Một loại kháng độc tố botulinum 5 trong 1 được sản xuất từ ngựa (HBAT [A đến G]) có ở Mỹ; thuốc sẽ thay thế các thuốc kháng độc tố 3 trong 1. Thuốc kháng độc tố không có tác dụng trung hòa độc tố mà ràng buộc ở đầu mút thần kinh cơ, do đó, tình trạng suy giảm thần kinh trước đây không thể hồi phục nhanh chóng được (Phục hồi cuối cùng phụ thuộc vào việc tái tạo đầu mút dây thần kinh, có thể mất hàng tuần hoặc hàng tháng.) (Phục hồi cuối cùng phụ thuộc vào việc tái tạo đầu mút dây thần kinh, có thể mất hàng tuần hoặc hàng tháng.) Tuy nhiên, chất kháng độc tố có thể làm chậm lại hoặc ngăn chặn tiến triển hơn nữa. Ở những bệnh nhân bị ngộ độc vết thương, thuốc kháng độc tố có thể làm giảm các biến chứng và tỷ lệ tử vong.
Thuốc kháng độc phải được tiêm càng sớm càng tốt sau khi chẩn đoán lâm sàng và không được trì hoãn để chờ kết quả nuôi cấy hoặc độc chất. Thuốc kháng độc tố dường như ít đem lại lợi ích nếu được dùng > 72 giờ sau khi khởi phát triệu chứng.
Một lọ 20 hoặc 50 ml của chất kháng độc tố 7 giá, pha loãng 1:10, truyền chậm cho người ; liều lượng và tốc độ truyền được điều chỉnh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tất cả các bệnh nhân cần thuốc kháng độc tố phải được báo cáo với cơ quan y tế nhà nước, sau đó yêu cầu kháng độc tố từ CDC, đây là nguồn duy nhất; các đơn vị lâm sàng không thể có được thuốc kháng độc tố trực tiếp từ CDC.
HBAT không được khuyến cáo cho trẻ <1 href="http://www.infantbotulism.org">IBTPP). Liều 50 mg/kg tiêm tĩnh mạch, được tiêm chậm.
Điều trị nhiễm khuẩn mô mềm hoại tử sớm chủ yếu là phẫu thuật, không nên trì hoãn bởi các nghiên cứu chẩn đoán.
Thuốc kháng sinh IV là thuốc bổ trợ, thường bao gồm 2 hoặc nhiều loại thuốc; phác đồ theo kinh nghiệm đang chờ kết quả nhuộm Gram và nuôi cấy bao gồm penicillin G 4 triệu đơn vị mỗi 4 giờ kết hợp với clindamycin 600-900 mg mỗi 8 giờ hoặc ceftriaxone 2 g mỗi 12 giờ. Bằng chứng về bọng nước, bầm máu, chảy mủ, tiếng lép bép, và sự lan truyền toàn thân của nhiễm trùng đòi hỏi phải phẫu thuật loại bỏ tổn thương cấp tính. Vết rạch ban đầu nên được kéo dài cho đến khi dụng cụ hoặc ngón tay không còn có thể tách da và mô dưới da từ cân cơ. Lỗi thông thường nhất là can thiệp phẫu thuật không đầy đủ; lặp lại phẫu thuật mỗi 1 đến 2 ngày, với vết rạch và cắt bỏ thêm nếu cần, nên được thực hiện thường xuyên.
Có thể cần đến phẫu thuật cắt bỏ chi.
