Một hệ thống có thể hoạt động trơn tru và mượt mà thì hệ thống bôi trơn đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nhiều người thắc mắc không biết hệ thống bôi trơn là gì, đảm nhận những nhiệm vụ gì. Bài viết hôm nay, Máy nổ Vinafarm sẽ cung cấp đến bạn những kiến thức cơ bản về bộ phận này, cùng nhau theo dõi và tìm hiểu nhé.
1. Hệ thống bôi trơn là gì?
Khi một hệ thống hoạt động, dầu nhờn sẽ có nhiệm vụ tẩy rửa các mặt ma sát. Cần có một bộ phận để vận chuyển lượng dầu nhờn này và hệ thống bôi trơn chính là bộ phận mà chúng ta nhắc đến.
Ngoài nhiệm vụ đưa dầu nhờn đến các mặt ma sát thì hệ thống bôi trơn còn có khả năng lọc tạp chất chứa trong dầu nhờn sau quá trình tẩy rửa các mặt ma sát và bảo vệ tính năng lý hóa của dầu nhờn bằng cách làm mát nó.
Dầu bôi trơn hiện có rất nhiều loại, tùy thuộc vào mức độ cường hóa của động cơ và mức độ phụ tải của ổ trục tính năng tốc độ mà bạn có thể chọn cho mình một loại dầu nhờn phù hợp. Việc lựa chọn dầu bôi trơn thích hợp và đảm bảo chất lượng sẽ giúp gia tăng tuổi thọ cho động cơ và giúp chúng hoạt động tốt hơn, giảm tiêu hao năng lượng, hiệu quả và mượt mà hơn.
2. Các bộ phận chính của hệ thống bôi trơn
Sau khi bạn đã nắm rõ được hệ thống bôi trơn là gì chúng ta sẽ cùng xem cấu tạo về các bộ phận chính của hệ thống bôi trơn làm mát gồm những gì nhé.
2.1 Bơm dầu
Bộ phận bơm dầu đảm nhận công việc là cung cấp dầu nhờn có áp lực cao đến các mặt ma sát một cách liên tục để bôi trơn, đồng thời tẩy rửa và làm mát các mặt ma sát.
Có khá nhiều loại bơm dầu khác nhau như bơm pittông, bơm trục vít, bơm phiến trượt, đặc biệt là bơm bánh răng là loại được sử dụng nhiều hơn cả.
Ví dụ như máy trộn bê tông tự hành sử dụng cửa xả thủy lực thì cần sử dụng bơm pittong để giúp hệ thống hoạt động trơn tru hơn.
2.2 Lọc dầu
Bộ phận lọc dầu đảm nhận chức năng giúp dầu nhờn luôn được sạch sẽ để giảm thiểu tối đa tình trạng ổ trục vít bị mài mòn do tạp chất gây ra. Một số loại bầu lọc dầu có thể kể đến như: lọc hóa chất, lọc từ tính, lực ly tâm, lọc thấm, lọc cơ khi…
Một số loại chất bẩn gây hiện tượng mài mòn ổ trục vít có thể kể đến như: muội than, cát bụi, tạp chất trong không khí, mạt kim loại…
2.3 Thông gió hộp trục khuỷu
Thông gió hộp trục khuỷu sẽ có nhiệm vụ hạ nhiệt độ trong hộp trục khuỷu để tránh nhiệt độ cao làm ảnh thưởng tới tính năng lý hóa của dầu nhờn. Đồng thời sẽ hạn chế tình trạng ô nhiễm và phân hủy của dầu nhờn khi tạp chất cháy trong quá trình làm việc động cơ khí cháy lọt từ buồng cháy xuống trục khuỷu.
Có 2 phương pháp thông gió hộp trục khuỷu phổ biến: Thông gió kín (hình thức là thông gió cưỡng bức) và thông gió hở (hình thức thông gió tự nhiên).
2.4 Két làm mát dầu
Chức năng của két làm mát dầu chính là đảm bảo nhiệt độ của dầu nhờn luôn ở mức ổn định, độ nhớt không đổ giúp đảm bảo quá trình bôi trơn được diễn ra trơn tru và mượt mà.
