Củ thược dược trồng bao lâu thì ra hoa

Hoa thược dược (Dahlia Variablis Desh) có nguồn gốc từ Mêxico được du nhập vào nước ta và được trồng phổ biến ở một số vùng chuyên canh như Đà Lạt, Hà Nội, Hưng Yên... Trước đây, người ta trồng hoa thược dược chủ yếu để cắt cành và trưng trong những ngày Tết ở miền Bắc bởi sẽ thật khiếm khuyết khi trong nhà thiếu lọ hoa thược dược rực rỡ sắc màu, điểm thêm vài cành vilolet tím cùng hoa cúc vàng. Bẵng đi một thời gian, do sự du nhập của các loại hoa mới từ nước ngoài như hoa lan hồ điệp, địa lan, hoa lily, hoa tulip... mà thú chơi thược dược cắt cành ngày Tết bị dần đi vào lãng quên. Tuy nhiên 2 năm trở lại đây, đặc biệt vào dịp Tết Mậu Tuất 2018, thú chơi hoa thược dược cắt cành bỗng hồi sinh trở lại, đi cùng với nó xuất hiện thêm thú chơi hoa thược dược mới - thược dược trồng chậu.

Nắm bắt được xu hướng trên, Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Hoa, Cây cảnh đã tiến hành nghiên cứu tuyển chọn được một số giống hoa thược dược lùn rất thích hợp với trồng chậu (như giống TDL-03 hoa màu vàng, TDL-05 hoa màu đỏ) cũng như xây dựng nên quy trình trồng, chăm sóc đối với giống thược dược trồng chậu.