Chào bác sĩ,
Em năm nay 17 tuổi. Từ nhỏ tới giờ em bị rất nhiều sẹo thâm ở chân, tay vì côn trùng cắn và ngã xe. Ban đầu đó chỉ là những vết thương nhỏ nhưng sau khi lành chúng để lại sẹo rất to, thâm lâu và mãi không mờ đi chút nào. Em nghe mọi người nói là do da em dữ nên các vết này lâu khỏi hơn người thường. Tuy vậy, em vẫn thấy rất sốt ruột và lo lắng không hiểu những vết thâm này có hết được không và có cách nào làm chúng mờ nhanh đi không ạ? Mong bác sĩ tư vấn giúp em với ạ! Em xin cảm ơn! ( muath…@yahoo.com.vn )
Trả lời: Chào em, Sẹo là kết quả của quá trình liền da ở các vết thương (chỉ được tạo ra khi da đã lành hoàn toàn). Thay vì phục hồi mô tổn thương với các mô tái sinh cùng loại, cơ thể lại làm đầy vết thương bằng sẹo. Theo những gì em mô tả trong thư thì em chỉ bị thương ở ngoài da, quá trình tái tạo đơn giản nên sẹo phẳng. Bình thường sẹo sẽ mờ theo thời gian nhưng vì cơ địa em vốn là da khó lành (da dữ) nên chúng bị thâm lại. Tuy nhiên em không nên lo lắng và sốt ruột quá mà hãy chăm chỉ thực hiện theo 1 trong 2 cách sau để giúp vết sẹo nhanh mờ hơn: - Xátvỏ chanh tươi vào chỗ bị sẹo, ngày hai lần, mỗi lần từ 5 - 7 phút. Nên làm sau khi vừa tắm xong. - Dùng bột nghệ tươi trộn với mật ong và đắp lên vùng bị sẹo.
 Ngoài ra, vì da em có tiểu sử là da dữ nên cứ mỗi khi không may bị thương hay sây sát thì em nên chú ý các điều sau để hạn chế việc hình thành sẹo xấu: - Vệ sinh vết thương sạch sẽ, tránh làm nhiễm trùng gây hoại tử da. - Tuyệt đối không co kéo, căng giãn vùng da bị thương hay vận động nhiều làm ảnh hưởng đến vết thương. - Cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Những chất cần cho quá trình lành vết thương là các vitamin C, A, B, kali, kẽm, đồng. Một chế độ ăn đa dạng với nhiều loại trái cây và rau quả thường có đủ các chất kể trên. Chúc em sớm khỏi bệnh và khỏe mạnh! Bác sĩ Mèo Còi
Bạn có thắc mắc về sức khỏe, giới tính??? Hãy gửi email về để được Tổng đài Théc Méc trợ giúp nhá!
Bài viết bởi Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Khương - Bác sĩ truyền nhiễm - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City Ngộ độc thịt (botulism) gây ra bởi độc tố của Clostridium botulinum và gây ảnh hưởng đến thần kinh ngoại biên. Người bệnh có thể nhiễm botulism mà không gây bệnh nếu nuốt, tiêm hoặc hít phải độc tố.Triệu chứng bao gồm liệt dây thần kinh sọ đối xứng kèm theo yếu hai bên và liệt mềm mà không có rối loạn cảm giác. Chẩn đoán bằng lâm sàng và xét nghiệm tìm thấy độc tố. Điều trị hỗ trợ và kháng độc tố. Bệnh ngộ độc thực phẩm là do ăn phải thực phẩm bị nhiễm độc tố botulinum đã được định hình sẵn. Các loại độc tố A, B và E đều có liên quan đến ngộ độc thực phẩm. Thực phẩm đóng hộp, đặc biệt là thức ăn có độ acid thấp (pH> 4.5) là nguồn nhiễm độc tố phổ biến nhất qua đường tiêu hóa; thực phẩm chế biến thương mại có liên quan đến khoảng 10% số vụ bùng phát. Rau quả (thường không phải là cà chua), cá, trái cây và gia vị là phương tiện truyền bệnh phổ biến nhất; thịt bò, các sản phẩm từ sữa, thịt lợn, gia cầm và các loại thực phẩm khác cũng có thể gây bệnh. Trong các vụ dịch bùng phát gây ra bởi hải sản, type E gây ra khoảng 50%; các type A và B gây ra phần còn lại. Trong những năm gần đây, thực phẩm không đóng hộp (ví dụ như khoai tây nướng lát mỏng, tỏi băm nhỏ chiên dầu, bánh mì sandwich) đã gây ra các ổ dịch liên quan đến nhà hàng. Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ ngộ độc thực phẩm cao nhất được báo cáo ở người Thổ dân Alaska do ăn cá và động vật biển có vú đã lâu năm. Dữ liệu giám sát từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) từ năm 1947 đến năm 2007 cho thấy tỷ lệ mắc trung bình hàng năm là 6,9 trường hợp trên 100.000 người Alaska bản địa so với tỷ lệ chung của toàn quốc là 0,0068 trường hợp trên 100.000 người. Độc tố loại E là loại phổ biến nhất liên quan đến ngộ độc thực phẩm ở Alaska. Đôi khi độc tố được hấp thụ qua mắt hoặc vết thương hở trên da. Những trường hợp như vậy thường gây ra bệnh nghiêm trọng. Bào tử C. botulinum phổ biến trong môi trường; hầu hết các trường hợp nhiễm botulism ở trẻ sơ sinh là do ăn phải bào tử, đặc biệt là ăn mật ong. Các bào tử cũng có thể xâm nhập vào cơ thể khi tiêm thuốc bằng kim tiêm không vô khuẩn; vết thương có thể nhiễm botulism. Tiêm heroin bị nhiễm bẩn vào cơ hoặc dưới da (da bị kích thích) là nguy cơ cao nhất; nó có thể gây hoại thư sinh hơi như botulism. Nếu độc tố botulinum xâm nhập vào máu, gây ngộ độc, bất kể chất độc nhiễm theo đường nào. Trẻ sơ sinh ăn mật ong có nguy cơ nhiễm C. botulinum Các sản phẩm thương mại và nhà hàng đôi khi là nguồn cung cấp; các nguồn thương mại cụ thể bao gồm nước ép cà rốt và xúc xích được bảo quản lạnh không đúng cách. Ở Việt Nam từ Ngày 31/8/2020, theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Hiện tại, Trung tâm đã tiếp nhận 2 bệnh nhân nhập viện điều trị nội trú và 4 bệnh nhân khác tới khám do ngộ độc thực phẩm liên quan đến độc tố botulinum. Tất cả các trường hợp này đều đã sử dụng thực phẩm pate Minh Chay. Đến ngày 3/9, thêm 6 bệnh nhân (BN) sau khi dùng Pate Minh Chay. Cụ thể là 2 BN ở Khánh Hòa, 2 BN ở Đồng Nai và 2 BN ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Cho đến đầu tháng chín này ở Việt Nam có hơn 20 người đến khám hoặc phải nhập viện điều trị do có dấu hiệu nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum được tìm thấy trong pate Minh Chay. C botulinum có thể gây nhiễm trùng vết thương và sau đó tạo ra chất độc thần kinh in vivo. Về lý thuyết, ngộ độc vết thương chỉ nên liên quan đến vết thương thủng, áp xe dưới da và nhiễm trùng khoang sâu, những nơi cung cấp môi trường yếm khí cần thiết cho bào tử nảy mầm và sinh vật phát triển. Theo đó, ngộ độc vết thương có liên quan đến việc sử dụng ma túy qua đường tiêm chích, đặc biệt là “thuốc phiện” và tiêm dưới da hoặc tiêm bắp. Chứng ngộ độc vết thương tái phát đã xảy ra ở một số người tiêm chích ma túy. Tuy nhiên, các trường hợp cũng đã được mô tả liên quan đến trầy xước, vết rách, gãy xương hở, vết mổ và thậm chí tụ máu kín mà không có khuyết tật da đáng kể. Một trường hợp đã được báo cáo về áp xe vùng chậu, liệt và nhiễm độc máu do C. botulinum sau phẫu thuật cắt ruột thừa nội soi. Ngộ độc vết thương cũng đã được báo cáo ở những bệnh nhân hít cocaine. Các bệnh nhân bị viêm xoang, trong đó một bệnh nhân phát triển C. botulinum từ dịch hút xoang. Trong nhiễm botulism do thầy thuốc, mắc phải độc tố type A khi tiêm trị liệu để làm giảm căng cơ quá mức; nhiễm độc xảy ra sau khi tiêm mỹ phẩm (với độc tố botulinum) có xảy ra nhưng hiếm. C botulinum có thể gây nhiễm trùng vết thương Các độc tố C. botulinum là độc tố mạnh nhất được biết đến, và đã có sự quan tâm phát triển chúng