PHƯƠNG PHÁP 8: KHAI THÁC ĐỘ BẤT BÃO HÒA TRONG
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY HỢP CHẤT HỮU CƠ
I. ĐỘ BẤT BÃO HÒA
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Độ bất bão hòa của hợp chất hữu cơ là đại lượng đặc trưng cho độ không no của phân tử hợp chất hữu cơ.
Độ bất bão hòa có thể được ký hiệu là k, a, ,… Thường ký hiệu là k.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Giả sử một hợp chất hữu cơ có công thức phân tử là CxHyOzNt thì tổng số liên kết và vòng của phân tử được gọi là độ bất bão hòa của phân tử đó. Công thức tính độ bất bão hòa :
Đối với hợp chất CxHyOzNt, ta có :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1và
II. PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY HỢP CHẤT HỮU CƠ
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J11. Sơ đồ phản ứng đốt cháy hiđrocacbon
Suy ra :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J12. Sơ đồ phản ứng đốt cháy dẫn xuất chứa oxi của hiđrocacbon
Suy ra :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J13. Sơ đồ phản ứng đốt cháy dẫn xuất chứa nitơ, oxi của hiđrocacbon
Suy ra :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1● Như vậy :
Khi đốt cháy hợp chất hữu cơ chứa C, H hoặc chứa C, H, O thì :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Còn khi đốt cháy hợp chất chứa nitơ hoặc chứa đồng thời cả oxi và nitơ thì:
III. BẢNG MỐI LIÊN HỆ GIỮA SỐ MOL H2O, CO2 VỚI SỐ MOL CỦA HỢP CHẤT HỮU CƠ TRONG PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1HIĐROCACBON | |||
Tên hiđrocacbon SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | Độ bất bão hòa k | Công thức phân tử tổng quát SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1CnH2n+2-2k | Mối quan hệ giữa số mol H2O, CO2 và số mol hợp chất hữu cơ trong phản ứng đốt cháy SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 |
Ankan | k = 0 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | CnH2n+2 | |
Xicloankan hoặc Anken SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | k = 1 | CnH2n SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Ankađien hoặc Ankin | k = 2 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | CnH2n-2 | |
Benzen và Ankylbenzen SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | k = 4 | CnH2n-6 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
DẪN XUẤT CHỨA OXI CỦA HIĐROCACBON | |||
Tên dẫn xuất SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | Độ bất bão hòa k | Công thức phân tử tổng quát SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1CnH2n+2-2kOx | Mối quan hệ giữa mol H2O, mol CO2 và mol hợp chất hữu cơ trong phản ứng đốt cháy SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 |
Ancol no, đơn chức, mạch hở hoặc ete no, đơn chức, mạch hở | k = 0, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 1 | CnH2n+2O SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Ancol no, đa chức, mạch hở | k = 0, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x2 | CnH2n+2Ox SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Ancol không no, phân tử có 1 liên kết C=C, mạch hở, đơn chức | k = 1, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 1 | CnH2nO SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Anđehit no, đơn chức, mạch hở hoặc xeton no, đơn chức, mạch hở | k = 1, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 1 | CnH2nO SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Anđehit không no, có 1 liên kết C=C đơn chức, mạch hở, có 1 liên kết C=C hoặc xeton no, đơn chức, mạch hở | k = 2, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 1 | CnH2n-2O SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Axit no, đơn chức, mạch hở hoặc este no, đơn chức, mạch hở | k = 1, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 2 | CnH2nO2 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Axit không no, có 1 liên kết C=C, đơn chức, mạch hở hoặc este không no, có 1 liên kết C=C, đơn chức, mạch hở | k = 2, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 1 | CnH2n-2O2 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
DẪN XUẤT CHỨA NITƠ, OXI CỦA HIĐROCACBON | |||
Tên dẫn xuất SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | Độ bất bão hòa k | Công thức phân tử tổng quát SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1CnH2n+2-2k+tOxNt | Mối quan hệ giữa mol H2O, mol CO2 và mol hợp chất hữu cơ trong phản ứng đốt cháy SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 |
Amin no, đơn chức, mạch hở | k = 0, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 0, t = 1 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | CnH2n+3N | |
