Chỉ số AST là chỉ số men gan dùng để đánh giá tình trạng sức khỏe của gan. Theo các chuyên gia, AST (Aspartate aminotransferase) hay còn gọi với tên gọi khác là SGOT (glutamic-oxaloacetic transaminase) là một loại enzyme được tạo ra bởi gan ,cơ vân, cơ tim. Bên cạnh đó, enzyme này cũng được các cơ quan khác tạo ra như não và thận nhưng số lượng nhỏ hơn gan. Thông thường, nếu gan khỏe, nồng độ AST trong máu thường thấp. Tuy nhiên, khi gan bị tổn thương, chúng sẽ đưa nhiều AST vào trong máu và khiến hoạt chất này tăng cao. Một AST cao trong máu hơn mức bình thường, khả năng gan bị tổn thương là rất cao.
Mục đích và chỉ định xét nghiệm AST
AST có thể được chỉ định khi khám sức khỏe định kỳ.
Một xét nghiệm AST có thể được yêu cầu cùng với một số xét nghiệm khác khi một người có dấu hiệu và triệu chứng suy giảm chức năng gan, bao gồm:
- Mệt mỏi
- Ăn uống kém ngon
- Buồn nôn, nôn.
- Đầy chướng bụng, đau tức hạ sườn phải.
- Vàng mắt, vàng da.
- Nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu
- Ngứa da, nổi mẩn da.
- Sưng ở chân và mắt cá chân
- Có xu hướng dễ bầm tím
AST cũng có thể được yêu cầu, một mình hoặc với các xét nghiệm khác, đối với những người có nguy cơ mắc bệnh gan vì nhiều người bị tổn thương gan nhẹ sẽ không có dấu hiệu hoặc triệu chứng. Một số ví dụ bao gồm:
- Những người có thể đã tiếp xúc với virus viêm gan.
- Những người nghiện rượu nặng
- Những người có tiền sử bệnh gan trong gia đình
- Người dùng thuốc có thể gây hại cho gan
- Những người thừa cân và / hoặc bị tiểu đường.
Khi AST được sử dụng để theo dõi điều trị cho những người mắc bệnh gan, nó có thể được chỉ định trong quá trình điều trị để xác định hiệu quả điều trị.
AST và ALT được coi là hai trong số các xét nghiệm quan trọng nhất để phát hiện tổn thương gan, mặc dù ALT đặc hiệu với gan hơn AST và thường tăng hơn so với AST. Đôi khi AST được so sánh trực tiếp với ALT và tỷ lệ AST / ALT được tính toán. Tỷ lệ này có thể được sử dụng để phân biệt giữa các nguyên nhân gây tổn thương gan khác nhau và để phân biệt tổn thương gan với tổn thương ở tim hoặc cơ bắp.
Nồng độ AST thường được so sánh với kết quả của các xét nghiệm khác như ALP, tổng protein và bilirubin để giúp xác định và đánh giá bệnh gan.
AST thường được đo để theo dõi điều trị cho những người mắc bệnh gan và có thể tự ra lệnh hoặc cùng với các xét nghiệm khác cho mục đích này.
Đôi khi AST có thể được sử dụng để theo dõi những người đang dùng thuốc có khả năng gây độc cho gan. Nếu nồng độ AST tăng, thì người đó có thể được chuyển sang một loại thuốc khác.
Ý nghĩa của các kết quả xét nghiệm AST
Đối với người khỏe mạnh bình thường, chỉ số AST nhỏ hơn 40 U/L. Nhưng cũng có thể tùy theo điều kiện tại phòng xét nghiệm mà các giá trị tham chiếu có thể khác nhau
Nồng độ AST rất cao (hơn 10 lần bình thường) thường là do viêm gan cấp tính, đôi khi do nhiễm virus . Khi bị viêm gan cấp tính, nồng độ AST thường duy trì ở mức cao trong khoảng 1-2 tháng nhưng có thể mất đến 3-6 tháng để trở lại bình thường. Mức độ AST cũng có thể tăng rõ rệt (thường là hơn 100 lần so với bình thường) do tiếp xúc với thuốc hoặc các chất khác gây độc cho gan cũng như trong điều kiện làm giảm lưu lượng máu ( thiếu máu cục bộ) đến gan.
AST tăng có thể báo hiệu bệnh lý về gan
Với viêm gan mạn tính , nồng độ AST thường không cao, thường thấp hơn 4 lần so với bình thường và có nhiều khả năng là bình thường hơn so với ALT. AST thường thay đổi giữa bình thường và tăng nhẹ với viêm gan mạn tính, do đó xét nghiệm có thể được yêu cầu thường xuyên để xác định tình trạng. Sự gia tăng vừa phải như vậy cũng có thể được nhìn thấy trong các bệnh khác của gan, đặc biệt là khi các ống mật bị tắc nghẽn, hoặc bị xơ gan hoặc một số bệnh ung thư gan. AST cũng có thể tăng sau các cơn đau tim và với chấn thương cơ, thường ở mức độ lớn hơn nhiều so với ALT.