như là tác nhân của khủng bố sinh học. Công ước về vũ khí sinh học và độc tố năm 1972 cấm nghiên cứu và sản xuất vũ khí sinh học, mặc dù người ta tin rằng Iran, Iraq, Triều Tiên và Syria có nguồn cung cấp độc tố botulinum dành cho khủng bố do nhà nước bảo trợ. Bất chấp hiệu lực của chất độc này, việc ứng dụng nó như một vũ khí khủng bố sinh học đã bị cản trở bởi sự phức tạp về kỹ thuật trong việc cô đặc và ổn định chất độc để tạo sol khí. Phương thức lây truyền giả định của chứng ngộ độc thịt liên quan đến khủng bố sinh học là hít phải chất độc dạng khí dung, mặc dù lây truyền qua đường tiêu hóa cũng là một phương thức tấn công có thể xảy ra. Người ta ước tính rằng việc hít phải độc tố botulinum dạng khí dung sẽ dẫn đến tình trạng liệt mềm đối xứng cấp tính giảm dần với các chứng liệt chi nổi rõ (nhìn đôi, loạn cảm, khó nuốt và khó nuốt) sau 12 đến 72 giờ. Các triệu chứng và dấu hiệu nhiễm độc botulism thường gặp bao gồm:
Phản xạ ánh sáng giảm hoặc hoàn toàn mất. Khó nuốt có thể dẫn đến viêm phổi hít. Các triệu chứng thần kinh điển hình xuất hiện ở cả hai bên và đối xứng, bắt đầu với liệt dây thần kinh sọ và sau đó yếu dần hoặc liệt. Không có rối loạn cảm giác, và cảm giác vẫn rõ ràng. Yếu dần từ ngọn chi và thân mình và các cơ hô hấp. Thường không sốt, mạch bình thường hoặc chậm, trừ khi có nhiễm trùng khác kèm theo. Táo bón là triệu chứng phổ biến sau khi có liệt cơ trơn thành ruột. Các biến chứng chủ yếu của bệnh nhiễm độc botulism bao gồm: Suy hô hấp là một biến chứng của bệnh nhiễm độc botulism Các triệu chứng bắt đầu đột ngột, thường là từ 12 đến 36 giờ sau khi ăn phải độc tố, mặc dù giai đoạn ủ bệnh có thể thay đổi từ vài giờ đến 14 ngày. Biểu hiện sớm thường xảy là: Buồn nôn, nôn mửa, đau thắt bụng và tiêu chảy, sau đó các triệu chứng thần kinh mới xuất hiện. Các triệu chứng hoang tưởng thường bao gồm buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy và khô miệng kèm theo đau họng trước khi phát triển bệnh thần kinh sọ và suy nhược giảm dần, nhưng những triệu chứng này có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong suốt quá trình bệnh. Biểu hiện của bệnh có thể khác nhau, từ phàn nàn nhẹ đến tử vong trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi phát triển các triệu chứng. Trong các trường hợp nhẹ khác, biểu hiện liệt của dây thần kinh sọ ở mắt là rất ít gặp hoặc hiếm khi là biểu hiện duy nhất của bệnh. Nôn và buồn nôn là những triệu chứng của ngộ độc thực phẩm Triệu chứng thần kinh xuất hiện tương tự như trong bệnh ngộ độc thực phẩm, nhưng không có triệu chứng đường tiêu hóa hoặc bằng chứng liên quan đến thực phẩm. Tiền sử chấn thương hoặc vết thương châm sâu (đặc biệt nếu tiêm chích ma túy) trong vòng 2 tuần trước đó có thể gợi ý chẩn đoán. Cần khám xét kỹ các trường hợp có vết thương hở trên bề mặt da và các trường hợp apxe da do tiêm chích thuốc.
Mặc dù có bằng chứng về sự liên quan đến thần kinh, nhưng hiếm khi có rối loạn dịch não tủy. Đôi khi thấy protein dịch não tủy tăng cao. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn Tài liệu tham khảo 1.P Samuel Pegram, MD, FACP;Sean M Stone, MD. Botulism; 2020 UpToDate, Inc. and/or its affiliates. All Rights Reserved 2.Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp (Ban hành kèm theo Quyết định số 361/QĐ-BYT Ngày 25 tháng 01 năm 2014 của Bộ trưởng BYT) XEM THÊM: |