Sau đây là một số lưu ý trong việc trồng, chăm sóc thược dược trồng chậu để có được những chậu hoa thược dược sai hoa, hoa to, màu sắc rực rỡ. 1. Lựa chọn giống thích hợp cho trồng chậu Thược dược thuộc loại cây hoa có màu sắc đa dạng và phong phú, hoa có 2 dạng: hoa đơn và hoa kép. Dựa vào chiều cao cây mà phân thành các nhóm sau: - Nhóm cao cây: Là nhóm cây có chiều cao > 80cm, phù hợp để sử dụng làm hoa cắt cành. - Nhóm cao trung bình: Là nhóm cây có chiều cao 40-80cm phù hợp để sử dụng làm hoa cắt cành, trồng bồn trang trí và trồng chậu.  - Nhóm thấp cây: Là nhóm cây có chiều cao <40cm, phù hợp trồng bồn, trồng chậu.  Như vậy, có thể thấy rằng trong các nhóm trên thì nhóm thấp cây là thích hợp hơn cả với việc trồng chậu trang trí. 2. Thời vụ trồng - Vùng đồng bằng sông Hồng: Thường trồng vào vụ thu đông, đông xuân (từ tháng 9 - tháng 2 năm sau). - Vùng núi cao (Mộc Châu, Sa Pa, Đà lạt...): Có thể trồng quanh năm. 3. Đất (giá thể) trồng:  - Giá thể trồng hoa thược dược trong chậu cần đảm bảo độ tơi xốp, thoát nước tốt. - Thông thường, thành phần giá thể gồm: đất, xỉ than (mùn cưa, xơ dừa), phân chuồng hoai mục được phối trộn theo tỷ lệ: ½ đất phù sa + ¼ xỉ than + ¼ phân chuồng hoai mục. Sau khi trộn cần khử trùng nấm bệnh trong giá thể bằng cách pha dung dịch Ridomil Gold 68WG (nồng độ 3g/lít) hoặc Daconil 75WP (1g/lít nước) tưới đều vào giá thể (40-50 lít dung dịch/1 m3 giá thể). 4. Chậu trồng: Tùy mục đích sử dụng để chọn chậu trồng cho phù hợp về kích thước, chất liệu. Có thể sử dụng chậu nhựa, bầu đen với kích thước 17x21, 20x30... 5. Kỹ thuật trồng: - Chuẩn bị cây giống: Thược dược có thể trồng từ cây gieo hạt, cây nuôi cấy mô hoặc cây giâm cành. Tiêu chuẩn cây giống: chiều cao 4-7cm, số lá/cây 4-8 lá thật. - Kỹ thuật trồng: Cho giá thể đã xử lý nấm bệnh vào chậu cao cách miệng chậu 5cm. Trước khi trồng tưới ẩm 70-80%. Trồng cây vào buổi chiều, sau khi trồng tưới bằng doa tưới, tưới nhẹ nhàng tránh làm bật rễ, sau tưới đảm bảo ẩm độ giá thể đạt khoảng 90%. Xếp chậu lên giàn hoặc trên nền với khoảng cách 20x20cm (9 chậu 1 cây/m2). 6. Chăm sóc sau trồng: - Che nắng: Giai đoạn đầu mới trồng sử dụng lưới đen có độ che giảm ánh sáng 50% để che cho cây. Sau trồng 10-15 ngày, khi cây đã bén rễ và hồi xanh gỡ bỏ từ từ lưới đen (chỉ che vào buổi trưa và vào lúc nắng to). Sau trồng 20 ngày gỡ bỏ lưới che hoàn toàn. - Tưới nước: Tưới ngày hai lần, tưới vào buổi sáng và trễ vào buổi chiều để tránh cây bị cháy nắng, không tưới quá nhiều làm cây bị úng. - Bấm ngọn tạo tán: Sau trồng 10-15 ngày tiến hành bấm ngọn lần 1, cách gốc 7-8 cm (còn lại từ 3-4 cặp lá). Sau đó 15-20 ngày tiếp theo bấm lần 2. Lần bấm ngọn thứ 2 để lại từ 2-3 cặp lá ở trên mỗi nhánh. Tùy thuộc vào thời điểm thu hoạch mà có thể bấm ngọn lần thứ 3. Thời gian từ lần bấm cuối đến lúc nở hoa khoảng 50-55 ngày.  - Bón phân thúc: Sử dụng các loại phân bón NPK tổng hợp có bổ sung thành phần vi lượng, hòa tan tưới trên gốc. Ngoài ra nên kết hợp sử dụng thêm một số loại phân bón qua lá như: Đầu trâu 502, 702...  - Phòng trừ sâu, bệnh: Chậu hoa thược dược dễ bị tấn công bởi một số loại sâu như: Sâu vẽ bùa, nhện đỏ, bọ trĩ, sâu khoang ăn lá và một số loại bệnh hại như: Bệnh thối thân và bệnh phấn trắng. Cần theo dõi để phát hiện sớm sâu bệnh, ưu tiên dùng các phương pháp sinh học như bẫy, bả, ngắt bỏ lá bị bệnh...Tuy nhiên nếu trường hợp sâu bệnh vượt ngưỡng kiểm soát thì cần sử dụng một số loại thuốc hóa học để trừ sâu, bệnh như Trigard 100SL, Pegasus 500EC, Ascend 20SP, Sherpa 25EC, Anvil 5SC, Score 250EC, Topsin M 70WP... 

- Thu hoạch hoa: Sau trồng 85-90 ngày cây có 1-2 nụ hoa hé màu sẽ thu hoạch. Cây hoa thược dược lùn nhỏ xinh được trồng chậu để ban công hay cửa sổ, bàn học, bàn làm việc rất đẹp hoặc có thể trồng phối với một số cây rủ khác tạo chậu hoa tổ hợp, trồng cảnh quan với một số loại khác.

HÌNH ẢNH HOA THƯỢC DƯƠC

(Bài viết được đăng trên Tạp chí VNHS số tháng 3/2018)

- Hoa thược dược còn có tên là hoa mẫu đơn, tên khoa học là Dahlia variabilis Desf. Thuộc họ cúc (Asteraceae).

- Hoa thược dược có màu sắc đẹp, mọc ở đỉnh cành và nách lá, cuống hoa dài. Hoa thược dược đẹp nhưng rất tiếc là không có hương thơm, là một trong những loài hoa được chọn trồng phổ biến.

1.1. Điều kiện trồng cây hoa thược dược.