AST thường được thực hiện cùng với xét nghiệm ALT. Trong hầu hết các bệnh lý gan, mức ALT cao hơn AST và tỷ lệ AST / ALT sẽ thấp (dưới 1). Có một vài trường hợp ngoại lệ; tỷ lệ AST / ALT thường tăng trong viêm gan do rượu, xơ gan, bệnh gan mạn tính liên quan đến vi rút viêm gan C và trong một hoặc hai ngày đầu tiên của viêm gan cấp tính hoặc chấn thương do tắc nghẽn ống mật. Với chấn thương tim hoặc cơ, AST thường cao hơn nhiều so với ALT (thường cao gấp 3-5 lần) và mức độ có xu hướng duy trì cao hơn ALT trong thời gian dài hơn so với chấn thương gan.
Sử dụng sản phẩm nào có nguồn gốc thảo dược nào tốt nhất trong điều trị bệnh lý về gan hiện nay?
Ngay từ xa xưa các bài thuốc nam, thuốc y học cổ truyền đã cho thấy hiệu quả cao trong điều trị bệnh lý gan mật. Tuy nhiên hiện nay do tình trạng dược liệu bẩn, sử dụng xác thuốc, tự ý sử dụng hoặc sử dụng thuốc không có chỉ định của bác sĩ, bên cạnh đó việc bày bán tràn lan trên mạng các loại thuốc, sản phẩm không rõ nguồn gốc khiến không ít người bệnh gặp phải cảnh tiền mất tật mang.
Vậy để có thể được điều trị 1 cách an toàn, hiệu quả bạn nên tìm đến các cơ sở khám chữa uy tín để được thăm khám và điều trị. Nếu bạn muốn dùng các sản phẩm về đông y thì nên lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được các bác sĩ hàng đầu tại Việt Nam Khuyên dùng.
Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, Nguyên Trưởng Khoa Đông Y Bệnh Viện Trung Ương Quân Đội 108 dành lời khuyên gì cho bạn?
Thông tin sản phẩm Dr.Liver được bác sĩ đánh giá cao:
Mã sản phẩm: Dr.Liver
Nhà sản xuất: Công ty TNHH MTV 120 ARMEPHACO ( tiền thân là công ty dược và trang thiết bị y tế Quân Đội )
Tiêu chuẩn sản xuất: GMP-WHO (tổ chức y tế thế giới)
Tiêu chuẩn chiết suất: GMP-EU (cơ quan quản lý dược phẩm Châu Âu tại London)
Dạng bào chế: Viên nén
Quy cách sản phẩm: Hộp 60 viên
Giá bán: 650.000đ/hộp
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ VÀ MUA SẢN PHẨM: 0943.783.111
Hỏi: Chào bác sĩ! Hôm qua em có đưa bố em đi khám sức khỏe định kỳ ở một bệnh viện trung ương và được bác sĩ xét nghiệm thông báo chỉ số men gan của bố em đang ở mức cao, đồng thời có dặn bố em một số điều cần lưu ý về ăn uống. Đến khi về nhà, xem lại tờ giấy xét nghiệm men gan thì em chỉ thấy chi chít chữ và số, toàn thuật ngữ nên không hiểu lắm. Mong bác sĩ giải đáp hộ em về chỉ số men gan SGOT, SGPT cũng như chỉ số men gan bao nhiêu là cao. Em xin cảm ơn ạ!
(Phi Loan, huyện Củ Chi)
Xem thêm:
Trả lời: Chào em! Cảm ơn em đã gửi câu hỏi đến Tasscare.
Câu hỏi của em cũng là câu hỏi của rất nhiều người khi cầm kết quả xét nghiệm trên tay. Thường thì các bác sĩ chỉ nói chung chung về tình trạng bệnh rồi khuyên bệnh nhân một số điều cần thiết. Điều này khiến bệnh nhân có cảm giác mù mờ về tình trạng bệnh của mình. Hôm nay, Tasscare sẽ giúp em giải tỏa mọi vướng mắc về chỉ số xét nghiệm men gan nhé!
Xét nghiệm men gan có ý nghĩa quan trọng với những người gặp vấn đề về gan
Men gan là gì?