Thông thường có 2 cách để làm mát đó là dùng không khí hoặc là dùng nước
3. Các phương pháp bôi trơn động cơ
Bạn có biết hiện tại phương pháp được sử dụng phổ biến cho hệ thống bôi trơn là gì không? Nếu chưa biết hãy cùng VINAFARM tìm hiểu 4 phương pháp dưới đây nhé.
3.1 Bôi trơn bằng vung té
Bôi trơn bằng phương pháp vung té dầu tức là trong quá trình động cơ làm việc các chi tiết cần bôi trơn như các cam, cácte, xilanh sẽ nhận được lượng dầu bôi trơn từ quá trình vung té dầu của các chi tiết như bánh răng, thanh truyền, trục khuỷu…
Bên cạnh đó, kết cấu hứng dầu của các chi tiết khác cần bôi trơn cũng sẽ nhận một lượng dầu vung té dạng sương mù rơi vào.
Nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn bằng phương pháp bôi trơn vung té khá đơn giản nhưng có một nhược điểm là nó khó có thể đảm bảo lượng dầu đủ dùng cho các cổ trục. Do đó, nó chỉ sử dụng được với những loại động cơ có công suất nhỏ như hệ thống bôi trơn xe máy, máy bơm nước, thuyền máy…
3.2 Hệ thống bôi trơn hỗn hợp
Hệ thống bôi trơn hỗn hợp là hình thức bôi trơn kết hợp bôi trơn theo các te dầu và bôi trơn cưỡng bức. Phương pháp bôi trơn bằng dầu vung té sẽ dùng cho những chi tiết như ống dẫn hướng xupap, thân xupap , xupap, con đội, mặt gương xilanh, pittong,… Còn phương pháp bôi trơn áp lực sẽ được sử dụng cho các chi tiết phải chịu tải trọng lớn như các bạc đòn mở của cơ cấu phân phối khí, bạc đầu to thanh truyền, bạc cổ trục chính…
3.3. Bôi trơn cưỡng bức
Dựa vào sơ đồ khối hệ thống bôi trơn cưỡng bức có thể thấy phương pháp này thường có cấu tạo phức tạp, sử dụng cho những động cơ có cấu tạo đặc biệt và dầu sẽ chứa ở các thùng thay vì các te.
Hệ thống sẽ sử dụng dầu bôi trơn để đưa lên các bề mặt ma sát, ưu điểm của phương pháp chính là có thể tẩy rửa sạch sẽ bề mặt ma sát, điều chỉnh được lượng dầu và mang tới hiệu quả bôi trơn rất tốt. Thông thường, lượng dầu bôi trơn sẽ luôn được lưu động tuần hoàn và duy trì một áp suất ổn định.
3.4 Bôi trơn bằng pha dầu vào nhiên liệu
Phương pháp bôi trơn bằng cách pha dầu vào nhiên liệu sẽ được sử dụng cho động cơ xăng hai kỳ có 3 cửa nạp – xả – thổi ở trên xilanh và te chứa hòa khí.
Dầu bôi trơn và nhiên liệu sẽ được pha theo tỷ lệ nhất tính từ 1/20 – 1/25 và có thể pha theo các cách sau:
- Dùng bơm phun dầu vị trí bướm ga hoặc vào ống khuếch tán một cách trực tiếp
- Sử dụng hai thùng riêng biệt trên động cơ để chứa xăng và dầu bôi trơn và khi hoạt động thì 2 nhiên liệu này sẽ được hòa trộn song song theo định lượng nhất định.
- Hai loại nhiên liệu dầu bôi trơn và xăng sẽ được hòa trộn trước khi đổ vào bình chứa.
Nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn sử dụng phương pháp pha dầu vào nhiên liệu khá đơn giản nhưng lại không đảm bảo an toàn, khó kiểm soát được lượng dầu nhờn cần thiết. Chưa kể muội than trong quá trình đốt cháy sẽ bám lên pittông sẽ làm giảm khả năng thoát nhiệt của bộ phận này. Một khi pittông quá nóng sẽ dễ xảy ra hiện tượng bugi đoản mạch, kích nổi dẫn đến cháy động cơ. Tuy nhiên, nếu lượng được pha quá ít sẽ khiến pittông bó kẹt trong xi lanh do khả năng bôi trơn quá kém.