Amino axit no, mạch hở, phân tử có 1 nhóm SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1–COOH và 1 nhóm –NH2 | k = 1, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 2, t = 1 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | CnH2n+1O2N | |
Đipeptit tạo bởi amino axit no, mạch hở, phân tử có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –NH2 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | k = 2, x = 3, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1t = 2 | CnH2nO3N2 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | |
Tripeptit tạo bởi amnino axit no, mạch hở, phân tử có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –NH2 | k = 3, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1x = 4, t = 3 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | CnH2n-1O4N3 | |
Tetrapeptit tạo bởi amnino axit no, mạch hở, phân tử có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –NH2 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 | k = 4, x = 5, SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1t = 4 | CnH2n-2O5N4 SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1 |
IV. PHÂN DẠNG BÀI TẬP VÀ CÁC VÍ DỤ MINH HỌA
Sử dụng mối liên hệ giữa độ bất bão hòa k với số mol của hợp chất hữu cơ và số mol CO2, H2O, giúp ta giải nhanh các dạng bài tập liên quan đến phản ứng đốt cháy hợp chất hữu cơ.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J11. Đốt cháy hiđrocacbon
Ví dụ 1:Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon (tỉ lệ số mol 1 : 1) có công thức đơn giản nhất khác nhau, thu được 2,2 gam CO2 và 0,9 gam H2O. Các chất trong X là
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1A. một anken và một ankin. B. hai ankađien.
C. hai anken. D. một ankan và một ankin.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2012)
Hướng dẫn giải
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1● Cách 1 : Nhận xét đánh giá
Vì hai hiđrocacbon có công thức đơn giản nhất khác nhau nên chúng thuộc các dãy đồng đẳng khác nhau. Loại phương án B và C.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Theo giả thiết, khi đốt cháy X, thu được
Đốt cháy anken, thu được .
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Đốt cháy ankan, thu được .
Đốt cháy ankin, thu được .
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Nên khi đốt cháy hỗn hợp gồm 1anken và 1 ankin thì (loại A).
Vậy đáp án đúng là D.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1● Cách 2 : Dựa vào độ bất bão hòa
Vì hai hiđrocacbon có công thức đơn giản nhất khác nhau nên chúng thuộc các dãy đồng đẳng khác nhau. Loại phương án C và B.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Đặt công thức trung bình của hai hiđrocacbon là .
Ta có : Loại A vì đối với hỗn hợp anken và ankin thì .
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Vậy hỗn hợp hai chất trong X gồm
Ví dụ 2: Khi đốt cháy hoàn toàn V lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc) thu được 44 gam CO2 và 28,8 gam H2O. Giá trị của V là :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1A. 8,96. B. 11,20. C. 13,44. D. 15,68.
Hướng dẫn giải
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1CH4, C2H6, C3H8 đều là ankan.
Khi đốt cháy ankan, ta có :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Ví dụ 3: Khi đốt cháy hoàn toàn 7,84 lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8, C4H10 (đktc) thu được 16,8 lít khí CO2 (đktc) và x gam H2O. Giá trị của x là :
A. 6,3. B. 13,5. C. 18,0. D. 19,8.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Hướng dẫn giải
CH4, C2H6, C3H8, C4H10 đều là ankan.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Khi đốt cháy ankan, ta có : .
Vậy
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Ví dụ 4: Để oxi hóa hoàn toàn m gam một hiđrocacbon X cần 17,92 lít O2 (đktc), thu được 11,2 lít CO2 (đktc). CTPT của X là :
A. C3H8. B. C4H10. C. C5H12. D. C2H6.
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Hướng dẫn giải
Theo bảo toàn nguyên tố O, ta có :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1.
Số C của ankan là :
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1O2 Education gửi các thầy cô link download file pdf đầy đủ
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1PP8 – KHAI THÁC ĐỘ BẤT BÃO HÒA
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Xem thêm
Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1Tổng hợp đề thi THPT QG 2021 file word có lời giải chi tiết
SALE 11.11 SHOPEE //shope.ee/1VOIDFMXxP TIKI //bitly.global/CJK6J1