Thươc dược có thể thích nghi với nhiều vùng khí hậu khác nhau, từ khí hậu lạnh ( 0oC) đến nóng và ẩm. Củ của cây thược dược có tồn tại thời gian ngủ, do đó ở vùng khí hậu ôn đới có sương giá có thể trồng thành công hoa thược dược.

Thược dược ưa sáng tránh nắng, mùa hè ưa mát mẻ, thích mọc nơi nửa bóng râm nửa sáng. Thược dược có khả năng chịu rét, chịu hạn.Trước khi trồng cần bón phân chuồng hoai, phân bột xương.

Hoa thược dược nở rộ, nhiều màu sắc rực rỡ

1.2. Các giống hoa thược dược.

Hoa thược dược có nhiều giống : giống lùn, giống trung, giống cao, hoa có nhiều màu khác nhau : vàng lợt chanh, vàng sậm, tím lợt, tím sậm, nâu sậm, nâu đốm sọc trắng, tím đốm trắng, đỏ..

- Thược dược xương rồng Dahlia Caetus cánh hoa nhọn và cuốn.

- Thược dược cánh dẹt.

- Thược dược lai Dahlia hybisty.

- Thươc dược tổ ong Dahlia Ponyron.

2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây hoa thược dược

2.1. Kỹ thuật trồng hoa thược dược đơn giản

2.1.1. Nhân giống hoa thược dược

- Có 4 cách nhân giống:

a. Nhân giống bằng hạt.

- Chọn giống: Như tất cả mọi loại hoa khác việc chọn giống rất quan trọng ảnh hưởng lớn đến chất lượng khi hoa trưởng thành và thu hoạch.

- Việc gieo hạt đòi hỏi thời gian lâu dài (100 - 120 ngày). Hạt gieo sẽ nảy mầm sau 7 - 8 ngày, nếu trời lạnh có thể đến 10 ngày, có thể bứng cây con đưa trồng lại sau 20 - 25 ngày. Hiện nay việc gieo hạt chỉ thực hiện khi lai tạo được giống mới qua thụ phấn.

b. Nhân giống bằng củ.

- Sau vụ Tết, ngoài việc giữ lại một số chậu để sau này lấy chồi giâm cành, cũng có thể để giống bằng củ. Muốn như vậy sau khi cắt hoa, tiếp tục chăm sóc chậu thược dược thêm một thời gian từ 20 - 25 ngày để cho củ bên dưới to thêm và già. Khi thu gom củ phải cần thận trọng không cho trầy xước, củ có thể bị ung thối. Sau khi đã rũ bớt nước dễ bảo quản. Chỗ bảo quản cần giữ sạch sẽ, thoáng gió, củ có tóp bớt nhưng sau này mầm sẽ nẩy mạnh và rất nhanh sau khi đem giâm vào đất.

- Việc trồng bằng củ phải thực hiện qua hai giai đoạn: trước hết giâm củ cho mọc chồi sau đó tách chồi giâm lại để nhân thêm cây con. Cứ 20 - 25 ngày có thể tách một đợt, đọt non giâm lại.Một củ có thể cho được 50 mầm non suốt vụ mùa.Điều ghi nhớ khi giâm củ phải kiểm tra lại xem trên đầu củ có còn mắt lá nào không.Nếu không còn thì củ chỉ ra rễ mà không có mầm.Giai đoạn 2, giâm tược non mỗi khi tỉa từ củ được thực hiện như giâm đọt non sau đây.

c. Giâm cành.

- Phương pháp này đơn giản, dễ làm, không đòi hỏi kỹ thuật phức tạp, bà con nông dân có thể tự sản xuất được cây giống có chất lượng mà vẫn giữ được những đặc tính di truyền tốt cho giống gốc. Qui trình gồm các bước:

- Chuẩn bị vườn cây mẹ: nếu cần trồng từ 15 - 20 ha hoa thược dược cần có 1 ha vườn giống cây mẹ đảm bảo chất lượng, sạch sâu bệnh. Ngoài tiêu chuẩn của vườn sản xuất hoa, việc bố trí lực chọn vườn cây mẹ phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thật như cao ráo, kín gió, gần đường để thuận tiện cho việc vận chuyển, bảo quản mầm non và nếu có điều kiện nên làm nhà che bằng nylon để tránh mưa to, gió lớn, nắng nóng…. Những mầm cây mẹ được chọn là những giống nhập nội, từ nuôi cấy mô tế bào hoặc từ các mầm ngoài vườn sản xuất ra rễ nhiều, khỏe mạnh, không bị sâu bệnh được trồng với khoảng cách 15 x 15cm (mật độ 400.000 cây/ha). Sau trồng từ 12 đến 15 ngày tiến hành bấm ngọn lần 1 để cây ra nhiều nhánh và 20 ngày sau lại bấm ngọn lần 2. Sau 2 lần bấm ngọn từ 1 cây mẹ ban đầu sẽ cho ra từ 9 đến 15 ngọn có thể cắt đem giâm.Lần bấm ngọn này cũng có tác dụng tạo tán, tạo mầm cho cây. Sau đó cứ 15 - 20 ngày lại thu được 1 lứa mầm. Như vậy, từ 1 cây có thể cho tới 50 - 70 mầm.Với mức độ bấm ngọn và cắt mầm như vậy trong 1 vụ từ 4 - 6 tháng, 1 ha cây mẹ có thể cung cấp từ 6 - 8 triệu chồi giâm đủ trồng từ 15 - 20 ha.

- Chuẩn bị nhà giâm cành: Nếu có điều kiện thì sử dụng các nhà giâm cố định bằng nhà kính, nhà lưới với các thiết bị điều tiết ánh sáng, gió, nhiệt độ, độ ẩm là tốt nhất. Ngoài ra bà con có thể tự thiết kế nhà giâm cách đơn giản bằng các vật liệu rẻ tiền như các thanh tre uốn thành hình vòng cung có độ vòm dài từ 2,2 - 2,5m, cao từ 1,8 - 2m có che phủ bằng 2 lớp nylon có tác dụng hạn chế cường độ ánh sáng và làm giảm nhiệt độ, hạn chế mưa gió và giữ ẩm bên trong. Chọn những cành giâm bánh tẻ, không quá già, không quá non, có sức sống khỏe với chiều dài từ 6 - 8cm, có từ 3 - 4 lá xanh tốt, không bị sâu bệnh để đem giâm. Cành to, lá nhiều thì giâm thưa (3 x 3cm = 1.000 cành/m2 ); cành nhỏ, ít lá giâm dày hơn (2,5 x 2,5cm = 1.500 cành/m2 ); mùa thu giâm dày hơn mùa hè.

- Xử lý cành giâm: Cắt cành giâm vào buổi sáng, đem xử lý và giâm ngay để tránh mất nước, cây héo sẽ ảnh hưởng đến ra rễ. Sử dụng các chất kích thích sinh trưởng như IAA, IBA hoặc NAA pha loãng nồng độ từ 25 đến 50ppm, nhúng gốc cành vào dung dịch trong 10 - 15 giây để kích thích cây nhanh ra rễ.

- Giâm cành: Cắm gốc cành sâu 1,5 - 2cm trên nền luống hoặc trong các khay nhựa chuyên dụng có chứa đất sạch. Có thể giâm bằng hai cách: giâm khô (cắm gốc cành vào cát sạch rồi tưới nước) hoặc giâm ướt (tưới đẫm nước cho cát ẩm rồi giâm cành). Thời gian cho cành giâm ra rễ khoảng từ 10 - 15 ngày tùy theo thời tiết (mùa nóng và mùa lạnh mất từ 15 - 20 ngày, những tháng mát mẻ chỉ mất từ 7 - 10 ngày) do đó cần căn cứ thời vụ trồng sản xuất để bố trí giâm cành cho thích hợp. Thường xuyên tưới đủ nước bằng cách phun sương cho cành giâm nhanh ra rễ (những ngày đầu phun 3 - 4 lần /ngày, những ngày sau phun giảm dần nhưng vẫn đảm bảo cho lá luôn xanh tươi). Cắt bỏ những lá vàng, lá già, phun bổ sung phân bón lá khi cành đã hồi phục và ra rễ cho cây sinh trưởng tốt. Sau 12 - 15 ngày kể từ khi giâm, mỗi cây cho 3 - 5 rễ dài 2 - 3cm, lá ổn định là có thể bứng đem trồng ra vườn sản xuất được.