4. Các hư hỏng thường gặp với hệ thống bôi trơn là gì?
Nếu như người sử dụng tuân thủ cách sử dụng và các khuyến cáo của nhà sản xuất thì hệ thống bôi trơn rất ít khi bị hư hỏng. Một khi hệ thống bôi trơn gặp trục trặc sẽ dẫn đến nhiều hư hỏng nặng nề cho toàn bộ hệ thống. Bạn sẽ phải chi trả một khoản tiền khá lớn cho chi phí sửa chữa những hư hỏng. Vậy những hư hỏng thường gặp với hệ thống bôi trơn là gì? Chúng ta có thể kể đến một số hư hỏng như?
- Chất lượng dầu bị suy giảm về cơ tính hay độ nhớt
- Đường dẫn dầu tắc hoặc không kín khít
- Van điều tiết áp suất dầu bị kẹt làm mất chức năng điều chỉnh
- Két làm mát bị rò rỉ dầu hoặc bị bẹp khiến khả năng làm mát bị mất.
Hậu quả khi hệ thống bôi trơn hư hỏng gây ra là rất lớn vậy nên hãy nâng cao kiến thức, sử dụng đúng các và đừng quên theo dõi, bảo dưỡng hệ thống này thường xuyên nhé.
Trên đây là một số thông tin về hệ thống bôi trơn, hy vọng với những chia sẻ trên bạn đã biết được hệ thống bôi trơn là gì cũng như các phương pháp bôi trơn phổ biến. Nếu bạn đang có câu hỏi thắc mắc hay cần tìm hiểu về các sản phẩm của hệ thống bôi trơn làm mát hãy liên hệ với VINAFARM – Chuyên cung cấp động cơ xăng giá tốt tại TPHCM. Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ bạn mọi lúc mọi nơi.
>> Có thể nói hệ thống bôi trơn rất quan trọng đối với các loại máy móc nhất là các loại máy nổ chạy xăng thường xuyên được sử dụng phục vụ cho việc sản xuất và nuôi trồng của người dân … Chính vì thế, để hạn chế hư hỏng liên quan đến hệ thống bôi trơn thì các bạn nên mua và sử dụng các loại máy chính hãng chất lượng.
Maybomtot.vn được biết đến là một trong những địa chỉ cung cấp máy bơm nước chất lượng hàng đầu tại Việt Nam với các sản phẩm tiêu biểu như là máy nổ, máy phát điện, máy cắt cỏ, máy cưa… sẽ đáp ứng đầy đủ mọi nhu cầu của bạn.
Hệ thống bôi trơn là bộ phận quan trọng nhất trong động cơ, giúp làm mát, duy trì và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều khách hàng chưa thật sự hiểu rõ về hệ thống này cũng như chức năng, nhiệm vụ chính. Bài viết sau đây sẽ cung cấp một số kiến thức cơ bản về hệ thống bôi trơn, đừng bỏ lỡ bài viết nhé!
Hệ thống bôi trơn là gì?
Hệ thống bôi trơn là bộ phận cực kỳ quan trọng trong bất kỳ loại máy móc, động cơ nào. Hệ thống bôi trơn giúp phân phối nhớt đến các chi tiết trong động cơ nhằm giảm lực ma sát, hạ nhiệt trong suốt quá trình hoạt động.
Hệ thống bôi trơn còn đóng vai trò như một bộ phận lọc tạp chất chứa trong dầu nhờn sau quá trình tẩy rửa các mặt ma sát. Đồng thời bảo vệ tính lý – hóa của dầu nhờn bằng cách làm mát nó.
Nhờ có hệ thống bôi trơn đưa dầu nhờn đến các chi tiết mà máy móc đỡ bị hoen gỉ, các kẽ hở giữa pittông và xilanh được bao kín, giúp động cơ hoạt động trơn tru, êm ái hơn.
Có rất nhiều loại dầu nhờn được sử dụng cho hệ thống bôi trơn và tùy thuộc vào cường độ hóa của động cơ cũng như mức độ phụ tải ổ trục, tính năng tốc độ. Người vận hành nên kiểm tra và lựa chọn dầu nhờn phù hợp để bảo vệ và tăng tuổi thọ động cơ, giảm tiêu hao năng lượng, đem lại hiệu quả làm việc tốt hơn.
