguồn nước, khoáng sản,… – Điều kiện kinh tế – xã hội: Trình độ phát triển kinh tế, lịch sử khai thác lãnh thổ, chuyển cư,… Nhìn chung thiên nhiên Châu Á có nhiều thuận lợi nhưng cũng có không ít khó khăn đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của các quốc gia ở châu lục này. Các nước Châu Á có quá trình phát triển sớm nhưng trong một thời gian xây dựng kinh tế-xã hội bị chậm lại. Từ cuối thế kỉ XX nền kinh tế của các nước và vùng lãnh thổ Châu Á đã có sự chuyển biến mạnh mẽ nhưng không đều. |