Tìm hiểu thêm>>

d. Nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào.

Được thực hiện trong những phòng thí nghiệm khép kín với các khâu kỹ thuật phức tạp, liên hoàn và cũng là phương pháp khoa học hiện đại nhằm phục vụ cho sản xuất với qui mô công nghiệp lớn.Ưu điểm của phương pháp nhân giống nuôi cấy mô là cho hệ số nhân giống rất cao, cây đều, sạch bệnh, chất lượng cây giống cao, đồng nhất về mặt di truyền. Qui trình được thực hiện qua các giai đoạn: khử trùng vật liệu (ngọn, mầm), tái sinh chồi, nhân nhanh cụm chồi để tạo cây hoàn chỉnh và trồng ra vườn sản xuất. Hiện nay phương pháp nuôi cấy mô được áp dụng với hầu hết các giống cây trồng để cung cấp cây giống có chất lượng cao với số lượng cho sản xuất.Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi kỹ thuật cao, các trang thiết bị hiện đại, đắt tiền nên chỉ được thực hiện ở những cơ sở sản xuất giống lớn như các trung tâm khoa học, các viện nghiên cứu.Nông dân có thể liên hệ với các cơ sở này để mua giống.

2.1.2. Thời vụ- mật độ trồng

- Có thể trồng quanh năm, tuy nhiên để có hoa đẹp, trồng vào vụ Đông - Xuân là thích hợp nhất.

- Cây cách cây 40 - 456cm.

2.1.3. Bón phân

- Bón phân (lượng phân bón cho 1Ha) 1,5 tấn phân chuồng hoai + 30 kg bánh dầu NPK 20-20-15: 15 kg DAP: 2 kg, supe lân/Lân vi sinh: 20 kg, Kali Clorua: 5 - 7 kg. Có thể bổ sung chế phẩm sinh học

- Cách bón:

+ Bón lót: 100% phân chuồng hoai + 100% Lân + 100% bánh dầu.

+ Bón thúc 1: 8 - 10 ngày sau trồng 2 kg DAP tưới vào gốc + chế phẩm sinh học (theo khuyến cáo) + 5 kg NPK.

+ Bón thúc 2: 18 - 20 ngày sau trồng 5 kg NPK + 3 - 4 kg KCI.

+ Bón thúc 3: 35 - 37 ngày sau trồng 5 kg NPK + 2 - 3 kg KCI + chế phẩm sinh học (theo khuyến cáo).

2.2. Chăm sóc cây hoa thược dược

2.2.1. Tưới nước, làm cỏ.

- Tưới nước 1 lần/ngày.

- Nhổ cỏ, vun và tưới giữ cho đất luôn đủ ẩm, hạn chế xới đất để tránh đứt rễ.

- Cần lưu ý thêm cách bấm ngọn, bấm một búp và một đôi lá là bấm nông, một búp và 2 - 3 đôi lá trở lên là bấm sâu. Bấm nông, các nhánh phát triển nhanh áp dụng vào nhựng năm rét đậm. Cây có thể lâu cho hoa, bấm nông sẽ mau cho hoa.

2.2.2. Phòng trừ sâu bệnh.

a. Bệnh đốm lá:

- Thường phát sinh vào mùa mưa, nóng trên lá xuất hiện các chấm vàng rồi lan ra thành đốm nâu tròn. Có thể dung dung dịch Bocdeaux 0,5% hoặc Zineb 0,1% để phòng trừ.

b. Bệnh thối rễ:

- Chủ yếu do đất tích nước. Sau khi bị bệnh rễ thối đen có thể dùng rượu 600 rửa sạch rồi trồng lại.

- Đối với nhện đỏ và rệp ống. Có thể dung DDVP 0,05% để phòng trừ.

d. Nhện bám vào bệ mặt lá, cành cây, hút nhựa, làm khô cành, héo lá

- Sử dụng các loại thuốc như Comite, Nissorun 5 EC… để phun phòng trừ.

Nguồn: Admin tổng hợp