Hệ thống bôi trơn giúp phân phối nhớt đến các chi tiết trong động cơ nhằm giảm lực ma sát, hạ nhiệt trong suốt quá trình hoạt động
Các bộ phận chính của hệ thống bôi trơn
Hệ thống bôi trơn gồm 4 bộ phận chính đó là bơm dầu, lọc dầu, thông gió hộp trục khuỷu, két làm mát dầu. Mỗi bộ phận đều đem lại công dụng riêng trong quá trình hoạt động của hệ thống, cùng tìm hiểu cụ thể về chúng trong nội dung tiếp theo nhé!
Bơm dầu
Bộ phận này có tác dụng trong việc cung cấp dầu nhờn áp lực cao đến các bề mặt thường xuyên bị ma sát liên tục để bôi trơn và làm mát, tránh hư hỏng trong suốt quá trình làm việc.
Có rất nhiều loại bơm dầu được sử dụng hiện nay như pittông, trục vít, phiến trượt, tuy nhiên loại bánh răng là phổ biến nhất.
Bộ phận lọc dầu
Bộ phận lọc dầu trong hệ thống bôi trơn đóng vai trò cực kỳ quan trọng, giúp giữ lại toàn bộ cặn bẩn khi dầu đi qua các chi tiết máy. Giúp dầu luôn đạt độ sạch nhất định, hạn chế tình trạng ổ trục bị mài mòn, kẹt, hư hỏng do tạp chất gây ra. Các tạp chất thường thấy trong màng lọc dầu sau một thời gian sử dụng đó là muội than, cát, bụi, tạp chất trong không khí, mạt kim loại,…
Hiện nay, người ta thường ứng dụng khá nhiều loại bầu lọc dầu, có thể kể đến như: lọc hóa chất, từ tính, ly tâm, thấm, cơ khí,…
Bộ phận lọc dầu trong hệ thống bôi trơn đóng vai trò cực kỳ quan trọng, giúp giữ lại toàn bộ cặn bẩn khi dầu đi qua các chi tiết máy
Thông gió hộp trục khuỷu
Bộ phận thông gió hộp trục khuỷu có công dụng lớn trong việc hạ nhiệt, làm mát động cơ để tránh làm ảnh hưởng đến tính chất lý – hóa của dầu nhờn. Thông gió hộp trục khuỷu cũng góp phần bảo vệ dầu nhờn khỏi tình trạng ô nhiễm, phân hủy khi tạp chất cháy trong quá trình hoạt động.
Hiện nay có 2 phương pháp thông gió hộp trục khuỷu phổ biến nhất đó là thông gió kín (cưỡng bức) và hở (gió tự nhiên).
Két làm mát dầu
Các bộ phận trong hệ thống bôi trơn đều hoạt động bổ trợ cho nhau, giúp quá trình hoạt động luôn trơn tru, êm ái. Vì vậy, két làm mát dầu có nhiệm vụ bảo đảm nhiệt độ của dầu nhờn luôn ở mức ổn định, không để xảy ra tình trạng quá nóng làm hư hỏng, gián đoạn quá trình hoạt động.
Có hai cách thường được ứng dụng trong két làm mát dầu đó là dùng không khí hoặc nước.
Các phương pháp bôi trơn động cơ thông thường
Hệ thống bôi trơn thường được thiết kế với 4 phương pháp phổ biến nhất.
Phương pháp bôi trơn bằng vung té dầu
Phương pháp này được hiểu là các chi tiết như các-te, xilanh sẽ nhận được dầu từ quá trình vung té dầu khi bánh răng, thanh truyền, trục khuỷu hoạt động. Ngoài ra, kết cấu hứng dầu của các chi tiết cần bôi trơn khác trong động cơ cũng sẽ nhận được nhờ vung té dầu dạng phun sương rơi vào.
Nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn bằng vung té dầu khá đơn giản nhưng lại khó tính toán và đảm bảo lượng dầu đủ dùng cho các cổ trục. Vì vậy, phương pháp này chỉ được dùng cho các loại động cơ có công suất nhỏ như máy bơm, thuyền máy và thường không ứng dụng trong xe ô tô, xe tải.
Phương pháp bôi trơn hỗn hợp
Đây là phương pháp kết hợp giữa vung té dầu và cưỡng bức để bôi trơn động cơ. Trong khi phương pháp bôi trơn vung té dầu dùng cho các chi tiết như ống dẫn hướng, thân xupap, con đội, mặt gương xilanh và pittông thì phương pháp bôi trơn cưỡng bức sẽ sử dụng cho các chi tiết phải chịu tải trọng lớn như bạc đòn mở của cấu trúc phân phối khí, bạc đầu to thanh truyền, bạc cổ trục chính.
Hệ thống bôi trơn cưỡng bức
Phương pháp này thường có cấu tạo phức tạp và chỉ ứng dụng cho các động cơ đặc biệt, dầu được chứa ở thùng thay vì các-te.
Hệ thống bôi trơn cưỡng bức sẽ đưa dầu đến các bề mặt thường xuyên bị ma sát để làm sạch, hạ nhiệt, đem đến hiệu suất hoạt động tốt nhất. Dầu bôi trơn trong hệ thống luôn được lưu động tuần hoàn và đảm bảo duy trì ở mức áp suất ổn định.
Phương pháp này thường có cấu tạo phức tạp và chỉ ứng dụng cho các động cơ đặc biệt, dầu được chứa ở thùng thay vì các-te
Bôi trơn bằng dầu pha vào nhiên liệu
Hệ thống bôi trơn ứng dụng phương pháp này được thiết kế cho động cơ xăng 2 kỳ có 3 cửa nạp – xả – thổi trên xilanh và các-te chứa hòa khí.
Theo đó, hỗn hợp dầu bôi trơn và nhiên liệu theo tỷ lệ 1/20 – 1/25 sẽ được pha theo 3 cách như sau:
- Cách 1: Dầu sẽ được phun trực tiếp vào vị trí bướm ga hoặc ống khuếch tán.
- Cách 2: Chứa dầu và nhiên liệu trong 2 bình riêng biệt, khi hoạt động sẽ được hòa trộn song song, theo định lượng đã quy định.
- Cách 3: Hòa trộn dầu và nhiên liệu theo tỷ lệ đã quy định trước khi cho vào hệ thống bôi trơn.
Nguyên lý hoạt động của phương pháp bôi trơn này khá đơn giản nhưng lại được đánh giá là kém an toàn vì khó kiểm soát lượng dầu cần thiết. Muội than bị đốt cháy trong quá trình hoạt động sẽ bám lên pittông, làm giảm khả năng thoát nhiệt, gây nên hiện tượng bugi đoản mạch do động cơ quá nóng. Ngoài ra, nếu lượng dầu và nhiên liệu pha ít hơn sẽ làm giảm khả năng bôi trơn, dẫn đến pittông bị kẹt trong xilanh.
Các hư hỏng thường gặp ở hệ thống bôi trơn
Hệ thống bôi trơn động cơ thường rất ít xảy ra hư hỏng nếu người dùng thường xuyên kiểm tra và sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, khi hệ thống này gặp trục trặc ở đâu đó, dù là một vấn đề nhỏ cũng gây hư hỏng nặng nề đến toàn bộ động cơ. Một số hư hỏng ở hệ thống bôi trơn có thể gặp trong suốt quá trình vận hành có thể kể đến như:
- Chất lượng dầu bị giảm sút về mặt lý – hóa, cơ tính hay độ nhớt.
- Đường dẫn dầu bị tắc nghẽn hoặc không kín khít, làm gián đoạn quá trình bôi trơn.
- Van điều tiết áp suất dầu bị kẹt làm mất khả năng điều chỉnh.
- Két làm mát dầu bị rò rỉ.
Đây là những hư hỏng thường gặp nhất khi vận hành hệ thống bôi trơn trong một khoảng thời gian nhất định. Các hư hỏng này sẽ gây ra nhiều hậu quả nặng nề cho động cơ, khiến người dùng phải mất nhiều thời gian, tiền bạc để sửa chữa, thay mới.
Hệ thống bôi trơn cực kỳ quan trọng, đóng vai trò điều tiết hoạt động, làm mát, bảo vệ và kéo dài tuổi thọ cho động cơ. Vì vậy, người dùng cần kiểm tra thường xuyên tình trạng hoạt động cũng như tra dầu thường xuyên để tránh hỏng hóc không đáng có.
Nếu khách hàng có nhu cầu tìm kiếm các loại xe ô tô khách thương mại, hãy liên hệ cho Công ty TNHH Ô tô TC Việt Nam qua hotline để được tư vấn vềcác loại xe khách như xe khách 29 chỗ, 35 chỗ,… bảng giá xe khách ngay hôm nay.