Bài văn nghị luận về lòng tự trọng lớp 8 năm 2024

Trong cuộc đời mỗi chúng ta ai cũng có bạn, nhiều thì vài trăm hoặc hơn nữa, ít thì cũng có được vài người bạn được xem là chí cốt, chí thân. Có lẽ chẳng có ai trên đời này mà không có bạn cả, mối quan hệ giữa ta và bạn, thứ tình cảm giữa ta và bạn được gọi bằng hai từ rất đơn giản là "tình bạn". Nhưng liệu có mấy ai thực sự thấm thía và biết rằng hai chữ ấy thật quý giá biết nhường nào. Xin nhấn mạnh một điều "tình bạn" ở đây không phải là kiểu bạn bè xã giao, quen biết sơ sài, mà là những người bạn chân chính, tri kỷ có một vai trò quan trọng trong cuộc đời mỗi con người.

Trong muôn ngàn các mối quan hệ trên đời, tình bạn là mối quan hệ thật đặc biệt, không xuất phát từ sự rung động của con tim như tình yêu, không có mối dây ruột thịt như tình thân, nhưng tình bạn lại dường như tổng hòa của các thứ tình cảm trên đời. Hai con người gặp nhau, rồi vì vài cuộc nói chuyện hợp ý, vì vài sở thích chung bỗng dưng trở thành bạn lúc nào không hay. Nhưng đó mới chỉ là khởi đầu của một tình bạn, để có thể duy trì tình bạn ấy thật lâu thì trước hết ta cần đối xử với nhau thật chân thành. Chân thành nghĩa là thành thật với nhau, tình cảm xuất phát từ chân tâm, từ đáy lòng, sẵn sàng trao niềm tin vào bạn bè, tuyệt đối không nghi kỵ hay ngoài mặt nói một kiểu trong dạ lại có suy nghĩ khác đi. Đó là đeo mặt nạ để kết bạn, những hành vi như vậy thật khó để có một tình bạn lâu dài. Có những thứ cơ bản như thế thì bạn chơi với chúng ta mới đủ niềm tin để mở lòng, để tiếp nhận tình cảm từ chúng ta và sẵn sàng chia sẻ những tâm tư tình cảm của họ cho chúng ta được biết. Người ta thường nói câu "Có qua có lại mới toại lòng nhau", nên có một số người thường bảo rằng, tại sao bản thân họ luôn phải mở lòng trước, luôn phải hy sinh nhiều hơn, còn người bạn của họ thường đáp lại sau. Đó thực sự cũng chưa đúng lắm, bởi cái bạn nhìn thấy chỉ là vẻ bề ngoài của sự việc, còn sâu xa như thế nào khó có thể biết được. Mà chung quy, trong một tình bạn mà ngay từ lúc ban đầu đã có những suy tính thiệt hơn như vậy thì thật sự không ổn. Nên nói đi cũng phải nói lại, chỉ có sự chân thành mới là cơ sở của một tình bạn vững bền và lâu dài, những thứ khác chỉ là thứ yếu mà thôi.

Cũng chớ nhầm tưởng giữa việc cùng chí hướng sở thích, với việc cùng ghen ghét, đem chuyện nói xấu, tiết lộ bí mật của một người thứ ba ra làm cầu nối của tình bạn ấy. Tình bạn thật sự chỉ xuất phát từ chính những suy nghĩ, những niềm rung cảm đồng điệu từ tâm hồn, chứ chẳng phải là từ một câu chuyện bàn tán về một người không liên quan. Biết đâu được nay họ nói với ta, mai kia họ lại đi kể xấu ta với kẻ khác, người hay đưa chuyện mồm năm miệng mười như vậy cũng khó có thể làm bạn lâu dài. Ai có thể đủ tin tưởng tâm sự chuyện riêng tư cho một người như thế chứ? Vậy nên trước muốn có một tình bạn chân thành thì phải biết tu tâm dưỡng tính cho thật tốt, nếu ta đã tốt rồi thì ắt xuất hiện một người bạn chân thành đến với ta.

Một tình bạn gắn bó tri kỷ, thì chẳng khác nào tình thân ruột thịt cả, đó sẽ là người thay cha mẹ họ hàng, ở bên ta lúc ta khổ đau, bất hạnh, họ sẽ là người đầu tiên đến bên ta nếu như người thân của ta chưa tới kịp. Phải công nhận một điều rằng, bạn thân là một khái niệm rất mơ hồ và rất rộng, chúng ta sẵn sàng chia sẻ những thứ tình cảm sâu kín nhất của bản thân cho bạn của chúng ta, nhưng chưa chắc đã dám nói với cha mẹ, với người yêu. Có lẽ khi ở cùng bạn ta đã dẹp hết cái tự trọng, cái nỗi xấu hổ hoặc sợ hãi để tự lột trần bản thân chăng? Ở cùng bạn, ta sẵn sàng lộ ra những khuyết điểm xấu xí, những góc khuất trong tâm hồn, vui buồn, hạnh phúc hay khổ đau chắc bạn thân ta sẽ là người biết đầu tiên. Mà một điều đặc biệt khiến ta có xu hướng muốn tâm sự và dựa dẫm vào bạn bè hơn là người thân là bởi bạn thường dễ thông cảm và ít áp đặt hơn, trên hết họ có cùng lứa tuổi, cùng suy nghĩ và cũng dễ dàng tha thứ hơn cả. Ở bên những người bạn tốt thật sự, con người sẽ ít hoặc không cảm thấy áp lực, tuy nhiên nói thế không có nghĩa là phủ nhận vai trò của gia đình, gia đình vẫn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống mỗi cá nhân.

Ông bà ta có câu "Học thầy không tày học bạn", đó là một câu tục ngữ rất hay và sâu sắc, có thể thấy từ xa xưa con người ta đã ý thức về tình bạn một cách rất thâm thúy. Bạn vừa là bạn cũng lại vừa là thầy, bạn sẽ dạy cho ta những thứ mà thầy không thể dạy được, dạy ta chơi, dạy ta vui vẻ, dạy ta biết thế nào là sự tuyệt vời khi có bạn tốt ở bên, bạn nếu giỏi hơn ta bạn có thể chỉ dạy ta mà không nề hà khoảng cách, tôn ti. Thế đấy!

Nói đến đến chữ "tin", không chỉ riêng tình bạn, mà trong bất cứ mối quan hệ nào thì việc tin tưởng lẫn nhau là điều tối cần thiết, ta tin bạn, ngược lại bạn cũng tin ta, chính điều ấy đã xóa bỏ mọi sự phòng bị, khoảng cách, khiến chúng ta mở rộng lòng mình hơn. Chúng ta sẵn sàng dang rộng đôi tay giúp đỡ bạn mình khi nó gặp trắc trở khó khăn, thậm chí bạn ta bị cả thế giới chỉ trích thì ta vẫn không đổi dời mà một lòng che chở, tin tưởng bạn, bởi so ra thì chỉ có ta biết nhiều nhất, hiểu bạn nhiều nhất, những kẻ ưa đâm thọc thì chỉ giỏi làm người khác tổn thương bằng những lời nói vô tình mà thôi. Nếu những lúc như thế ta bỏ bạn mà đi thì chẳng khác nào phản bội, bất nghĩa, vô tình ta đã tự hạ thấp nhân cách của bản thân mà không hề biết. Chơi với nhau kỵ nhất là tính ghen tị, ích kỷ hẹp hòi, nếu có tính ấy sớm muộn gì tình bạn cũng phải tan vỡ. Nếu đã xác định đó là người ta tin tưởng và yêu thương như những người thân trong gia đình, thì niềm vui hay nỗi buồn của họ cũng chính là của ta, bằng không đó chẳng phải là tình bạn thật sự nữa, bởi mang tiếng bạn mà chẳng đoái hoài tới nhau thì là kiểu bạn gì đây, bạn qua đường, hay là bạn có phúc cùng hưởng nhưng có họa thì thân ai nấy giữ?

Thêm vào đó, ta chơi với bạn nên và chỉ nên là vì những mục đích trong sáng, tốt đẹp, vì một mối quan hệ gắn bó cùng san sẻ vui buồn. Chớ đừng vì chút lợi nhỏ, vì lợi dụng bạn bè, hay vụ lợi về cho bản thân mình mà nỡ lòng phá hủy một tình bạn vốn trong sáng, vô tư. Người ta thường hay nhắc nhở, càng thân thiết thì lại càng phải rạch ròi lợi ích, có thế tình bạn mới lâu bền, nhưng điều đó chỉ dành cho những đôi bạn chưa thực sự tin tưởng nhau mà thôi, còn đã tin tưởng nhau rồi thì người ta lại chẳng để ý đến vài chuyện cỏn con như vậy, bạn mới là quan trọng. Bởi chẳng dễ dàng gì mà ta tìm được một người bạn hợp tính, thân thiết.

Với bạn, ta phải biết bao dung, chia sẻ, giúp đỡ đó là điều đương nhiên, nhưng không phải vì thế mà ta mù quáng bao che cho bạn cả những việc làm xấu. Chơi với bạn nhưng không có nghĩa là trở thành đồng lõa, dung túng cho bạn mắc sai lầm, thậm chí là cổ vũ bạn. Chúng ta cần phải biết quan sát và khuyên ngăn bạn đúng lúc, đúng nơi. Nhưng cũng phải thật nhẹ nhàng khéo léo, chớ đừng nóng giận mất khôn, lớn tiếng chỉ trích, điều đó chỉ làm mối quan hệ giữa ta và bạn trở nên căng thẳng, đã không khuyên giả được bạn thì chớ lại còn khiến bạn thêm bối rối mệt mỏi, thì thật không nên.

Khi bạn chúng ta thành công hay làm tốt một việc gì đó thì lời khen, lời cổ vũ là không thể thiếu và ngược lại khi bạn thất bại nản chí thì phải tìm cách kéo tinh thần bạn lên. Hãy tìm cách chia sẻ, giảm bớt nỗi chán chường của bạn, hãy là một người bạn lắng nghe tuyệt vời nhất và cũng là người biết thấu hiểu, đồng cảm với những khó khăn của bạn nhất.

Tựu chung lại, tình bạn là một thứ tình cảm tuyệt vời, đưa dắt ta đi qua những năm tháng tuổi trẻ bồng bột, bầu bạn với ta lúc ta tuổi đã xế chiều, chân mỏi mắt mờ. Có một người bạn tri kỷ thì cuộc đời đã đủ mãn nguyện, đủ hạnh phúc. Tôi vẫn thường rất ngưỡng mộ tình bạn tri kỷ của Bá Nha và Tử Kỳ, họ chẳng phân biệt xuất thân, tầng lớp, thân thiết kính trọng nhau đều vì một tình yêu âm nhạc. Tử Kỳ mắc bệnh qua đời, Bá Nha đập đàn vào đá, vì nghĩ từ nay trở đi chẳng còn người tri kỷ hiểu tiếng đàn của ông nữa. Niềm xót thương và trân trọng ấy ở đời mấy người có được? Thế nên mỗi người trong chúng ta hãy có một người bạn tri kỷ, sống mà không có bạn bè thì đó là một cuộc sống nhàm chán và vô vị đến chừng nào, chẳng khác gì ở đồng bằng mà như ở nơi thâm sơn cùng cốc.