Men gan là các enzym có trong gan đảm nhiệm vai trò tổng hợp và chuyển hóa các chất như lipid, protid, glucid… trong gan. Khi tế bào gan bị hư hại thì chất men này được hòa vào trong máu nhiều hơn nên khi Bác sĩ cho bạn xét nghiệm máu mà thấy chất này tăng lên chứng tỏ gan của bạn đang bị hư hại. Chỉ số men gan được cho là bình thường khi kết quả xét nghiệm nằm trong mức sau:
- AST (SGOT): 20 – 40 UI/L
- ALT (SGPT): 20 – 40 UI/L
- GGT: 20 – 40UI/L
- Phosphatase kiềm: 30 – 110 UI/L
Trong đó SGOT là viết tắt của Serum Glutamic Oxaloacetic Transaminase. Chỉ số men gan này tăng trong các trường hợp tổn thương tế bào gan do viêm, xơ, ung thư; tổn thương tim do nhồi máu…và giảm khi mắc bệnh tiểu đường, đang trong thai kỳ…
Còn SGPT là viết tắt của Serum Glutamic Pyruvic Transaminase. Chỉ số men gan này chỉ tăng khi có tổn thương ở tế bào gan.
Chỉ số men gan như thế nào là cao?
Khi lượng enzym được giải phóng vào máu với mức độ vừa phải như trên thì mọi hoạt động trao đổi và chuyển hóa trong cơ thể diễn ra bình thường. Ngược lại, nếu chỉ một enzyme vượt quá các con số đó thì bố em cũng được kết luận là có chỉ số men gan cao và nguy cơ mắc bệnh về gan là rất lớn. Điều này có nghĩa là một số tế bào gan trong cơ thể bố em đang bị tổn thương và hủy hoại. Nếu các chỉ số này càng cao thì gan càng bị tổn thương nhiều.
Xét nghiệm men gan giúp phát hiện những chỉ số bất thường của men gan
SGOT, SGPT là 2 enzym trao đổi amin (transaminase), có nhiều ở các tổ chức của cơ thể. Trong các enzym trao đổi amin, GOT và GPT có hoạt độ cao hơn cả và có ứng dụng nhiều trong lâm sàng.
– SGOT (AST): Serum Glutamic Oxaloacetic Transaminase, mức bình thường vào khoảng từ 20- 40 UI/L. Men này chủ yếu ở các mô có chuyển hóa cao như gan, tim, cơ xương. Chỉ số men tăng trong các trường hợp tổn thương tế bào gan do viêm, xơ, ung thư; Tổn thương tim do nhồi máu…Giảm trong một số trường hợp như tiểu đường, thai kỳ, Beriberi…
– SGPT: (ALT) Serum Glutamic Pyruvic Transaminase, mức bình thường vào khoảng từ 20- 40 UI/L. Chủ yếu dùng để phát hiện các tổn thương ở tế bào gan. Chỉ số tăng khi có tổn thương tế bào gan.
Các trường hợp bất thường của trị số SGOT, SGPT:
- Tăng nhẹ: < 2 lần bình thường.
- Tăng vừa: > 2-10 lần và Tăng cao: > 10 lần bình thường. Cần phải tìm nguyên nhân để điều trị.
Xem thêm chi tiết ý nghĩa của các chỉ số tại đây: Xét nghiệm GOT, GPT và ý nghĩa của các chỉ số
Men gan tăng là do đâu?
- Rượu: Đây là một trong những thủ phạm hàng đầu gây nên tình trạng men gan cao. Khi vào cơ thể, rượu sẽ được đào thải qua gan khiến gan bị ngộ độc, dần dần làm chết các tế bào gan với số lượng lớn.
- Thuốc tây: Một số loại thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh… có tác dụng phụ làm men gan gia tăng.
- Bệnh về gan: Nếu đang mắc các bệnh về gan như: viêm gan B, áp xe gan, xơ gan… thì chỉ số men gan sẽ rất cao.
Bác sĩ đã chẩn đoán bố em bị men gan cao, em hãy xác định xem nguyên nhân gây ra tình trạng này là do đâu, từ đó có cách chữa trị phù hợp. Bố em cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, đồng thời có lối sống lành mạnh và khoa học để kiểm soát tình trạng này. Ngoài ra, việc cho bố em làm các xét nghiệm gan định kỳ cũng rất cần thiết.
Hy vọng qua một vài giải đáp ngắn gọn mà dễ hiểu trên, em đã hiểu được phần nào về chỉ số xét nghiệm men gan SGOT và SGPT cũng như chỉ số men cao trong kết quả xét nghiệm gan của bố em.
Thân chào em!
Trung tâm xét nghiệm y khoa TassCare
227 Đường 9A, KDC Trung Sơn, Nam Sài Gòn, TP. HCM
Hotline: 0909.080.168
Các gói xét nghiệm Gan được tin dùng tại TassCare: